Dünya Ekonomik Forumu Future of Jobs 2018 raporunda, 2025 yılına kadar insanların çalışma sürelerinin %71’den %58’e düşeceği, makinelerin ve algoritmaların iş hayatına katılımının ise %57 oranında artacağı öngörülüyor. Günümüzde, yapay zekânın işe alım süreçlerinde dahi kullanılmaya başlanması ise sürecin ne kadar hızlı ilerlediğini gösteriyor.
İnsan kaynakları, işe alım sürecinin gerçekleştiği bir departman ve burada sadece eğitiminiz değil pek çok farklı özelliğiniz değerlendirilir. İş için başvuran bireye temelde ön yargısız, eşit davranmak adına oluşturulan yapay zekâ, değerlendirme yaparken acaba gerçekten doğru seçim yapabilecek mi? AI siteminizin mülakat sonunda elediği birinin aslında tam da ihtiyacınız olan bir özelliği olup olmadığından emin olabilecek misiniz? Meselâ, siz bu yazıyı okumak yerine benimle sohbet ediyor olsaydınız, sohbet esnasında benim sözlerimde gerçekten samimi mi yoksa sırf AI’yi kötülemek için mi bu sohbeti gerçekleştirdiğimi hissedebilirdiniz. Aynı şekilde iş başvurusu yapan bir kişiyi AI, agresif bularak eleyebilir ama belki de o kişi inisiyatif alabilen, tam da sizin aradığınız özelliklerde biridir.
Daha önce yapay zekânın pek çok defa hata yaptığı görüldü, pek çok defa manipüle edildi. Bu son derece doğal çünkü henüz insan gibi davranamayan, hissedemeyen, sezemeyen bir yazılım var karşımızda. Sizin hakkınızda internette ne var ne yok araştırabilen, sosyal medya hesaplarınızda herkese açık paylaşımlarınızı ve hakkınızda yazılmış her şeyi tarayabilen bir yapay zekâ, neye göre karar verecek? Belki de bu konuda biraz daha düşünmek gerekiyor. Yapay zekâ ve makine öğrenimi bilgi ile besleniyor. Günümüzde, henüz yeterli verinin olmadığı, olana da erişimin zor olduğu düşünülürse, bu tip insani özellikler gerektiren aşamalarda yapay zekâ kullanımının yaygınlaşması için biraz daha zamana ihtiyacımız olabilir.
Öte yandan, yapılan yakın zamanlı pek çok araştırma bazı meslekler kaybolurken diğerlerinin oluşacağını işaret ediyor. Bu nedenle, global şirketler, Endüstri 4.0 geçiş sürecinde ortaya çıkabilecek mesleki sorunları önlemek için sürekli eğitim modeli oluşturmaya başlıyor. Meselâ, geçtiğimiz haftalarda Amazon, ABD’deki çalışanlarının üçte birine yönelik eğitim programları oluşturmak için 700 milyon dolar yatırım yapacağını açıkladı. Umuyoruz bu gibi daha fazla girişim olur. Ancak bunlarla birlikte yeni yetişen gençleri bu yönde hazırlayacak bir eğitim sistemine ihtiyaç var. Günümüzde kodlama öğrenmek moda oldu fakat bu yeterli değil. Öğretmemiz gereken asıl nokta yapay zekâ, derin öğrenme, makine öğrenimi gibi sitemlerin çalışma mantığı. Çünkü ileride yapay zekânın her alanda kullanılacağı aşikâr.
Serap TORUN
twitter.com/seraptorun73
