Programa, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanı Ömer Abdullah Karagözoğlu, TÜBİTAK Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) Başkanı Mehmet Aslan, OSTİM Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Aydın ve Havelsan Genel Müdürü Mehmet Akif Nacar da katıldı.
Etkinlik öncesinde Ostim Teknopark’ta yer alan Nanotek şirketinin Ar-Ge departmanını gezen Varank, burada yürütülen projelere ilişkin bilgi aldı.
Daha sonra, radyolink cihazına ilişkin sunum yapılarak teste geçildi. Radyolinkin demosu kapsamında, 12 kilometre uzaklıkta bulunan baz istasyonundan 4 adet 4K çözünürlüklü video aktarımı gerçekleştirilirken, Havelsan’ın video konferans sistemi “Diyalog” üzerinden de başarılı bir görüşme yapıldı.
“5G’nin kritik bileşenleri geliştiriliyor”
Bakan Varank, demonun ardından yaptığı açıklamada, Uçtan Uca Yerli ve Milli 5G Haberleşme Şebekesi Projesi’nin yaklaşık 3 yıldır devam ettiğini belirterek, “Projede kamu-özel iş birliğiyle gelecek dönemde çok önemli hale gelecek 5G şebekesinin kritik bileşenlerinin yerli ve milli olarak geliştirilmesi hedefleniyor.” diye konuştu.
Projenin önemli bir parçası olan radyolinkin testini başarılı bir şekilde gerçekleştirdiklerini ifade eden Varank, radyolinkin fiziki olarak birbirine bağlanamayan baz istasyonu gibi yapıları radyo frekanslarla bağlayarak uzun mesafelerde yüksek veri iletimi sağladığını söyledi.
Varank, bu ürünün farklı firmalar ve kamu kurumlarının iş birliğiyle geliştirildiğini hatırlatarak, Haberleşme Teknolojileri Kümelenmesi (HTK) ile TÜBİTAK’ın TEYDEB projesini uzun süredir yürüttüklerini bildirdi.
“Güvenlik sorununa çözüm”
Dünyada özellikle iletişim altyapılarının güvenliğiyle ilgili tartışmalar yaşandığına dikkati çeken Varank, ülkelerin birbirlerine ambargo uyguladığını ve çeşitli güvenlik tedbirleri aldıklarını dile getirdi.
Varank, yerli baz istasyonlarının geliştirilmesine ilişkin projeye de değinerek, şöyle konuştu:
“4G şebekesine uyumlu ULAK yerli baz istasyonları şu anda yerli ve milli olarak üretildi, ülkemizde kullanılıyor. 5G şebekesiyle ilgili de yerli ve milli üretimi teşvik edecek şekilde tedbirlerimizi alıyoruz. Burada Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının, BTK’nin önemli kararları var. Bu kararlar doğrultusunda da özellikle önümüzdeki dönemde kullanılacak 5G ürünlerinin yerli ve milli olarak üretilmesini başaracağız. Bugün önemli bir adımı gerçekleştirmiş olduk. Başarılı bir test yaptık, 4K videoların 12 kilometreden başarıyla geldiğini gördük.”
TEYDEB’in projenin fonlanmasına önemli katkılarda bulunduğuna işaret eden Varank, TÜBİTAK enstitülerinin de geçmişten gelen kabiliyetlerinin projeye aktarıldığını kaydetti.
Varank, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisinin de projede koordinasyonu sağladığını belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
“Özel sektörümüz ve üniversitelerimiz bu işin asıl üstlenicileri ve onlar da çok önemli başarılar elde ediyorlar. Projemizde bu gibi başarıları önümüzdeki dönemde de yakalayarak Türkiye’de önemli bir açığı gidermiş ve kritik bir güvenlik sorununa çözüm bulmuş olacağız. Bu projenin tamamlanmasıyla elde ettiğimiz başarılı ürünlerle Türkiye’nin her tarafında yerli ve milli cihazlarımızı kullanmayı başaracağız.”
“Ürünlerin ne kadar yerli olduğunu sorgulayacağız”
Varank, radyolink gibi geliştirilen yerli ve milli ürünlerin operatörlerce kullanılmasını istediklerini söyleyerek, şu ifadeleri kullandı:
“BTK’nin ürünlerin yerli ve milli olmasıyla ilgili kararı var. Yurt dışından gelen ürünleri ya da global firmaların Türkiye’de ürettiklerini kullananlar var. Bunların gerçekte ne kadar yerli olduğu, ürünlerin Türkiye’de mi üretildiği, yoksa entegrasyonunun mu yapıldığı gibi konuları sorgulayacağız, projede bundan sonraki adımlarımızı böyle atacağız.”
Operatörlerle de görüşmelerin devam ettiği bilgisini veren Varank, gelecek dönemde özellikle interneti bulunmayan kırsala dönük olarak radyolink ihalesinin gerçekleştireceğini, burada tüm unsurların masaya yatırılacağını bildirdi.
Varank, burada yerli ve milli ürünlerin kullanılmasını sağlayacaklarına işaret ederek, “Muhtemelen önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde bu görüşmelerin tamamlanmasıyla ihale sonlanmış olacak.” dedi.
“4G ve 5G altyapılarının vazgeçilmez parçası”
Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Koç da projenin 4 katmanından birinin radyolink olduğunu belirterek, “Radyolink, bütün 4G ve 5G altyapılarının vazgeçilmez bir parçası olacak. Bunun yerli ve milli olması bizim ‘Türkiye’nin verisi Türkiye’de kalacak.’ mottomuza çok uygun. Bu anlamda biz koordinasyonu sağlamaya devam edeceğiz. Diğer 3 katmanın da yerlileştirilerek bütün operatörlerimiz tarafından kullanılması için elimizden gelen tüm gayreti göstereceğiz.” diye konuştu.
BTK Başkanı Karagözoğlu da kurum olarak işin düzenlenmesi ve operatörlerin proje kapsamında ürettiği ürünleri kendi bünyelerine katması konusunda çalışmalar yaptıklarına dikkati çekerek, HTK ile firmaları bir araya getirmenin gururunu yaşadıklarını söyledi.
Kümelenmedeki firmaların uluslararası alanda da ciddi başarılar elde etmeleri için çalışacaklarını vurgulayan Karagözoğlu, 5G konusunda insan kaynağının yetiştirilmesine ilişkin de ciddi gayret gösterdiklerini kaydetti.