TERÖR örgütü DEAŞ’ın kurucusu Ebubekir el Bağdadi, Suriye’nin İdlib vilayetinde Türkiye sınırına 5 kilometre mesafedeki Barisha köyüne yapılan operasyonda öldü.
ABD Başkanı Donald Trump dün sabah Beyaz Saray’da yaptığı açıklamada operasyonun detaylarını anlattı. Başkan Trump, iki haftadır Bağdadi’nin hareketlerini izleyen ABD’nin, DEAŞ’ın lideri ve kurucusunu saklandığı tünelde K-9 köpekleriyle kıstırdığını, kurtulamayacağını anlayan Bağdadi’nin üzerindeki intihar yeleğini patlatarak kendisini, beraberindeki iki eşini ve üç çocuğunu öldürdüğü açıkladı.
‘BİR KÖPEK GİBİ ÖLDÜ’
Operasyonu Beyaz Saray’dan canlı olarak izlediğini söyleyen Trump, “Film gibiydi. Bir köpek gibi öldü. Korkak gibi öldü. Artık dünya daha güvenli” ifadelerini kullandı. Hiçbir askeri kaybetmediklerini söyleyen Trump, bir ordu köpeğinin ise yaralandığı bilgisini verdi. Bağdadi’nin intihar yeleğini patlatmasıyla tünelin üzerine çöktüğünü söyleyen Trump, olay yerinde yapılan DNA testiyle kimliğinin teyit edildiğini açıkladı.
“Rusya, Türkiye, Irak, Suriye ve Kürtlere teşekkür etmek istiyorum” diyen Trump, Türkiye’nin hava sahasını kullanmasına izin vererek operasyona destek verdiğini belirtirken, harekata katılan helikopterlerin nereden havalandığı konusuna ise açıklık getirmedi. Operasyonun çok büyük gizlilikle yürütüldüğünü söyleyen Trump, “Washington tam bir sızıntı makinası. Gizli tutuldu, hiçbir sızıntı olmadı. Operasyondan çok az kişinin haberi vardı” dedi.
“Halkımızla ilgili, dünyayla ilgili çok kötü şeyler söylüyordu. El Kaide’nin başına geçmesi bekleniyordu. Bağdadi yıllardır kaçıyordu. DEAŞ’ın eylem planlarıyla ilgili bilgilere ulaştık” diyen Trump, “Sonunda burada olduğunu öğrendik. İstihbarat ve gösterilen çaba gerçekten önemli. Duvarları patlatarak içeri girdiler. Bunları izleme fırsatı buldum. Başkan Yardımcısı (Mike) Pence ile birlikte izledik. Bir film izler gibi izledik, mükemmeldi” ifadelerini kullandı. Trump’ın Bağdadi’nin öldürülmesinin 11 Eylül saldırılarının arkasındaki isim Usame Bin Ladin’in öldürülmesinden daha büyük bir şey olduğunu söylemesi ise tepki çekti.
‘TÜRKİYE BİLİYORDU’
ABD Başkanı sözlerine şöyle devam etti: “Rusya’nın kontrolü altındaki bölgelerden uçtuk. Irak’ın kontrolü altındaki bölgelerden uçtuk. Türkiye bizim oraya gireceğimizi biliyordu. Onlar da harikaydı. Girip çıkmak, görevin çok tehlikeli bir kısmıydı. Bu askerler inanılmaz, ateş açanları anında yok ettiler. Suriye’den çekilmemizin bununla hiçbir ilgisi yoktu. Terör liderlerinin her zaman peşindeyiz. Dünyanın o bölgesinde güçlü bir havalimanımız var. Ortadoğu’da 8 trilyon dolar harcadık. Savaştan sonra Kürtlerle anlaşmak çok daha kolay oldu. Türkiye oradan binlerce ölümle karşılaştı. Rusya ve Çin orada olmamızı çok istiyor ama biz askerlerimizin eve dönmesini istiyoruz.”
