2023 hedefleri çerçevesinde uzay alanında ihtiyaç duyulan kabiliyetleri kazanmak için çalışmalarını yoğunlaştıran Türkiye, bu alana yönelik Ar-Ge ve yatırım faaliyetlerine de büyük önem veriyor.
Bu kapsamda, kamunun Ar-Ge faaliyetlerine yönelik harcamalarda uzayın keşfi ve kullanımı da diğer bir harcama grubu olarak öne çıkıyor. Devletin uzayın keşfi ve kullanımı için yaptığı harcamalar, askeri amaç dışı uzayın bilimsel keşfi, uygulamalı araştırma programları, roket sistemleri, uzay laboratuvarları ve uzay yolculuğu gibi konuyla ilgili tüm Ar-Ge çalışmalarını kapsıyor.
Türkiye’nin uzaya dair araştırmaları 13 Aralık 2018’de kurulan Türkiye Uzay Ajansı ile kurumsal bir zemin kazanırken, Milli Uzay Programı’na yönelik çalışmalar da yoğun bir şekilde devam ediyor.
– Uzay için 160 milyon liralık Ar-Ge harcaması yapıldı
AA muhabirinin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden derlediği bilgilere göre, kamunun uzayın keşfi ve kullanımı için yaptığı Ar-Ge harcamaları, 2014-2018 yıllarını kapsayan 5 yıllık dönemde 160 milyon 209 bin 989 lirayı buldu.
Kamunun bu alanda yaptığı Ar-Ge harcaması 2014’te 12 milyon 918 bin 200 lira olarak hesaplanırken, bu tutar geçen yıl 60 milyon 956 bin 607 lira oldu. Böylece kamunun uzaya yönelik Ar-Ge harcamaları son 5 yılda 5 katına çıktı.
Geçen yıl uzayın keşfi ve kullanımına yönelik yapılan cari harcamalar 54 milyon 470 bin 848 lira olarak kayıtlara geçerken, makine teçhizatı, sabit tesis, bilgisayar yazılımları ve fikri mülkiyet harcamalarını içeren yatırım harcamaları ise 6 milyon 485 bin 760 lira seviyesinde gerçekleşti.
– Uzay ve havacılıkta 4,8 milyar liralık yatırıma teşvik
Öte yandan, Türkiye’nin son dönemde havacılık ve uzay alanında hayata geçirilmesi planlanan yatırımlara da dikkati çekici miktarda teşvik sağlandı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verilerine göre, hava ve uzay taşıtları imalatıyla tarifesiz hava yolu ve uzay taşımacılığı alanlarındaki yatırımlara yönelik sağlanan teşvikler son 5 yılda sabit yatırım tutarı toplam 4 milyar 796 milyon lira olan 41 projeye yatırım teşvik belgesi verildi. Bu projeler tamamlandığında 3 bin 186 kişiye istihdam sağlanması planlandı.
TÜİK verilerine göre, 2014-2018 döneminde uzayın keşfi ve kullanımı için yapılan genel devlet Ar-Ge harcamaları şöyle:
| Ar-Ge Harcaması | |
| 2014 | 12.918.200 |
| 2015 | 18.215.028 |
| 2016 | 26.970.493 |
| 2017 | 41.149.661 |
| 2018 | 60.956.607 |
