Yapay zekânın (AI) sorumlu bir şekilde kullanılması, insan haklarına ve demokratik değerlere saygı çerçevesinde geliştirilmesi için 15.06.2020 tarihinde duyurulan Yapay Zekâ Küresel Ortaklığı’nın (GPAI) sekreteryasını ise Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı
(OECD) üstlendi. GPAI’nın yapay zekâ konusunda araştırmalar yapılması ve projeler yürütülmesi için endüstri, hükümet, sivil toplum ve akademi uzmanlarını bir araya getirmesi bekleniyor. Ortaklığın öncelikleri arasında, COVID-19 küresel salgınından kurtulmak için yapay zekâdan nasıl faydalanılabileceğini araştırmak yer alıyor.
Yapay zekânın geliştirilmesi ve kullanım alanlarının belirlenmesi, uzmanlar tarafından uzun zamandır dile getiriliyor. Yapay zekâ konusunda temkinli açıklamalar yapmasıyla biline Elon Musk bir sosyal medya paylaşımında “Yapay zekâ konusunda çok dikkatli olmalıyız. Nükleer silahlardan daha tehlikeli.” demişti. Stephen Hawking ise yapay zekânın insanlığı sona erdirebileceği konusunda uyarıda bulunmuş ve BBC’ye verdiği bir röportajda “Yapay zekânın gelişmiş hâli, insan ırkının sonunu getirebilir.” açıklamasında bulunmuştu.
Covid-19 ve “Black Lives Matter” hareketi süreci hızlandırdı
Geçtiğimiz günlerde, ABD’de polis memurunun müdahalesi sonucu hayatını kaybeden George Floyd’un ardından başlayan “Black Lives Matter” hareketi hızla yayıldı. Ardından, bu harekete destek veren pek çok teknoloji şirketi genel kullanım amaçlı yüz tanıma yazılımı satmama kararı aldı. Şirketler bu kararın sebebini, yapay zekânın ırksal profil oluşturmasını ve toplumu gözetlemesini doğru bulmamaları olarak açıkladılar. Olaylar ardından Bill Gates, AI geliştirme ve kullanım çerçevesinin, küresel olarak acilen belirlenmesi gerektiğini belirtti.
Öte yandan, küresel salgında sıkça faydalanılan yapay zekâ, hâlâ Covid-19 virüsünü yenmek ve salgından kurtulmak için de umut olarak görülüyor. Salgının başından itibaren virüsün tanımlanmasından ilaç geliştirilmesine, hasta bireylerin teşhisinden aşı çalışmalarına kadar pek çok alanda yapay zekâdan faydalanılıyor. Hastalığın yayılımının modellenmesinde ve toplanan büyük verinin analizinde derin öğrenme kullanılıyor. Sağlığımızdan eğitime hatta istihdama kadar geleceğimizi şekillendirmede büyük rol oynayan yapay zekâdan vazgeçilemeyeceği çok açık görülebiliyor. Bununla birlikte kötü senaryoların gerçekleşmemesi, bu teknolojinin istihdamını kontrolsüz bir şekilde azaltmasının önüne geçilebilmesi için de bir an önce bazı adımlar atılması gerekiyor. Yapay Zekâ Küresel Ortaklığı’ndan (GPAI) atılması gereken adımları hayata geçirerek, yapay zekâ kullanımının sınırlarını belirlemesi bekleniyor.
Türkiye’nin de üyesi olduğu OECD’nin, GPAI tarafından önerilen en son bilimsel çalışmalar ışığında, dünya yapay zekâ politikalarının düzenlenmesine önemli katkılar sağlayacağı düşünülüyor.
Serap TORUN
twitter.com/seraptorun73