AVRUPA’YA ÇATTI
Avrupa Birliği’ne tepki gösteren Trump, “Avrupa ülkeleri bizim için büyük bir hayal kırıklığı oldu. İnsanlarınızı (DEAŞ’lı tutuklular) alın dedik ama almadılar. Onlar yürüyerek Avrupa gidebilirler ama yürüyerek bize gelemezler çünkü aramızda çok fazla su var. DEAŞ’tan sadece ABD değil, Türkiye, Rusya ve Suriye de nefret ediyor. Türkiye, bu bölgede binlerce insanını kaybetti. Onlara istedikleri ve hakkı olan güvenli bölgeyi verdiğimiz için memnunum” diye konuştu.
YERLEŞKE TAHRİP EDİLDİ
Amerikan Newsweek dergisi üst düzey bir Pentagon yetkilisine dayandırdığını haberinde, operasyonun ardından Barisha köyündeki yerleşkenin Bağdadi için bir anma noktasına dönüştürülmemesi amacıyla hava saldırısıyla tahrip edildiğini yazdı. Merkezi İngiltere’de bulunan Suriye İnsan Hakları Gözlemevi de ABD operasyonuna 8 helikopter ve bir savaş uçağının katıldığını bildirdi. Buna göre operasyonun yapıldığı Barisha köyü terör örgütü el Kaide ile bağlantılı Hurras el Din örgütünün denetimindeydi ve DEAŞ unsurları burada saklanıyordu. Gözlemevi helikopterlerin DEAŞ hedeflerine 120 dakika boyunca ateş açtığını aktardı. ABD helikopterlerinin operasyon bölgesine Irak’ın Erbil kentindeki hava üssünden uçtuğu iddia edildi.
Bu arada DEAŞ sözcüsü Ebu el-Hassan el-Muhajir’in de Bağdadi operasyonundan bir gün sonra Türkiye sınırına yakın Cerablus’ta ABD hava saldırısıyla öldürüldüğü açıklandı.
EL KAİDE’DEN DEAŞ’A
Terör örgütü DEAŞ’ın lideri Ebubekir el Bağdadi’nin gerçek adı İbrahim Avad İbrahim el-Bedri. 1971 yılında Irak’ın Samarra kentinde, alt orta sınıf bir ailenin çocuğu olarak doğdu.
1996 yılında Bağdat Üniversitesi’nin İslami Çalışmalar bölümünden mezun oldu.
ABD güçleri Şubat 2004’te Bağdadi’yi Felluce kentinde tutukladı ve 10 ay boyunca kalacağı Bucca Campı’na götürdü.
Serbest kalmasından sonra Bağdadi, Ürdünlü Ebu Musab el Zarkavi’nin başında olduğu, el Kaide’nin yerel ayağı olan Irak El Kaidesi’nin sözcüsüyle temas kurdu.
Zarkavi, Haziran 2006’da ABD hava saldırısında öldürüldü ve yerine Mısırlı Ebu Eyüp el Masri geldi. Aynı yılın ekim ayında Masri, Irak el Kaidesi’ni dağıttı ve “Irak İslam Devleti” örgütünü kurdu.
Örgütün kurucusu Masri’nin Nisan 2010’da ölmesinin ardından Şura Konseyi Ebubekir Bağdadi’yi yeni emir seçti.
Bağdadi, 2011’de Suriye’deki örgüt üyelerinden birine, Suriye’de örgütün bir kolunu kurmasını istedi. Bu, oluşumun adı daha sonra Nusra Cephesi oldu.
2013 baharında Bağdadi, Nusra Cephesi’nin Irak İslam Devleti’ne katıldığını ve ortaya çıkan yeni örgütün adının DEAŞ olduğunu açıkladı.
El Kaide lideri Ayman el Zevahiri Bağdadi’ye, Nusra Cephesi’nin bağımsızlığının sağlamasını emretti. Bağdadi ise emri yerine getirmedi. Şubat 2014’te Zevahiri, DEAŞ’ı El Kaide’den çıkardı.
