TFF, 2020-21 sezonu sözleşmeli hakem listesinden bir tek Koray Gençerler’i çıkardı. Buna karşın son 4 sezonda Süper Lig’de sezon başına maç ortalaması en düşük isim olan Serkan Tokat’ın sözleşmesi devam ediyor. MHK kimi tavsiye ediyorsa o hakemle sözleşme yapılıyor.
Ülkemizde 47 üst klasman hakeminden 22’si profesyonel (sözleşmeli) kadroda yer alıyor. Kokart ve tecrübe durumlarına göre 16 bin 500, 14 bin ve 10 bin 700 lira aldıkları 3 maaş kategorisi var. Maç başına ise hakemler 10 bin, VAR 4 bin 400, AVAR 2 bin 200, dördüncü hakem ise 3 bin lira alıyor. Yardımcı hakemlerde de 94 kişilik üst klasman kadrosunun yaklaşık yarısı yine kıdeme göre 3 bin 300 ile 5 bin lira arasında maaş, Süper Lig’de maç başına da 4 bin 400 lira ücret alıyorlar. Sezon öncesinde göreve gelen MHK’lar, klasmanlar başta olmak üzere bir eleştiriye maruz kalmamak adına eski kurulun veya TFF’nin kararlarına müdahale etmeden yeni sezona girer. Bu nedenle konularımda direkt Serdar Tatlı MHK’sını değil, öncesini ve genel yaklaşımı dikkate alıyorum.
MHK’nın tavsiyesi, TFF’nin onayı gerekiyor
TFF’nin internet sitesinde yer alan MHK Talimatı’nın 52. maddesinde “Profesyonel (Sözleşmeli) hakem sayısı MHK’nın tavsiyesi, Yönetim Kurulu onayı ile belirlenir” ibaresi yer almaktadır. Talimatta yazan bu tanımın ardından geçen hafta açıklanan 2020-21 sezonuna dair sözleşmeli hakemler listesinin Türkçe meali şu: “MHK olarak Manisa bölgesi hakemi Koray Gençerler’in sözleşmesinin feshedilmesini, Sakarya bölgesi hakemi Atilla Karaoğlan’ın sözleşmeli hakem kadrosuna alınmasını TFF’ye tavsiye ettik. TFF onayladı.” Tavsiyenin ekonomik sonuçları ise özetle şöyle:
Sözleşmeli ile sözleşmesiz arasındaki fark
Örneğin bu sezon sözleşmeli statüsüne geçen genç ve başarılı hakem Atilla Karaoğlan, geçen sezon sadece görevlendirildiği maçlardan para kazanabiliyordu. 14 düdük çalıp 7 kez VAR, iki kez de 4. hakem görevi almıştı. Ek ödemeleri hesaba katmadan Süper Lig’deki çıplak ücretini hesapladığımızda 176 bin 800 lira kazanmıştı. Bu sezon sözleşmeli kategorisine terfi etmesiyle 9 aylık süreyle yapılan sözleşme kapsamında, görevi olsun ya da olmasın ayda 10 bin 700 liradan toplamda 96 bin 300 lira sabit ücret kazanmış olacak. Maç görevleriyle birlikte 300 bin bandına gelmesi muhtemel. Halen üst klasman kategorisinde Süper Lig maçı yönetmeye muktedir hakem sayısı 47. Sözleşmeli sayımız 22. “Neden 22?” derseniz 2016’da sistem hayata geçtiğinde üst klasman havuzu yoktu, Süper Lig kategorisi vardı ve 22 hakemin tamamına sözleşme yapılmış, kokart ve kıdeme göre 3 maaş kategorisi belirlenmişti.
PEKi NEDEN KORAY GENÇERLER?
