Çin’in Vuhan kentinden dünyaya yayılan corona virüs salgınıyla mücadelede bütün ülkeler sınırlarını kapatırken, salgından en çok etkilenen sektörlerden biri de turizm oldu. Bütün turizm bölgelerinde oteller kapatılırken, bazıları çalışanlarını ücretli, bazıları ücretsiz izne çıkardı. Dünyanın en önemli turizm destinasyonlarından Antalya’da da sektör temsilcileri, salgının sona ermesi olasılığına karşı hazırlıklarını sürdürüyor. Salgından sonra turizmdeki en büyük umut ise iç turizmde. Bazı oteller ve seyahat acenteleri, özellikle ağustos- eylül aylarına yönelik erken rezervasyon satışlarına başladı.
“MÜŞTERİYE KENDİMİZİ UNUTTURMAMAMIZ LAZIM”
Antalya Büyükşehir Belediyesi Turizm Başdanışmanı Osman Ayık, kampanyaların başlatılabileceğini belirterek, “Çünkü müşteriye kendimizi unutturmamamız lazım. Bunun karşılığını göreceğiz, bir talep oluşacak diye de bakmamamız lazım. Hiç kimse şu anda bir öngörüde bulunamıyor. Belirsizlik devam ediyor. İşin ne zaman başlayacağı, sezonun ne zaman açılacağı bilinmiyor. Burada en önemli konulardan biri, iç pazar. İç pazar için biraz daha farklı bir hareket şekli olabilir. Çünkü arabalı seyahatler vs. gibi birtakım gelişmeler olabilir” dedi.
“AĞUSTOS ÖNCESİ UÇUŞ PLANI YOK”
Yurt dışı için aynı durumun söz konusu olmadığına dikkat çeken Ayık, “Fransa, Çekya ve İskandinav ülkeleri gibi ülkelerde, ‘Mayıs başında okulları açalım’ diye konuşulmaya başlandı. Ama yurt dışı seyahatler uçak durumuna bağlı. Orada da nasıl bir seyir olacak onu kimse bilmiyor şu an. İşi yavaş yavaş açmak lazım, müşteriyle bağı kopartmamak gerekiyor. Ama muhtemelen bu işler önce her ülkenin kendi içinde olacak. Çok ciddi bir uçak kapasitesi sıkıntısı olacak. Hava yolu şirketleri ağustos ayı öncesinde kolay kolay bir şey planlamıyor. Kim, nasıl getirecek bu yolcuyu. Onun için şu gün başlayacak demek çok zor” diye konuştu.
ÖNCE İÇ TURİZM BAŞLAR
Sektör olarak umutlarını hiçbir zaman kaybetmediklerini söyleyen Osman Ayık, şöyle konuştu:
“Bizim öngörümüz, genelde bu işler önce yakında, içerde başlayacak. İnsanlar arabayla gidebileceği yerlere kadar gidecek. Dünyanın hemen her yerinde de böyle olacak. Örneğin bir ülke işi çözdü, bitirdi. Ama bu ortamda kimse yurt dışından misafir gelmesini istemez. Sıkıntının topyekun ortadan kalkması gerekiyor. Herkes kendi sınırları içinde kapanmaya, orada hapsetmeye çalışıyor. İç pazar için kampanyalar olabilir tabi ki. Herkes önce kendi içinde başlatacak ve sonra dalga dalga gelişecek”
“KÜÇÜK OTELLER ŞANSLI OLACAK”
İç pazarın boyutunun da çok önemli olduğunu vurgulayan Ayık, “Burada muhtemelen orta ve küçük ölçekli işletmeler daha şanslı olacak. Yani 30 odalı bir otel hizmet verebilir. Ona 5 müşteri geldiğinde onun için bir kapasite, ama 1000- 2 bin yataklı tesis için başka bir şey. Bizim elimizde çok ciddi kapasite var ve bu kapasiteyi tatmin edecek hareketlilik olacak mı? Kapasitenin ne kadarını faaliyete geçirebileceğiz? Birçok soru var ve bunların cevaplarını bulmak gerekiyor. Müşterinin psikolojisi de önemli. Şu an tüm dünyada çok ciddi bir algı var ve insanların önce bu psikolojiden çıkması ve seyahati düşünmeye başlaması lazım” diye konuştu.
“DAHA ÇOK ERTELEME VAR”
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Turizm Meslek Komitesi’nden Alp Özel, bazı oteller ve seyahat acentelerinin satışlarının açık olduğunu, ancak talep olmadığını söyledi. Özel, seyahat acenteleri tarafından aralık- ocak gibi aylarda satışı yapılan erken rezervasyonlarda ise iptal etme yerine, tarih değişikliğine gidildiğini anlattı. TÜRSAB’ın da ‘İptal etme, ertele’ şeklinde bir çağrısı olduğunu belirten Özel, “Durum şu; Acenteler aralık- ocak gibi aylarda sattıkları rezervasyonların paralarını müşteriye geri ödeyemiyor. Sıkıntı büyük. Çünkü acenteler otellere ön ödeme yaptı. Bu yüzden ertelemeler ağustos, eylül aylarına yapılıyor. Temmuz da pas geçiliyor. Gösterge şu ki temmuzda bomboş olacağız. Temmuza iç rezervasyon talebi gelmiyor” dedi.
“2020’DE SAĞLIĞI, 2021’DE TURİZMİ DÜŞÜNECEĞİZ”
Antalya Kent Konseyi Turizm Çalışma Grubu Başkanı Recep Yavuz, aşı veya ilaç bulunmadan ve yasaklar kalkmadan sezonun açılmasının çok zor olduğunu belirterek, “Bir kere bizim açımızdan sorun aşılırsa önce iç turizm başlayacak. Alman Robert Koch Enstitüsü Başkanı, ‘En erken olsa olsa sonbahar olur. Zaten okullar uzatılıyor. İç turizmde başlayabilirsiniz. Ama uzun ve uzak yolculukları kafanızdan çıkarın bu yıl’ diyor. Bu sene sezonu çok düşünmemek lazım. 2020’de sağlığı, 2021’de turizmi düşüneceğiz” diye konuştu.
İÇ TURİZME PAKET HAZIRLIĞI
Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği Başkanı Ülkay Atmaca, ETS, Jolly gibi tur operatörlerinin iç turizme yönelik paket hazırlığı içerisinde olduğunu belirterek, bu paketin de bu hafta sonuna doğru açıklanmasını beklediklerini kaydetti. Atmaca, “Herkes iç pazara yönelik erken rezervasyon hazırlığı içinde. İndirim oranları, talepler, kim ne kadar tatile çıkmayı planlayacak, bakmak lazım. Biz bütün hazırlığımızı mayıs sonu, haziran başına yönelik yapıyoruz. İki hafta önce mayıs başı diyorduk, şimdi mayıs sonu demeye başladık. İnsanların vereceği reaksiyon önemli. Şu anda rezervasyonlar geliyor ama ağustos, eylül, ekim aylarına yönelik. Az da olsa geliyor. Eskiden 100 geliyorsa şimdi bir tane geliyor” dedi.