Salgının başlangıcında COVID-19 hastalığına önce “sürü bağışıklığı” yöntemi ile cevap veren Birleşik Krallık yönetimine eleştiriler giderek artıyor. İngiltere hükümetinin özellikle yurtdışından büyük çaplı koruyucu ekipman ve malzeme talep etmesi, ülke basınında Boris Johnson yönetiminin salgın ve olası etkilerine karşı son derece hazırlıksız olduğu yönünde sert eleştirilere yol açtı. Yardım miktarlarına dikkat çeken İngiliz Guardian gazetesi, hükümetin kişisel koruyucu ekipman sıkıntısı yaşandığını kabul ettiğini yazdı.
‘TOPLANTILARA KATILMADI’
İngiliz Sunday Times gazetesi de, “İngiltere’nin uykuda felakete yürüdüğü 38 gün” başlıklı haberinde Başbakan Johnson’ın geçen ocak ayında koronavirüsle ilgili düzenlenen toplantılara katılmadığını, bu sebeple önlemlerin alınmadığını yazdı. Gazete, Johnson’ın, bakanlar, istihbarat şefleri ve generallerin katıldığı COVID-19 gündemli beş “Cobra” adlı acil durum kabine toplantısına katılmadığını aktarırken, “Koruyucu maske, eldiven ve önlüklerin alınması için yapılan çağrılara kulak asılmadı ve bilim insanların uyarıları dinlenmedi. Şubat ayında yapılmayan bu hamleler binlerce insanın yaşamına sebep oldu” cümleleriyle haberi okurlarına duyurdu. Hükümet kaynakları, bilim insanları ve acil durum planlamacıları, acilen stokların gözden geçirilmesi gereken ocak ve şubat aylarında yönetimde kayıtsızlığın hakim olduğunu söyledi.
Şubat ayında maskelerin ve tulumların tedariki konusunda “küçük bir ilerleme” kaydedilse de, bu dönemde Çin’e 279 bin kişisel koruyucu ekipman gönderildi. Ülkede en son salgın tatbikatı 2016’da gerçekleştirildi ve tatbikat sonunda yazılan rapora rağmen, koruyucu ekipman ve solunum cihazı eksikliğinin giderilmesine yönelik önerinin gereği yapılmadı. Olası anlaşmasız Brexit’e (AB’den ayrılık) yönelik hazırlıklar, salgına hazırlıktaki tüm enerjiyi bitirdi. Tıbbi malzeme üreticileri, şubatta koruyucu ekipman tedarikine yardımcı olmaya hazır olduğunu söylese de yardım teklifi ancak 1 Nisan’da kabul edildi.
BAŞBAKANLIKTAN YANIT
Habere ilişkin başbakanlıktan yapılan açıklamada ise, herkesin tedavi almasını temin etmek için Ulusal Sağlık Hizmetleri’ne (NHS) gerek duyduğu tüm desteğin sağlandığı, işletmeler ve çalışanlara güvenceler verildiği belirtildi. Açıklamada, Başbakan Johnson’ın “bu çok zorlu dönemde” liderlik ederek, salgınla mücadelenin dümeninde yer aldığı kaydedildi. Buna göre Johnson, koronavirüs tedavisi gördüğü hastaneden taburcu edildikten sonra dinlenmek üzere gittiği Chequers’taki Başbakanlık Konutu’ndan bakanlara talimatlar vermeye başladı. Johnson’ın yavaş yavaş da olsa hükümet işlerine dönmesine gerekçe olarak, son günlerde hükümete yönelik eleştirilerin artması gösterildi.
Bu arada Sunday Times, koruyucu ekipman sıkıntısı nedeniyle İngiltere Sağlık Bakanı Matt Hancock’a istifa çağrısı yapıldığını da aktardı. Haberde, “Sendika yöneticileri Hancock’a duyulan güvenin ‘tükenmeye başladığını’ söylerken; NHS çalışanlarına koronavirüs hastalarını tedavi ederken koruyucu ekipmanları ve önlükleri tekrar kullanmaları söyleniyor” ifadelerine yer verildi.
TÜRKİYE’DEN YENİ DESTEK
İNGİLTERE İskan, Topluluklar ve Yerel Yönetimler Bakanı Robert Jenrick, cumartesi günkü basın toplantısında, koruyucu ekipman sıkıntısıyla ilgili soru üzerine, Türkiye’den yeni bir sevkıyat beklediklerini söyledi. Bu ürünlere küresel çapta yoğun talep olduğuna dikkati çeken Jenrick, “Yarın (pazar) Türkiye’den yaklaşık 84 tonluk büyük bir kişisel koruyucu ekipman sevkıyatı bekliyoruz. Bunun içinde 400 bin önlük de olacak” dedi. Ancak İngiliz Sky News, dün İngiltere’ye ulaşması beklenen 84 tonluk yardımının bilinmeyen bir sebepten ötürü geciktiğini yazdı. Yardımı Türkiye’den İngiltere’ye taşıyacak İngiliz Hava Kuvvetleri’ne ait uçakların sevkıyat işlemi için hazır tutulduğunu da belirtti. Türkiye, geçen hafta İngiltere’ye 250 bin N95 maske, ameliyat maskesi ve tulum yardımında bulunmuştu. Öte yandan Sky News, Çin’den 10 milyon yüz maskesi ve koruyucu malzeme taşıyan bir uçağın Birleşik Krallık’a bağlı İskoçya’ya ulaştığını bildirdi.
ÜÇ AŞAMALI PLAN
İNGİLTERE’de hükümet, üç aşamalı plan içinde normal yaşama dönmeye planlıyor. Buna göre, 11 Mayıs’ta küçük işletmeler, berberler, depolar açılacak ancak seyahat uyarıları sürecek. 25 Mayıs’ta 50 ya da daha az çalışanlı işletmeler, restoranlar ve okullar açılacak. Toplu taşımada maske giymek hâlâ zorunlu olacak. 15 Haziran tarihi itibariyle ise ülkede hayat normale dönmüş olacak. Sinemalar, tiyatrolar, barlar ve spor salonları açılacak. Düğünlere ve cenazelere katılım mümkün hale gelecek. Birleşik Krallık’ta vaka sayısı 120 bini, can kaybı ise 16 bini aşmış durumda.