2017’de Serdar Tatlı ve Metin Tokat’ın da olduğu Yusuf Namoğlu MHK’sında Süper Lig’e yükselip 3 sezon sonra sözleşmeli kadrosundan çıkarılan isim neden Koray Gençerler oldu? Geçen sezon 8 maçta düdük çaldı, son olarak 33. haftada G.Saray-Göztepe’de görevliydi. 3 kez VAR’a gitti, çok tartışılan bir 90 dakika çıkardı. “Sebep bu mu?” veya “Neye göre?” derseniz elbette karşılığı yok. Kim bilir belki de MHK talimatındaki ‘tavsiye’ kapsamında, diğer isimlere göre kadroda kalmasını sağlayacak ‘gücü’ olmayan isim olduğu düşünülebilir.
SON 4 SEZONDA 10 MAÇIN ALTINDA KALAN SÖZLEŞMELi HAKEMLER
Arslanboğa 13 yıllık Süper Lig kariyerinde sadece 3 sezonda 10 maçın üzerine çıkabildi. Bayarslan da verilen şansı iyi kullanamıyor.
SUAT ARSLANBOĞA
2007’den bu yana Süper Lig’de. Tecrübe yüksek ancak 13 yıllık Süper Lig kariyerinde sadece 3 sezonda 10 maçın üzerine çıkabilmiş. ·
SERKAN TOKAT
Son 4 sezonda sözleşmeliler arasında maç ortalaması en az olan isim. Süper Lig’de sezon başına ortalama 4.5 maç yönetmiş. 4 sezonluk sözleşmesi süresince 66 VAR/AVAR ve 62 kez 4. hakemlik görevi almış. VAR’ın ligimizde 3. sezonuna yeni girdiğini hatırlatayım. Hatta neredeyse ligin en pahalı maç yöneten hakemi durumunda (bir düdük 34 bin liraya tekabül ediyor). Süper Lig kadrosuna girebilecek nitelikte olup 4 senedir sözleşmede kalmanın Türk hakemliğine ve futboluna hizmet karşılığı bu mudur? VAR odasında ya da tabela kaldırarak ‘dolce vita.’ Minimum tepki, maksimum kazanç. Bu dünyada Serkan Tokat olmak varmış!
ÖZGÜR YANKAYA
Son yıllarda sırasıyla 1812-8-9 şeklinde maç sayısı düşüş gösteren hakemlerden (30 VAR/AVAR).
VOLKAN BAYARSLAN
Fizik olarak güçlü ancak verilen fırsatları kullanmada şanssız. 4 sezondur sözleşmeli listesinde ancak toplam maçı sadece 19. Son 2 sezonda VAR/AVAR sayısı 40.
BAHATTiN ŞiMŞEK
Son 3 sezonun maaşlı listesinde o da var. 3 sezondaki maç sayısı sadece 10 ama şansı ‘yaşı.’ Henüz 32’sinde. Bu sene önemli, iyi başladı.
ALi ŞANSALAN
Aynı Bahattin Şimşek gibiydi ancak geçen sezon 10’un üzerinde düdük çalanlar arasına girdi.
TUGAY KAAN NUMANOĞLU
2 sezon önce Süper Lig’e yükseldi, ilk sene sözleşmesi yoktu, 2 maçta düdük çalmıştı. Geçen sezon maaşlı sınıfa girdi ama maç sayısı yine 2’ydi
TAVSiYE DEĞiL SOMUT KRiTERLER ESAS ALINMALI
Yaşananlardan sonra, sözleşmesi olmayan hakemler şu 3 soruyu soruyor:
1-) Koray Gençerler 3 senelik sözleşmeli kariyerinde kendisinden daha az görev alan hakemler varken hangi kriterlerle çıkarıldı?
2-) Serkan Tokat son 4 sezonda Süper Lig’deki 1224 maçtan sadece 18’ini yönetti. Yılda 107 bin lira alacaksam ben de o kadar yönetirdim! ·
3-) Sözleşmeli olabilme ya da fesih şartları neler? Bu tepki, hakemler arasında rekabeti tatsız noktaya çevirir. Şeffaflık, adalet ve başarı adına sözleşmeli hakemlerin ‘tavsiye’ ile seçilmesi komedisinden kurtulup kuralları belirlenmeli. En başta performans kriteri olmalı. Süper Lig’e çıktıktan sonraki 2 sezonda en az 10’ar maç yönetmiş olmalı.
