Suudi Arabistan Başsavcılığı, İstanbul’daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu’nda vahşice öldürülen gazeteci Cemal Kaşıkçı davasında alınan kararları açıkladı. Cinayetin emrini verdiği öne sürülen Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman’a yakın üst düzey isimler hiçbir ceza almadı. İsmi açıklanmayan 5 kişiye idam, 3 kişiye ise 24 yıl hapis cezası verildi. Başsavcılığın açıkladığı karar dünyada infial yarattı. Suudi Arabistan Başsavcı Sözcüsü Şelan eş-Şelan, söz konusu kararın temyize açık olduğunu, hangi sanıkların hangi cezayı aldığına ilişkin net açıklamanın nihai karardan sonra yapılacağını aktardı. Şelan, Kraliyet Danışmanı Suud el-Kahtani, eski İstihbarat Başkan Yardımcısı Ahmed Asiri ve Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosu Muhammed el-Uteybi’ye herhangi bir suçlama yöneltilmediğini söyledi. Dava sürecinin şeffaflıktan uzak olması büyük tepki çekiyor. Davaya Türkiye, ABD ve diğer ülkelerden diplomatların katılmasına izin verilmesine rağmen söz konusu diplomatların davaya ilişkin detay paylaşmaları yasaklanmıştı.
KAŞIKÇI’NIN OĞLUNDAN MESAJ
Kararın duyurulmasının ardından Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü, ‘hukukun ayaklar altına alındığı’ açıklamasını yaptı. Örgüt, “Kapalı kapılar arkasında yürütülen davada uluslararası hukuk prensiplerine hiçbir şekilde saygı duyulmadı” dedi. Kaşıkçı’nın köşe yazarı olduğu The Washington Post gazetesi, davanın büyük bir gizlilik içinde yürütülmesinin üst düzey yetkililerin adaletten kaçırılmasını temin ettiğini yazdı. Gazete, CIA’in Kaşıkçı cinayetinden sonra yazdığı raporda, cinayet talimatının Veliaht Prens Muhammed bin Selman tarafından verildiği sonucuna ulaşıldığını hatırlattı. CIA raporunda, birçok ses kaydının yanı sıra Suudi Arabistan gibi bir ülkede alt seviyedeki isimlerin ‘üstlerinden’ onay almadan böylesi bir fevri davranışta bulunmalarının söz konusu olmayacağı vurgulanmıştı. Türk Arap Medya Derneği de kararın olayı aydınlatmak ve kamuoyu vicdanını rahatlatmak yerine, tam tersi, bu elim olayı kapatmaya yönelik olduğunu bildirdi. Öte yandan Cemal Kaşıkçı’nın oğlu Salah ise Twitter’dan, “Bugün adalet sağlandı. Suudi yargısına her seviyede güven duyduğumuzu, verilen cezanın adil olduğunu teyit ediyoruz” diye yazdı. İsmini açıklamak istemeyen ABD’li bir yetkili de kararı ‘önemli bir adım’ olarak niteledi.
Bugüne kadar 9 duruşma düzenlenen Kaşıkçı davasında, cinayeti işlediği belirtilen kişilerin olaydan önce plan yapmadıkları sonucuna ulaşılması ‘üst düzey’ isimlerin soruşturmadan uzak tutulması için bir bahane olarak görülüyor.
TÜRKİYE’DEN TEPKİ: ‘KARAR BEKLENTİLERİ KARŞILAMAKTAN UZAK’
İLETİŞİM Başkanı Fahrettin Altun, Suudi Arabistan mahkemesinin Cemal Kaşıkçı cinayetiyle ilgili verdiği karara Twitter’dan tepki gösterdi. Altun, “Bu cinayeti bir avuç istihbarat yetkilisinin işlediğini iddia etmek en basit ifadeyle tüm dünyanın zekasıyla alay etmektir. Türkiye bu olayı aydınlatmak için çabalarını sürdürecektir” mesajını paylaştı.
Açıklanan kararın, cinayetin tüm yönleriyle aydınlatılmasına ve adaletin tecellisine yönelik beklentileri karşılamaktan uzak olduğunu ifade eden Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy da şunları kaydetti: “Ülkemiz topraklarında işlenen bu cinayetin aydınlatılması ve tüm sorumluları ile azmettiricilerinin belirlenerek cezalandırılması sadece hukuki değil, aynı zamanda vicdani bir sorumluluk ve yükümlülüktür.”
‘AKLANAN’ KAHTANİ KİMDİR?
Veliaht Prens Muhammed bin Selman’a en yakın isimlerden Suud el Kahtani’nin gazeteci Kaşıkçı’nın öldürülmesi için İstanbul’a gönderilen suikast timinin yöneticisi olduğu ileri sürülüyor. S. Arabistan’da muhalifleri hedef alan online troll ordusu kurduğu da iddia edilen Kahtani, ABD’nin Kaşıkçı cinayetiyle ilgili yaptırım listesine aldığı 17 kişi arasında bulunuyor. Kahtani, Kral Selman’ın Kaşıkçı’nın öldürülmesi üzerine görevden aldırdığı üst düzey beş kişiden biriydi. Kahtani’nin, Suudi katillerle internet üzerinden Skype aracılığıyla iletişim halinde olduğu iddia edilmişti. Suudi Arabistan istihbaratıyla irtibatlı olduğu belirtilen kaynaklardan birinin, Kahtani’nin, Kaşıkçı’nın konsolosluk binasında tutulduğu odaya kamera aracılığıyla bağlandığını söylediği ve bu bağlantı esnasında Kahtani’nin Kaşıkçı’yı hakaret ettiği de iddialar arasında yer almıştı.
NE OLMUŞTU?
Kaşıkçı, 28 Eylül 2018’de saat 11.50’de evlilik işlemleri için konsolosluk binasına gitti. Burada Kaşıkçı’ya 2 Ekim’e randevu verilerek, cinayet planı devreye sokuldu. İstanbul’a 1 Ekim’de saat 16.30’da tarifeli seferle gelen 3 kişilik bir ekip, otele yerleştikten sonra başkonsolosluğa gitti. Bu sırada başkonsolosluktan bir başka ekip de Belgrad Ormanı ve Yalova’da keşif çalışmaları yaptı. Saat 01.45’te 3 kişilik ikinci ekip, tarifeli seferle İstanbul’a gelip, otele yerleşti. Aralarında generallerin de bulunduğu 9 kişilik üçüncü ekip ise özel uçakla havalimanına inip, bir başka otele hareket etti. 15 kişiden oluşan ekip, sabah 09.50 ile 11.00 arasında ayrı ayrı gelip başkonsoloslukta buluştu. Saat 11.50’de Kaşıkçı telefonla aranıp, o günkü randevusu teyit edildi. Aynı gün erken saatlerde Londra’dan İstanbul’a dönen Kaşıkçı’dan, saat 13.08’de konsolosluk binasına yaya olarak girdikten sonra bir daha haber alınamadı.