ENFLASYON 2019 yılını yüzde 12’lik amacın altında yüzde 11.84’le kapattı. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Aralık 2019’da aylık bazda yüzde 0.74, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0.69 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 11.84, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 7.36 olarak oldu. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, twitter üzerinden yaptığı açıklamada, “Enflasyonda 2019’u hedeflediğimiz yüzde 12 düzeyinin altında kapattık. 2020’de de enflasyonla çaba ana gündemlerimizden biri olacak. İnşallah, eser ve hizmet piyasalarında rekabeti daha da güzelleştirerek, üretimi güçlendirerek enflasyonu tek hanelerde istikrara kavuşturacağız” dedi.
PATLICAN ARTIRIM ŞAMPİYONU
Türkiye İstatistik Kurumu datalarına nazaran, TÜFE, Aralık 2019’da bir evvelki aya nazaran yüzde 0.74, geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 11.84 ve 12 aylık ortalamalara nazaran yüzde 15.18 artış gösterdi. Ana harcama kümeleri prestijiyle aralıkta, aylık bazda en yüksek artış yüzde 2.93 ile besin ve alkolsüz içecekler kümesinde görülürken, ulaştırmada yüzde 0.57, sıhhatte yüzde 0.42, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0.42, lokanta ve otellerde yüzde 0.40, haberleşmede yüzde 0.29 fiyat artışı gerçekleşti. Aralıkta aylık bazda en fazla düşüş gösteren küme ise yüzde 1.91 ile giysi ve ayakkabı oldu. Bu kümesi yüzde 0.11 ile cümbüş ve kültür izledi.
ALKOLLÜ İÇECEK TIRMANDI
TÜFE’de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 43.12 ile alkollü içecekler ve tütün kümesinde görüldü. Geçen yılın birebir ayına nazaran eğitim yüzde 14.46, sıhhat yüzde 13.63, çeşitli mal ve hizmetler yüzde 13.63, lokanta ve oteller yüzde 13.17 ve ulaştırma yüzde 12.21 ile artışın yüksek olduğu öteki ana harcama kümeleri oldu. Aralıkta endekste kapsanan 418 unsurdan 131’inin ortalama fiyatlarında düşüş gerçekleşirken, 34 unsurun ortalama fiyatında değişim görülmedi, 253 unsurun ortalama fiyatlarında artış gerçekleşti. Tüketici fiyatları bazında Aralık 2019’da en yüksek fiyat artışı yüzde 30.76 ile patlıcanda oldu. Geçen ay fiyat artışında patlıcanı yüzde 25.07 ile kuru soğan, yüzde 17.33 ile domates izledi. Aralıkta fiyatı en çok artış gösteren öbür eserler ortasında yüzde 14.8 ile salatalık, yüzde 14.4 ile kabak, yüzde 13.28 ile nar, yüzde 12.4 ile sivri biber, yüzde 9.5 ile mercimek, yüzde 9.34 ile yumurta, yüzde 9.18 ile mandalina, yüzde 9.14 ile kaşar peyniri yer aldı.
BESİN KESTİRİMLERİ ŞAŞIRTTI
EKONOMİST Haluk Bürümcekçi, aralık ayında TÜFE’nin yüzde 0.74 artışla piyasa beklentisinin üzerinde gerçekleştiğini söyledi. Aralıkta, meyve-sebze ve işlenmiş besin fiyatlarındaki artışın besin enflasyonunu üst çekerken, güç kümesinde yüzde 0.16 ile geçen yılın üzerinde bir yükseliş izlendiğini tabir eden Bürümcekçi, “Kurlara hassas olan kümelerde araç satın alımında gözlenen yüzde 1’e yakın artış dışında sonlu artışlar yahut geri çekilmeler izlendi. Giysi fiyatları mevsimlik düşüşünün ise yüzde 1.9 ile geçen yılki düşüşten hudutlu olması da enflasyonu üst çekti. Böylelikle, yıllık TÜFE de evvelki ayki yüzde 10.56 düzeyinden yüzde 11.84’e artış gösterdi” dedi.
HUDUTLU FAİZ İNDİRİMİ
Bürümcekçi, besin enflasyonunun işlenmiş besin fiyatları kaynaklı yükseldiğine dikkati çekti. Bürümcekçi, “Son günlerdeki paha kaybının bir kur atağına dönüşmediği durumda yıllık enflasyonun yılın birinci çeyreğinde geçen yılın tıpkı periyodunun oluşturduğu aleyhte baz tesiri nedeniyle bir ölçü daha yükselerek yüzde 12-12.5 aralığında oluşması, sonrasında ise kademeli gerileyerek yılı yüzde 10-11 aralığında bitirmesi muhtemel duruyor” görüşünü lisana getirdi. Bürümcekçi, Merkez Bankası’nın 16 Ocak toplantısında, evvelkilerden hudutlu da olsa bir faiz indiriminin daha masada olabileceğini söyledi. İş Portföy Başekonomisti Nilüfer Sezgin de aralık ayında TÜFE’nin aylık artışının piyasa beklentisini aştığını belirtti. Yıllık TÜFE enflasyonunun yılı yüzde 11.8 düzeyinde tamamlayarak Merkez Bankası’nın son devirdeki öngörülerinin üzerine çıktığını tabir eden Sezgin, “Bu görece yüksek seyrin besin ile açıklanabildiği ve ana eğilimin ölçülü seyrettiği görülse de, faiz indirimine ocakta orta verilme ihtimali kuvvetlendi” dedi.
