Turnacı, yaptığı açıklamada, pandemi döneminde evden çalışmaya geçilmesi ve eğitimin online platformlarda devam etmesi ile zamanının büyük çoğunluğunu evden geçirenlerin, günlük rutinlerinin büyük kısmını dijitalde çözmeye yöneldiğini, bu süreç içerisinde mobil iletişimin öneminin katlanarak arttığını söyledi.
Sektörü etkileyen tüm olumsuzluklar neticesinde 2019 yılını 10 milyon 600 bin adet cep telefonu satışıyla tamamladıklarını bildiren Turnacı, 2020’de ise pandeminin etkisiyle sektörün ilk başta olumsuz bir seyir izlese de sonrasında insanların, haberleşme hizmetlerinin gerekliliği ve önemini hissetmesiyle hızlı bir talebin oluştuğunu anlattı.
Pandeminin ardından iletişimin öneminin daha iyi anlaşılmasıyla beraber talebin eskiye oranla artış gösterdiği bir dönem yaşadıklarını aktaran Turnacı, devamla şunları kaydetti:
“2020’yi 10 milyon 500 bin seviyelerindeki cep telefonu satışıyla kapattık. Ancak eskiye oranla ürünlere ulaşımın zor olması sebebiyle kayıt dışılığın ciddi oranda arttığını gözlemledik. Haliyle ölçebildiğimiz adetlerin üzerine kayıt dışı ve ölçülemeyen online kanalı eklediğimizde yüzde 20 civarı cihaz pazarı oluştuğunu tahmin ediyoruz. Bu da yine 12 milyon seviyelerinde gerçek ürün satışının olduğunu gösteriyor. 2021’de yüzde 5 civarı büyüme olacağını öngörüyoruz.
Cihaz satışlarına baktığımızda 6,5-7 inc segment cihazların geçen seneki pazar payı yüzde 4 iken, bu sene yüzde 30 artış gösterdiğini gördük. Geçen yıllarda sıfır ve 2. el cep telefonlarına harcanan toplam ücret 2 bin 400 TL civarında olurken, cihazlardan gözetim belgesi isteme kararı ile düşük segmentlerin de fiyatında yükselme gerçekleştiğinden bu rakam 2020’de 3 bin 600 TL bandına çıkış yaptı.”
“Bayilerimiz, satış kanallarındaki rekabet koşulları karşısında kan kaybediyor”
Mustafa Kemal Turnacı, sektördeki stok yükünden ötürü birçok firmanın zor durumda kalmasını önlemek, buna bağlı istihdam kayıplarının önüne geçmek, vatandaşların gerek iş gerekse de özel hayatında verimliliği artırmak amacıyla cep telefonuna kolay erişebilmesini sağlamanın önemine inandıklarını ifade etti.
Pazarın paydaşlarının kırılımlarının ise sektörel istihdam noktasında alarm verdiğini belirten Turnacı, şöyle devam etti:
“Ürün satışında ölçek ekonomisini elinde tutan sermaye gruplarının tedarik zincirlerinin 2018 yılında 9,6 milyar TL olan cirosunun 2020’de 16 milyar TL’ye çıktığını, cirolarının yüzde 52’sini telekom ürünlerinin oluşturduğunu görüyoruz. Online, süpermarket ve cadde AVM mağazalarının ise satışlarının yüzde 42’sini telekom ürünleri oluşturuyor. Sektörümüzde binlerce KOBİ’mizin oluşturduğu geleneksel satış kanalımız olan bayilerimiz ise sektörel istihdamın yüzde 80 üzerini oluştururken, satış kanallarındaki rekabet koşulları karşısında kan kaybediyor. 2018’deki 13 milyar TL olan ciroyu 2020’de ancak yakalayabildiler. Sadece mobil iletişim için istihdam sağlayan bayilerimizin ölçek ekonomisi ve rekabet koşulları açısından desteklenmesi gerekiyor. Aksi halde istihdam kayıpları yaşanacağı gibi vatandaşlarımızın akıllı cihazlara erişimi uzman personel tarafından gerçekleştirilemediği için dijitalleşme yolunda olumsuz etkileri olacaktır.”
MOBİSAD olarak 22 yıldır mobil haberleşmede sektörün ortak sesini oluşturarak tüketici yararına çalışmalar yaptıklarını ifade eden Turnacı, kamu ile sektörün dirsek temasının artmasının sektöre büyük katkılar sağladığını, bu konuda kamuoyunu bilinçlendirmeye yönelik önemli işlere imza atmaya devam edeceklerini söyledi.
