Bakanlık tarafından hazırlanan Hurdaya Ayrılan Türk Bayraklı Gemilerin Yerlerine Yeni Gemi İnşa Edilmesinin Teşvikine Dair Yönetmelik, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yönetmelik, Türkiye’deki deniz ticaret filosunun yenilenmesi, kabotajda ve uluslararası sularda deniz çevresine zararsız, etkin, güvenli, sürdürülebilir bir taşımacılığın oluşturulabilmesini desteklemek üzere, ticari yük taşımacılığında kullanılan gemilerden hurdaya ayrılanların yerine inşa edilecek yeni gemilere verilecek teşvikin usul ve esaslarını düzenliyor.
Düzenleme, Milli Gemi Sicili veya Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı, 1000 GT ile 5000 GT arası, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının resmi internet sitesinde yayımlanan “Gemi Sicili İçin Gemi Cinsleri Tanımlamaları” listesinde yer alan sıvı dökme yük, katı dökme yük, konteyner, genel yük (karışık yük) ve özel amaçlı gemiler sınıfındaki ticari yük taşımacılığında kullanılan 20 yaş ve üzeri gemileri kapsıyor.
Hurda teşvikinden faydalanmak isteyenler, her yılın haziran ayı içinde başvuru yapabilecek. Hurda teşviki başvurularının, Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi bütçe imkanları doğrultusunda her yıl en fazla 5 gemi için, yaşı en büyük olan gemiden başlamak üzere değerlendirmesi yapılacak. Kabul edilen başvurular için Denizcilik Genel Müdürlüğü tarafından yararlanıcıya, belirlenen toplam teşvik tutarını içeren Teşvik Uygunluk Belgesi düzenlenecek.
Başvurusu kabul edilen yararlanıcının, Teşvik Uygunluk Belgesi düzenlenme tarihinden itibaren 4 ay içinde yüklenici ile yeni geminin inşasına yönelik sözleşme yaparak idareye ibraz etmesi gerekecek.
Hurdaya ayrılacak gemi için verilecek teşvik tutarı, geminin boş ağırlığı ile güncel hurda fiyatının çarpılması suretiyle tespit edilecek.
Hurdaya ayrılacak geminin başvuru tarihi itibarıyla son 6 ay yararlanıcının mülkiyetinde olması gerekecek.
Yönetmeliğin yayımı tarihinden sonra Milli Gemi Sicili veya Türk Uluslararası Gemi Siciline kaydolan gemiler, 6 ay sicilde kaldıktan sonra teşvikten yararlanabilecek.
Yeni inşa edilecek gemi
Yeni inşa edilecek geminin, 1000 GT veya üzerinde ve sıvı dökme yük, katı dökme yük, konteyner, genel yük (karışık yük) veya özel amaçlı gemiler sınıfındaki ticari yük taşımacılığında kullanılan gemi cinslerinden olması gerekecek.
Yeni inşa edilecek gemi, Teşvik Uygunluk Belgesi düzenlendiği tarihten itibaren en geç 3 yıl içinde yapımı tamamlanarak Milli Gemi Siciline veya Türk Uluslararası Gemi Siciline yararlanıcı tarafından tescil ettirilecek.
Yeni inşa edilecek geminin klas kuruluşu gözetiminde inşa edilmesi zorunlu olacak.
Yeni geminin Türkiye’de inşa edilmesi ve inşasındaki yerli katkı oranının işçilik dahil en az yüzde 50 olması gerekecek.
Teşvik kapsamında yeni inşa edilen gemi Milli Gemi Siciline veya Türk Uluslararası Gemi Siciline tescil tarihinden itibaren en az 5 yıl süreyle Türk Bayrağı altında işletilecek ve bu sürede siciline “Satılamaz, devredilemez, başka bayrak altında faaliyet için kiralanamaz.” şerhi konulacak.
Hurda teşvik bütçesi
Hurda teşviki için sağlanacak kaynak, Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi bütçesinden karşılanacak.
Yeni inşa olunan gemi üzerine, ödeme yapılmadan önce kullandırılacak teşvik tutarının 1,5 katı tutarında birinci derece ve birinci sıradan ipotek konulacak.
Ödeme yapılacak tarihe ait Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası efektif döviz satış kuru dikkate alınarak Türk lirası olarak, yeni inşa olunacak geminin, yapı halindeki gemilere özgü sicile kaydedilmesinde hurda teşvik tutarının yüzde 40’ı, kabuk inşasının tamamlanmasında hurda teşvik tutarının yüzde 30’u, tescilinde hurda teşvik tutarının yüzde 30’u ödenecek.