Silikon Vadisi’ndeki Türkler denilince ilk akla gelen isimlerin başında Eren Bali geliyor. Yaklaşık 10 yıl önce Malatya’dan San Francisco’ya giden Bali, eğitim alanında neredeyse milyar dolarlık piyasa değerine ulaşan Udemy’i kurdu. Başarısı dünyadan takdir topladı. Dünyanın en büyük teknoloji devlerine yatırım yapan fonlar, Udemy’i destekledi. Bali, şimdilerde yeni bir heyecanın peşinde. Bu heyecanın adı ‘Carbon Health’. Sağlık sektörünü dijitalleştirme iddiasında. “Geleneksel doktor-hasta ilişkisini sil baştan değiştiriyoruz” diyor Bali. Hatta değiştirmeye başlamış bile. 1.5 yıl önce San Francisco’nın merkezinde küçük bir klinikle test edilmeye başlanan Carbon Health, şimdi 7 klinikle 200 bin hastaya hizmet veriyor. Biz de Eren Bali ile Carbon Health merkezinde bir araya geldik.
TAKSİCİ DAHA TEKNOLOJİK
Daha girişte bizi dijital bir klinik karşılıyor. Muayene kapısındaki iPad’lerde, randevu saatiniz geldiğinde adınız yazmaya başlıyor. Muayeneye girince Apple TV uygulamasında tüm sağlık bilgileriniz ekrana yansıtılıyor. Klinikte yapılan tansiyon, ateş ve kan şekeri gibi tüm ölçümler akıllı cihazlarla Carbon Health platformuna anında kaydediliyor. Bu işin görünen kısmı. Bali, Carbon Health’in nasıl kurulduğunu ve neler yaptığını şu şekilde anlattı: “Annem bir hastalığa yakalandı ve nedenini bilmediğimiz bir şekilde felç geçirdi. Kısa bir süreliğine Türkiye’ye döndüm. Annemin hastalığını anlayabilmek için farklı doktorlara danıştık. Bu sırada doktorlardaki yazılımların ne kadar yetersiz olduğunu farkettim. Doktorlar dünyadaki en önemli kaynaklardan biri ve onların kullandığı araçlarının yetersiz olması bana çok mantıksız geldi. Neredeyse artık taksi şoförlerinin doktorlardan daha çok teknolojiye erişimi var. Doktorlarla hastalar arasındaki ilişkiyi sil baştan tasarlamaya karar verdim. Türkiye’de üzerinden biraz çalıştıktan sonra San Francisco’ya geldim. ABD’deki en iyi hastanelerden biri olan California Üniversitesi San Francisco’dan (UCSF) doktorların, mühendislerin ve tasarımcıların olduğu bir platform tasarladık.”
İLAÇLAR KAPIYA TESLİM
Projenin ilk etabında ofislerinin içinde bir küçük klinik açtıklarını anlatan Bali, ilk 9 ayda tüm süreci tamamladıklarını belirtti. Bali, “Dışarıdaki hiçbir yazılımı kullanmadık. Bunu birinci prensip yaptık. Carbon Health’in önemli parçası akıllı telefonlar oldu. Hayatımızın her alanında kullandığımız akıllı telefonları sağlık alanına da entegre ettik. Kullanıcılar, Carbon Health’e bir uygulama üzerinden kayıt oluyorlar. Birkaç dakikada üyelik işlemleri tamamlanıyor. Kullanıcılar, randevu alıp doktorlarla görüşebiliyor. Tüm ödemeler uygulama üzerinden gerçekleştiriliyor. Görüşmeden sonra doktorun tanısı, ilaçları, laboratuvar sonuçları ve tıbbi görüntülemeleri uygulamaya gönderiliyor. Doktorun yazdığı ilaçlar için en yakın eczaneye yönlendiriyoruz. Hatta isteyenlerin ilaçlarını eczaneye gitmeden kapılarına 2 saat içinde kadar teslim ediyoruz. Yani eczaneye bile gitmeye gerek yok” dedi.
HASTA GELMEDEN YAPAY ZEKÂ DEVREDE
TÜM doktor muayenelerinden sonra hastaların takibini yaptıklarını dile getiren Bali, “İşin bu noktasında ciddi bir yapay zekâ giriyor. Daha hasta gelmeden yapay zekâ platformumuz doktorların hastalara soracağı soruların çoğunu soruyor. Gelen verileri alıyoruz. Hastanın laboratuvar sonuçlarıyla birleştiriyoruz. Bu sistem doktorların işini kolaylaştırıyor. Doktorların 100 bin değişik tanı kodu var. Biz bu tanı kodları arasında 2-3 tanesini doktora öneriyoruz. Yüzde 90 hassasiyetle birinci önerimiz doğru tanı oluyor” diye konuştu.
40 KLİNİK DAHA AÇACAK
ABD’lilerin ilgisinin iyi olduğunu belirten Bali, şunları anlattı: “San Francisco’daki ilk klinikten sonra örnek gösterilmeye başlandık. Şimdi sadece San Francisco bölgesinde 200 bin civarında hastamız var. Silikon Vadisi de 7 tane kliniğimiz var. Bu kliniklerde birinci basamak kontrol hizmetlerimiz haricinde röntgen cihazlarımız ve laboratuvarlarımız da var. Henüz duyurmadık ama büyük bir yatırım aldık. 2 yıl içinde 40 yeni klinik açacağız. Böylece birkaç milyon hastaya ulaşabiliriz. 5-10 yıl içinde birkaç bin kliniği olan ABD çapında teknoloji merkezli sağlık platformu olacağız.”
