Türk bilim insanı Doç. Dr. Sadi Vural’ın geliştirip ürettiği, dünyanın 30 ülkesinde kullanılan yüz tanıma sistemi, Arjantin’de geçen yıl düzenlenen G20 Liderler Zirvesi’nde ilk defa devlet başkanlarının dublörlerinin olup olmadığının belirlenmesi amacıyla kullanıldı. Sistemden, Birleşmiş Milletler’in (BM) sınır güvenliği çalışmalarında da faydalandı.
Türkiye’de üniversiteyi bitirdikten sonra cebinde 350 dolarla lisansüstü eğitim için gittiği Japonya’da, ülkenin ilk yüz tanıma şirketi Ayonix’i kuran Vural, 12 yıldır geliştirdiği teknolojiyi dünyanın dört bir yanına pazarlıyor.
Doç. Dr. Vural, yüz tanıma sistemlerine yönelik yeni çalışmaları hakkında yaptığı açıklamada, “ay” kelimesi ve dünyayı ifade eden “onix” kelimesiyle oluşturdukları şirketin ismiyle “ayın yörüngesinden bütün dünyayı aydınlatan” mesajını verdiklerini dile getirdi.
Yüz tanıma sistemlerinin, en temel haliyle insan beynindeki bilgilerin bilgisayara yansıtılması şeklinde çalıştığını anlatan Vural, “Şu anda 30 ülkeye yüz tanıma sistemleri satıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Vural, bu ülkeler içerisinde Bahamalar, Meksika, Panama, Arjantin, Paraguay, Singapur, Tayvan’ın yer aldığını, ABD’de FBI’ın yüz tanıma sistemini birkaç noktada aktif olarak kullandığını, Sri Lanka’daki uluslararası havalimanı ile Dubai polisinin de bu sistemi satın aldığını ve Japonya’nın en büyük şirketlerinden Itochu’nun da güvenliği için bu sistemden yararlandığını aktardı.
“20 ülkenin başkanları bu yüz tanıma sisteminden geçti”
Yüz tanıma sisteminin BM tarafından sınır güvenliğinde, geçen yıl Arjantin’de düzenlenen G20 Liderler Zirvesi’nde ise Arjantin istihbaratı tarafından devlet başkanlarının dublörlerinin olup olmadığını belirlemek amacıyla kullanıldığını belirten Vural, şöyle konuştu:
“Geçen yıl Arjantin’de düzenlenen G20’de, 20 ülkenin başkanları bu yüz tanıma sisteminden geçtiler. ‘Sahte başkan var mı yok mu’ diye inceleme yapıldı. Bu bizim teknolojimizle oldu ve ilkti. Çoğunlukla genel güvenlik kameraları farklı yerlere konularak, incelemeler, yüz tanımalar yapılıyordu. Ama devlet başkanlarının ‘sahte mi değil mi’ noktasındaki yüz analizi ilk kez Arjantin’deki G20 zirvesinde bizim ürettiğimiz yüz tanıma teknolojisiyle gerçekleştirildi.
Ayrıca sistemi BM’ye sınır güvenliği çalışmaları için verdik. Göçmenlerin korunması amacıyla, sınırdan giriş yapanlar içerisinde suçlular, arananlar olup olmadığını tespit etmede kullanılıyor.”
Sırada, suçluları bulacak “akıllı kamera” üretimi var
Doç. Dr. Vural, yüz tanıma sistemini geliştirmek üzere çok sayıda araştırma yürüttüklerinin altını çizerek, şu bilgileri paylaştı:
“Şu anda en son yaptığımız ürünler içerisinde ’embedded’ yani akıllı kameraların üretimi var. Bu sistemle şehirde aranan bir suçluyu kamera, yüzünden tespit edip bilgisini verebiliyor. Kamera, insanların gülümsemesini, kaygısını anlayabiliyor. On binlerce kamerayı tek bir bilgisayara bağlayıp Ankara’nın bütün nüfusunu gerçek zamanda tanıyabilirsiniz. Şu anda ürün prototipi bitti. Japon telefon operatör devi Softbank başta olmak üzere dünyanın bazı ülkelerince güvenlik amacıyla test kullanımları başladı.”
Vural, yeni sistemin kamu güvenliğinde, AVM ve marketlerde alışveriş yapan insanların harcama eğilimlerini ve devamlı gelen müşterilerini tespit etmekte kullanıldığını bildirdi.
“Ülkemi temsil etmek gurur verici”
Türkiye’de henüz bu sistemle ilgili ortak bir çalışmasının bulunmadığını ama ülkesini yurt dışında temsil etmekten büyük bir gurur duyduğunu belirten Vural, “Yaptığım iş benim için çok büyük bir sorumluluk çünkü yaptıklarım sadece beni değil ülkemi de bağlıyor. Japonya’dayım, aynı zamanda birçok ülkeye seyahat ediyorum. Başarılı olduğunuzda bu ülkenize bakışa da bir katkı oluyor, çok gurur verici bir şey. Ama başarısız olmak da bir değil, bin kat götürür. Çok büyük bir sorumluluk.” şeklinde konuştu.
Doç. Dr. Vural, özellikle göçmenler, sınır güvenliği gibi konularda Türkiye ile ortak çalışmalar yapmak istediğini aktardı.
Yeni teknolojiler üzerinde çalışmak isteyen, bunun hayalini kuran Türk gençlerine de çağrıda bulunan Vural, “Teknolojik çalışmalara ilgi duyan, sürekli kendisini aşmayı düşünen gençler benimle temas kurabilir. Mutlaka bana ulaşsınlar. Yeter ki istekli olsunlar, ben onların önünü açarım. Sadece Japonya olarak değil, aktif çalıştığım başka ülkeler için de genç yeteneklere hayatlarının fırsatını vermek isterim.” ifadelerini kullandı.