Temmuz 2014’te DEAŞ, Irak’ın ikinci büyük kenti Musul’u ele geçirdi.
ABD Dışişleri Bakanlığı, Ebu Bekir el Bağdadi’nin başına 25 milyon dolar (144 milyon TL) ödül koymuştu.
4 BİNE YAKIN KİŞİNİN ÖLÜMÜNDEN SORUMLUYDU
DEAŞ tarafından 2014 yılından itibaren Irak ve Suriye dışında aralarında Türkiye’nin de olduğu 29 ülkede gerçekleştirilen 110 eylemde 4 bine yakın kişi hayatını kaybetti. Bu saldırıların en çarpıcıları şöyle:
ABD: 2 Aralık 2015’te San Bernardino saldırısında 14 kişi hayatını kaybetti. 12 Haziran 2016’da Orlando’da bir eşcinsel gece kulübüne saldırıda 49 kişi hayatını kaybetti.
Fransa: 13 Kasım 2015’te ülkenin başkenti Paris’te çeşitli merkezlere yapılan saldırılarda 131 kişi hayatını kaybetti.
Sri Lanka: 21 Nisan 2019’da Paskalya ayinleri sırasında 6 canlı bomba saldırısında 259 kişi hayatını kaybetti
Pakistan: 13 Temmuz’da bir seçim mitingine yapılan saldırıda 149 kişi hayatını kaybetti.
Mısır: 31 Ekim 2015’te Mısır’dan Rusya’ya uçan Rus yolcu uçağında bomba patlatılması sonucu 224 kişi hayatını kaybetti.
CUMHURİYET TARİHİNİN EN KANLI EYLEMLERİNİ YAPTI
Türkiye’ye yönelik Cumhuriyet tarihinin en kanlı eylemlerini gerçekleştiren terör örgütü DEAŞ’ın canlı bomba ve bombalı saldırılarında 304 kişi hayatını kaybetti. DEAŞ’ın Türkiye’de düzenlediği kanlı eylemler şöyle:
11 Haziran 2014’te terör örgütü DEAŞ, dönemin Musul Başkonsolosu Öztürk Yılmaz’ın da aralarından bulunduğu 46’sı Türk 49 başkonsolosluk çalışanını 3 ay süreyle rehin aldı.
5 Haziran 2015’te terör örgütü DEAŞ’ın HDP’nin Diyarbakır mitingine düzenlediği bombalı saldırıda 5 kişi hayatını kaybetti.
20 Temmuz 2015’te Şanlıurfa’nın Suruç ilçesinde DEAŞ tarafından düzenlenen canlı bomba saldırısında 34 kişi hayatını kaybetti.
1 Eylül 2015’te Kilis’te Şehit Mehmet Piyade Hudut Karakol Komutanlığına düzenlenen saldırıda bir asker şehit oldu, bir asker de DEAŞ tarafından kaçırıldı.
10 Ekim 2015’te Ankara terör örgütü DEAŞ tarafından düzenlenen canlı bomba saldırısında 103 kişi yaşamını yitirdi.
6 Ocak 2015’te İstanbul Sultanahmet Turizm Şube Müdürlüğü’ne yönelik saldırısında 1 polis memuru şehit oldu.
12 Ocak 2016’da İstanbul Sultanahmet Meydanında DEAŞ tarafından düzenlenen canlı bomba saldırısında 10 Alman turist hayatını kaydetti.
19 Mart 2016’da İstanbul Taksim Meydanında düzenlenen canlı bomba saldırısında 4 turist yaşamını yitirdi.
1 Mayıs 2016’da Gaziantep Emniyetine yönelik bomba yüklü araçla yapılan saldırıda 3 polis şehit oldu.
28 Haziran 2016’da Atatürk Havalimanına DEAŞ teröristleri tarafından düzenlenen saldırıda 45 kişi hayatını kaybetti.
20 Ağustos 2016’da Gaziantep’te DEAŞ terör örgütünün bir sokak düğününe düzenlediği canlı bomba saldırısında 57 kişi hayatını kaybetti.
