ABD’li The Wall Street Journal gazetesi, Başkan Donald Trump’ın, geçmişte ABD Avrupa Komutanlığı (EUCOM) görev alanında yer alan İsrail’in, İran’a karşı iş birliğini teşvik amacıyla artık Orta Doğu ülkeleriyle birlikte Merkez Komutanlığı (CENTCOM) çatısı altında yer alması konusunda değişiklik talimatı verdiğini açıkladı.
Gazetede Michael Gordon ve Gordon Lubold imzası taşıyan haberde, alınan kararın Trump yönetiminin yeni seçilen başkan Joe Biden yönetiminin Orta Doğu ajandasını hazırlamak için attığı son adım olduğu ifade edildi.
Haberde ismi açıklanmayan ABD’li yetkiliye göre, Trump, İsrail yanlısı grupların da Orta Doğu’da İran karşıtı iş birliğini geliştirmek için uzun süredir desteklediği şekilde ABD’nin Orta Doğu’daki askeri yapılanmasının İsrail’i de kapsayacak biçimde genişletilmesi talimatı verdi.
Bu şekilde CENTCOM’un görev alanına Arap ülkeleriyle birlikte İsrail’in de girdiği ifade edilen haberde, Biden yönetimine devredilecek yeni yapılanmayla ilgili henüz kamuya bir açıklama yapılmadığı, Biden tarafından ise sorulara yanıt gelmediği kaydedildi.
Haberde İsrail yanlısı grupların Bahreyn-Birleşik Arap Emirlikleri-İsrail arasında normalleşme amacıyla imzalanan İbrahim Anlaşması’nın ardından bu konuda baskı yaptığı belirtilirken, artık ABD’li komutanların hem Arap ülkelerini hem de İsrail’i tarafları rahatsız etmeden ziyaret edebileceği vurgulandı.
Bu konuda açıklama yapan eski CENTCOM Komutanı Anthony Zinni, “Bunu yapmanın tam zamanı. Yakında Arap ülkelerinin İsrail’i tanımasını görebiliriz ve o zaman hepsinin tek bir Amerikan komuta merkezi altında birleşmesi mantıklı olur. Güvenlik iş birliği daha iyi hale gelir. Geçmişte ise bunun bir anlamı yoktu çünkü Araplar, İsrail’le aynı ABD çatısı altında olduklarında ABD onlarla istihbarat paylaşırdı.” dedi.
ABD’nin bölge ülkeleriyle İsrail ilişkilerini normalleştirme çabalarını da güçlendireceği vurgulanan adımla Suriye, Irak ve Afganistan gibi bölgelerde operasyonlar yürüten CENTCOM’un üzerindeki yükün daha da artacağı bilgisi de haberde yer aldı.
Haberde, atılacak adımın gelecekte ortaya çıkarabileceği sorunlara da yer verildi. Bunlardan ilkinin Arap ülkeleriyle İsrail ilişkileri normalleşmezse geleceği belirtilerek, “Bu durumda ABD ordusu, müttefiklerinin niyetinden şüphe duyarak çalışacağı bir duruma düşebilir.” değerlendirmesi yapıldı.
İsrail-Filistin sorununun çözülmediği, Suudi Arabistan’ın ise hala İsrail’le ilişkileri normalleştirmediği bilgisinin paylaşıldığı haberde, ismi verilmeyen bir başka ABD’li yetkili, “Trump, görevinin son günlerinde aldığı bu kararın uygulamasını ve sonuçlarıyla uğraşmasını selefine bıraktı.” diye konuştu.
ABD’nin eski Tel Aviv Büyükelçisi Martin Indyk, İsrail ile Arap ülkelerinin büyüyen İran tehdidi karşısında tek çatı altında olmasının mantıklı olduğunu ifade ederken, eski müzakereci Dennis Ross da “Biden yönetiminin bu kararla sorunu olacağını düşünmüyorum. İsrailliler de bölgedeki yeni gerçekliği yansıtan bu kararı destekleyecektir.” değerlendirmesini yaptı.
Konuyla ilgili CENTCOM ve İsrail’in Washington Büyükelçiliğinden ise bir açıklama yapılmadı.
