Lezzeti ile sofraların baş tacı olan ve yağmurların başlamasıyla birlikte sayıları da artan mantar, hem tezgahlarda, hem de mutfaklardaki yerini aldı. Uzmanlar, meraklılarının ormanların derinliklerinde toplayarak tükettiği mantarların sağlıksız olduğu, kesinlikle tüketilmemesi gerektiğini vurgulandı. Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Mine Pakkaner, pazar tezgahlarındaki kültür mantarlarından hiçbirisinin zehirli olmadığını, bunların da üreticiler tarafından salatalık, domates, patlıcan gibi yetiştirildiğini belirterek, kültür mantarlarının tüketici tarafından her dönemde, her mevsimde güvenli şekilde tüketebileceğini kaydetti. Zehirleyen mantarların doğadan toplandığını ifade eden Mine Pakkaner, “Sonbaharda yağışların başlamasıyla birlikte, doğadan toplanan mantarları pazarlarda görmeye başladık. Hatta bazı şehirler arası yollarda, yol kenarlarında da satıldığını görebiliriz. Bunların doğrudan doğruya garantili, yüzde yüz yenilebilenlerinden Çıntar mantarı var. Bu mantar tüketilebilir” dedi.
Halk arasında ’Şirinbaba mantarı’ olarak bilinen kırmızı renkli, üzerinde süsleri ve benekleri olan mantarların zehirli olduğunu, bunların tüketilmemesi gerektiğini açıklayan Pakkaner, yine beyaz şapkalı kültür mantarına çok benzeyen zehirli mantarların olduğunu, bunlara dikkat edilmesi gerektiğini söyledi.
’TOPLADIĞINIZ İKİ MANTARDAN BİRİ ZEHİRLEYEBİLİR’
Halk arasında bazı şehir efsanelerinin dolaştığını ifade eden Mine Pakkaner, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Toplanan mantarı evde 10 dakika kaynatır, sonra suyunu dökerseniz zehirlemez’, ya da, ’Metal kaşıkla karıştırırsanız zehirlemez’ gibi doğru bilinen yanlışlar var. Bunların hepsi şehir efsanesi. Böyle bir şey yok. Rus ruleti gibi düşünün. Rus ruletinde bile 6 kurşundan bir tanesi size gelebilir, ama topladığınız iki mantardan biri zehirli olabilir. Çok uzman olmak gerekiyor. Mantar zehirlenmelerinin geri dönüşü de yok. Ağır karaciğer ve böbrek tahribatına neden olabilir. Organ nakli yapılsa bile geri dönülemeyenler var. Aslında mantar son derece kıymetli bir ürün. İçerisinde protein oranı da yüksek. Özellikle istiridye mantarı, kestane mantarı, şapkalı beyaz mantar hem mineral, hem de vitamin yönünden zengin. Gelişmiş ülkelerde kişi başı 6 kilogram tüketilirken, bizim ülkemizde yarım kilogram tüketiliyor. Daha fazla tanıtılması lazım ama bilmediğiniz mantara kesinlikle yanaşmayın. Kurtuluşu olmayan bir zehirlenme. Ayırt etmek çok güç. ’Bunu ben kokladım, komşum dedi ki her sene buradan topluyor’ gibi şeyler yanlış. Şunu unutmayalım, zehirlenerek gelenlerin çoğu kırsaldan zaten. Dolaysıyla böyle bir güven, güvence yok.”
’KÜLTÜR MANTARI TÜKETİN’
Bir insan hayatının, doğadan toplanıp yenilen bir mantardan daha kıymetli olduğunu ifade eden Pakkaner, kültür mantarı tüketilmesi gerektiğini, garanti olmaması halinde doğadan toplananların yenilmemesini istedi.
Tüketicilerden Münevver Kuşcan, “Mantarı çok seviyorum ve kültür mantarı alıyorum. Bu mantarı aldığım için genelde zehirli olup olmadığı konusunda pek endişelenmiyorum, ama alırken seçici davranıyorum” dedi. Yine vatandaşlardan Ayşe Torun da, kültür mantarı tükettiğini, diğer mantarlara güvenmediğini belirtti. Pazarcı esnafı Turan Yavuz ise “Tezgahta çeşit çeşit kültür mantarı var. Bunların hepsini güvenli şekilde tüketmek mümkün. Dışardan toplanan mantarlar tehlikeli, onları gözü kapalı tüketmek sağlık açısından riskli. Ben kendimi seviyorum ve böyle mantarlar yemiyorum. Bazı müşteriler, ’Zehirlenir miyiz?’ diye çok soruyor. Ne mantarı olduğunu soruyorlar. Açıklama yaptıktan sonra alıyorlar” dedi.
Mantarın kilogram fiyatı, türüne göre değişiyor. Kültür mantarları, 10 TL ile 15 TL arasında satılıyor.
