ABD, NATO müttefiki Türkiye’ye Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın aldığı gerekçesiyle yaptırım uyguladı. “ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası” (CAATSA) bağlamında ilk kez bir NATO üyesine karşı adım atılmış oldu. ABD Hazine Bakanlığı sitesinde yer alan metne göre alınan kararlar şöyle:
Savunma Sanayii Başkanlığı’na (SSB) ABD’den tüm ihracat lisansları ve yetkilendirmeler engellendi.
ABD’li finans kurumları, SSB’ye 12 aylık dönemde 10 milyon dolardan fazla kredi veremeyecekler.
Amerika İthalat İhracat Bankası’nın SSB’ye ihracat yardımı yasaklandı.
Kara listeye alınan SSB Başkanı İsmail Demir, Başkan Yardımcısı Faruk Yiğit, SSB Hava Savunma ve Uzay Dairesi Başkanı Serhat Gençoğlu ve SSB’nin Bölgesel Hava Savunma Sistemleri Müdürlüğü Program Yöneticisi Mustafa Alper Deniz’in ABD’deki olası varlıkları dondurulurken, vize almaları da sınırlandırıldı.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Twitter’dan yaptığı açıklamada, Türkiye’nin ABD’nin “uyarılarına rağmen” Rusya’dan S-400 satın aldığını vurgulayarak, Rusya savunma sektöründen büyük satın almalara müsamaha göstermeyeceklerini kaydetti.
‘ÜRETKEN İŞBİRLİĞİNİ SÜRDÜRMEK İSTİYORUZ’
ABD Dışişleri Bakanlığı sitesinde yer alan yazılı açıklamada ise, Türkiye’ye ABD ile koordineli olarak S-400 sorununu derhal çözme çağrısında bulunuldu. Açıklamada, “Türkiye değerli bir müttefik ve önemli bir bölgesel güvenlik ortağı. S-400 engelini bir an önce ortadan kaldırarak onlarca yıllık üretken savunma sektörü işbirliğimizi sürdürmeye çalışıyoruz” ifadeleri yer aldı. Türkiye S-400 alımı nedeniyle daha önce F-35 savaş uçağı programından da çıkarılmıştı.
HEDEFTEKİ İSİM KONUŞTU: SAVUNMA SANAYİİNİ ENGELLEMEYECEK
CNN Türk’te Hürriyet Genel Yayın Yönetmeni Ahmet Hakan’ın Tarafsız Bölge programına telefonla bağlanan SSB Başkanı İsmail Demir, kararın Türk savunma sanayiine olasına etkilerine ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:
“Beklediğimiz bir karardı, açıklandı. Zaten bu kararlar doğrultusundaki uygulamalar uzun zamandır gündemde ve yapılıyor. Bir sürü engel, ambargo gizliden gizliye işliyordu. Bizim için değişen bir şey yok. Her zorluk bizi güçlendirir diye bir şey var ya, biz meseleye öyle bakıyoruz. Bir anlamda bütün sektörün azmini arttıracak, kararlılığını pekiştirecek bir haber oldu bizim için. Teknoloji transferi kelimesi çok da inanmadığım bir kelime. Kimse kimseye teknolojiyi transfer etmiyor. İşbirliklerinin belli bir seviyede faydası olsa da, teknoloji transferi diye bir şey gündemde değildi. İçeride Amerikan patentiyle ürettiğimiz bizi zorlayacak bir şey yok. Yaptırımlar, Amerikan menşeli bileşenlerle ilgili ihracat izni konusunda kısıtlama geleceğini söylüyor. Ben kendi malımı satarken bana kısıtlama getirmesi mümkün değil. İhracatımızı etkilemez.”
Mehmet Can Toptaş / ANKARA
TÜRK DIŞİŞLERİ: GEREKLİ ADIMLAR ATILACAK
Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, yaptırım kararının “kınandığı ve reddedildiği” bildirildi. “Türkiye’yi zamanında S-400 sistemlerini tedarik etmeye sevk eden koşullar herkes tarafından gayet iyi bilinmektedir. Nitekim bizzat Başkan Trump da bir çok vesileyle bu konuda Türkiye’nin haklılığını teslim etmiştir” denilen açıklamanın devamında şu ifadeler yer aldı: “ABD’nin konuyu iki müttefike yakışır şekilde diyalog ve diplomasi yoluyla çözme yönündeki önerimizi kabul etmeyerek, tek taraflı yaptırımlara başvurması her türlü izandan yoksun bir davranıştır. Türkiye, ilişkilerimizi olumsuz yönde etkilemesi kaçınılmaz olan bu karara karşı gerekli adımları atacak, uygun gördüğü şekilde ve zamanlamayla mukabelede bulunacaktır. Türkiye, ulusal güvenliğini sağlamak için gerekli gördüğü tedbirleri almaktan da imtina etmeyecektir.”
ANKARA KARARI KINADI
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay: ABD’nin bu kararını kınıyor ve düştüğü bu yanlıştan bir an evvel dönmeye davet ediyoruz.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın: Türkiye, savunma sanayi alanındaki hedeflerine ulaşmak için adımlarını kararlı bir şekilde atmaya devam edecek.
CHP Grup Başkan Vekili Engin Altay: Bu kararı elinizin tersiyle itin. Hadi oradan deyin.
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener: Türkiye’nin meselelerine karşı gösterilen vurdumduymazlığın, canı sıkıldığında yaptırıma başvuran bir şımarıklıkla taçlandırılması; ne müttefikliğe yakışır, ne de dostluğa katkıda bulunur.
RUSYA’DAN İLK DEĞERLENDİRME
Rusya Dışileri Bakanı Sergey Lavrov, yaptırım kararına ilişkin, “Bizim için beklenmedik bir karar değil. ABD bu adımı atmakla uluslararası hukuka saygı göstermediğini bir kez daha ortaya koydu” dedi.
