Work and Travel (WAT) programı, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanlığı tarafından organize edilen kültürel değişim programı olarak sponsor firmalar aracılığı ile öğrencilere hizmet veriyor. Bu programa katılmak isteyen öğrenciler, ABD ülke konsolosluğu tarafından belirlenen aracı şirketler ile program bedeli karşılığında kaydoluyor. Sözleşmeye konu olan hizmet bedeli, kayıt dönemine göre 2 bin dolar ile 3 bin 500 dolar arasında değişiyor. Her yıl olduğu gibi bu yıl da ABD’de yaz aylarında planlanan WAT programına Türkiye’den ve dünyadan binlerce öğrenci kaydolup para kazanarak yabancı dil eğitimi almak için başvuruda bulundu. Fakat pandemiden en çok etkilenen ülkelerden biri olan ABD’ye gitmek istemeyen öğrenciler, başvuru yaptıkları WAT şirketleriyle görüşerek programı iptal ettirmek ve paralarını geri almak istiyor. Danışmanlık hizmeti veren WAT acenteleri ise yurtdışı muhataplarına ödenen tutar ile danışmanlık ve aşamalı hizmet bedellerini geri ödeyemeyeceklerini söylüyor. Öğrencilerin yaptıkları ödemelerden yapılan kesinti ise 1000 dolara kadar çıkabiliyor.
MAKUL KESİNTİ
Uludağ Üniversitesi Kamu Yönetimi Bölümü üçüncü sınıf öğrenci Sencer Akın, kendi gibi pek çok öğrencinin mağdur olduğunu söyleyerek, pandemi nedeniyle ABD’ye gitmek istemediklerini, bu nedenle WAT programlarını iptal ettirdiklerini belirtti. Akın, “ABD’ye zaten uçuş yok. Sonuçta elimizde olan bir sebepten değil, pandemi nedeniyle programı iptal ettirdik. Paramı yakmak istemedim. Şimdi acentemden açıklama istiyorum. Paramızı sonra da verebilirler, anlıyorum. Ama danışmanım beni arayıp neyi, ne kadara keseceklerini açıklamalı. Binlerce öğrenci var böyle. 300-500 dolarlık bir kesinti makul olabilir ama paramın tamamının yanmasını istemiyorum. Makul bir açıklama ile paramızın iadesini istiyoruz.”
DANIŞMAN ÖDEMESİ ALIYORUZ
WAT acentası YERO’nun kurucusu Bahri Yılmaz ise öğrencileri mağdur etmemek için ellerinden geleni yaptıklarını, diğer taraftan danışmanlık hizmeti ücreti ve işlem hacmine göre kesinti yaptıklarını söyledi ve şöyle devam etti: “Öğrenci yaklaşık olarak 2 bin 500 dolar ödeme yapar. Bunun içinde danışmanlık ücreti ile kayıt işlemleri, ev ve iş bulma, resmi çalışma izni çıkarma, vize işlemleri yapma hizmetleri var. Acenteler, bu hizmetlerin hangisini gerçekleştirdilerse verdikleri danışmanlık ücreti yanına bunu ekleyerek hesap yapmak ve ücret iadesi gerçekleştirmek durumundalar. Bu da 1000 doları buluyor. Kesintiyi minimuma indirmek için elimden gelen özveride bulunuyorum. İstisnasız acentelerin hepsi öğrencileri mağdur etmemek için elinden geleni yapıyor.”
ADİL YAKLAŞIM SERGİLEYECEKLER
Uluslararası Eğitim Danışmanları Derneği de WAT ile ilgili iptal ve iade koşulları ile ilgili süreçlerin sözleşmeler çerçevesinde tüm paydaşlar tarafından değerlendirileceğini bildirdi. Açıklamada şu sözlere yer verildi: “WAT programı için danışmanlık hizmeti veren üyelerimiz, ABD’de salgının hızla yayılması, uçuşların iptal edilmesi ve vize başvuru tarihlerindeki belirsizlikler gibi birçok nedenle olası program iptali ile karşılaşıyorlar. WAT ile ilgili tüm paydaşların, iptal ve iade koşulları ile ilgili yaşadıkları süreçleri sözleşmeleri çerçevesinde değerlendirirken, gündem şartlarını göz önünde bulundurarak, adil bir yaklaşım sergileyeceklerine inanıyoruz.”
HUKUK NE DİYOR?
Tüketici hukuku üzerinde çalışan avukat Efekan Efe, WAT sözleşmesini hukuki açıdan değerlendirerek şunları söyledi: “Mağduriyet yaşayan kişiler öncelikle noter kanalı ile ihtarname çekerek mevcut sözleşmeyi sonlandırdıklarını ve ücretin iadesini talep ettiklerini bildirebilir, muhatabın cevap vermemesi veya olumsuz cevap vermesi durumunda Tüketici mahkemelerinde açacakları dava ile haklarını talep edebilirler. Davanın lehte sonuçlanması halinde yargılama giderleri ve vekalet ücreti davalıdan tahsil edilir. Türk Borçlar Kanunu 136. maddesi uyarınca karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde imkânsızlık sebebiyle borçtan kurtulan borçlu, karşı taraftan almış olduğu edimi sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca geri vermekle yükümlü.”