1 Ocak 2017’de yılbaşı gecesi terör örgütü DEAŞ tarafından İstanbul Reina gece kulübüne düzenlenen silahlı saldırıda 39 kişi yaşamını yitirmişti.
DEAŞ tarafından yayınlanan video görüntülerinde bir asker ve bir vatandaş diri diri yakıldı. (Mehmet Can TOPTAŞ/ANKARA)
TRUMP’IN SURİYE PETROLÜNE DAİR SÖZLERİ TARTIŞMA YARATTI
ABD Başkanı Donald Trump’ın, DEAŞ lideri Bağdadi’nin öldürüldüğü baskınla ilgili basın toplantısı sırasında, Suriye petrolleri için “Exxon’la anlaşma yapabileceğini” söylemesi tepki çekti. Trump’ın Suriye’deki petrol alanlarına göz dikmesi sonrası, doğal kaynakları yağmalamanın ‘savaş suçu’ olabileceği yorumları yapıldı. Trump, Bağdadi’nin öldürülmesiyle ilgili yaptığı açıklamalar sırasında, Suriye’nin belirli bir noktasında bulunan petrolü güvenlik altına alacağını belirterek, “Petrolü güvence altına almak için asker bırakıyoruz. Bu petrol için savaşmamız gerekebilir, petrol çok değerli. Biz de bir miktar alabilmeliyiz. Planladığım şey belki de, Exxon Mobil veya harika şirketlerimizden biriyle bir anlaşma yapıp, oraya gidip bu işi düzgünce yapmak” ifadelerini kullandı.
‘ABD İLE BİLGİ PAYLAŞIMI VE KOORDİNASYON YAPILDI’
Milli Savunma Bakanlığı, ABD’nin İdlib’de Bağdadi’ye yönelik düzenlediği operasyona ilişkin üç maddelik açıklama yaptı. Operasyon öncesi askeri makamlar arasında bilgi alışverişi ve koordinasyonda bulunulduğu kaydedilen açıklamada, “ABD unsurları ile karşılıklı müdahalenin önlenmesi ve karşılıklı çalışabilirlik ilkeleri doğrultusunda hareket edilmiş, birliklerimiz ikaz edilmiş, operasyon ve personel emniyetini sağlayacak tedbirler zamanında alınmıştır” denildi. Ayrıca “Terör örgütleriyle mücadele çerçevesinde, müttefiklik ve stratejik işbirliği ruhuna uygun davranıldığı” vurgulandı.
Güvenlik kulislerinden sızan iddialara göre ise, Bağdadi’nin Türkiye sınırına yakın bir köyde olduğunu Türk güvenlik birimleri, bölgede bulunan yerel istihbarat kaynakları aracılığıyla tespit etti ve bu bilgi ABD tarafıyla paylaşıldı. İddialarla ilgili Ankara sessizliğini korurken, koordinasyon ve bilgi paylaşımının operasyon sırasında İdlib’de bulunan TSK unsurlarının güvenliği ve operasyonun farklı şekilde algılanmaması için önemli olduğu bildirildi. (Uğur ERGAN / ANKARA)
MOSKOVA: ÖLÜMÜ ŞÜPHELİ
Rusya, terör örgütü DEAŞ lideri Bağdadi’nin öldürüldüğü yönündeki açıklamalara şüpheyle yaklaştı. Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov olay için “şüpheli” ifadesini kullandı. Konaşenkov, “Rusya’nın elinde bu operasyon hakkında bilgi yok. ABD’nin haberi duyurmasının ardından bir dizi ülke güvenlik servisinin açıklamaları birbiriyle çelişiyor. En önemlisi İdlib’i sürekli gözlüyoruz ve son iki günde tek bir Amerikan uçağı söz konusu bölgede uçmadı. Bu nedenle olaya şüpheyle yaklaşıyoruz” dedi. (Nerdun HACIOĞLU)
