DÜNYANIN en büyük tur operatörlerinden İngiliz Thomas Cook, eylül ayında yaşadığı finansal sorunlar nedeniyle battı. Önce İngiltere ardından sırasıyla Almanya, Belçika, Hollanda, İsviçre, Avusturya ve Polonya pazarlarında iflas ettiği açıklanan Thomas Cook, Türk turizmini de vurdu. Yılda 2 milyon turisti Türkiye’ye getiren İngiliz şirketin pazar bazlı koltuk kapasiteleri dikkate alındığında Türkiye, İspanya’dan sonra en çok etkilenen ikinci ülke oldu. Yaşanan gelişmelerin ardından olası etkileri en aza indirmek için turizm sektörü harekete geçti. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Bakan Mehmet Ersoy, konuya hemen müdahil olarak, turizm sektörünün yanında yer alacağını açıkladı. Son olarak ise Turizm İstişare Kurulu (TİK) hasarın boyutları hakkında yazılı bir değerlendirme yaptı.
ORTA VADEDE ÖDENMEZ
Yapılan açıklamada hasara ilişkin şunlar yer aldı: “Thomas Cook’un ağırlıklı olarak tur operatörünün başta konaklama olmak üzere tedarikçilerle doğrudan sözleşme ve fatura ilişkisi kurarak çalışması nedeniyle Türk turizm sektörüne 350 milyon Euro’nun üzerinde borcu olduğu tahmin edilmektedir. Bu borcun yakın ve orta vadede tahsilinin imkânsız olması bilinen bir gerçektir. Alacaklarını alamayan özellikle küçük işletmelerin yaşayacağı finansal sorunlar tahmin edilenden çok daha büyük olacaktır. Önümüzdeki sezon için yapılmış sözleşmelerin uygulanamayacak olması, bu sözleşmelerde yer alan erken rezervasyon, avans, peşin ödemelerin gerçekleşmeyecek olmasının kış sezonunda yaratacağı ek finansal yük ve sıkıntılar vahim sonuçlar doğuracak büyüklüktedir.
2 MİLYON KİŞİLİK AÇIK
Pazarda bir anda oluşan 2 milyon civarı yolcu eksiklik arz talep dengesini bozacaktır. Yaşanan iflas, turizm sektörünün tüm bileşenlerini olumsuz biçimde etkileyeceği gibi turizm sektörüne tedarik ve hizmet sağlayan 50’den fazla sektörün de önemli ölçüde etkilenmesine neden olacaktır. Bu nedenle çok hızlı hareket edilerek önlemler alınmalı ve hayata geçirilmelidir. Rakip ülkeler pazarda oluşan boşluğu doldurmak üzere seyahat acentelerini pazarlama konusunda destekleyeceğinden, ülkemiz de bir an önce yeni tur operatörü anlaşmalarını teşvik etmelidir. Türkiye’nin turizmde rekabet ettiği ülkelerin ivedi bir şekilde teşvik vereceği dikkate alınarak sağlanacak teşviklerin hızlı biçimde hayata geçirilmesi önem taşımaktadır. Kurul, Mevzuatta gerekli düzenlemeler yapılarak sektörün örgütlenmesi tamamlanmalı, yabancı tur operatörlerinin temsilci ve sorumlu seyahat acentesi olmadan Türkiye’de tahsis sözleşmeleri yapmasının önlenmesi ve çağdaş teminat sistemlerinin devreye girmesi olduğu görüşündedir.”
‘50 MİLYON EURO YETMEZ, ARTMALI’
TURİZM İstişare Kurulu sorununun çözümü ile ilgili olarak da şu önerileri paylaştı: “Finansman yükünün hafifletilmesi için öngörülen 50 milyon Euro kredi olanağının çok daha yukarı seviyelere çıkarılması ve faiz ve geri ödemelerin zorlukları göz önünde bulundurularak 3 yıl geri ödemesiz, uzun vadeli ve düşük faizli planlanması büyük önem taşıyor. Kredi kullanımında küçük işletmelere öncelik tanınmalı. Cumhurbaşkanlığı, Dışişleri ile Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca, Türkiye adına mağdur alacaklılar için İngiltere, Almanya ve ilgili ülkeler nezdinde girişimde bulunulması ve tahsil edilemeyen alacakların tahsili konusunda devletimizin liderlik yapması sektör açısından son derece önemli. Tahsil edilemeyen miktarların şüpheli alacak olarak değerlendirilmesi bunun yanında bugüne kadar faturalanarak tahakkuk ve hatta ödemesi gerçekleştirilen KDV tutarları konusunda mahsup etme ve hibe benzeri bir yöntemle işletmeler adaletsiz oluşan bu yükten kurtarılmalıdır. “
KURULDA KİMLER VAR?
TURİZM İstişare Kurulu, 2018’in başında Numan Kurtulmuş’un Kültür ve Turizm Bakanı olduğu dönemde kurulmuştu. Turizm İstişare Kurulu, TÜRSAB, TÜROFED, TTYD, THY, TÜROB, TÖSHİD, TUREB, DTB ve TURYİD’in katılımlarıyla oluşturuldu.
