Bir yapıyı inşa etmek için birçok mevzuat, inşa edecek müteahhit için de yeterlilik şartları gerekiyor. Ne var ki yıkım için böyle değil. Bu alanda yaşanan açığın kapatılması, yıkımların kontrollü olması için önemli bir adım atılıyor. Ülke genelinde 6.7 milyon riskli yapının yenilenmesi için kentsel dönüşüm seferberliği başlatan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, hem dönüşüm sürecine katkı sağlamak hem de ülke genelinde yapılacak tüm yıkımları güvenli hale getirmek için yeni bir yönetmelik hazırladı. Taslak çalışması tamamlanan yıkım yönetmeliğinin 6 ay içinde yayımlanması öngörülüyor.
PLAN VE RUHSAT
Taslağa göre, yıkımı yapılacak bina için önce yıkım planı belirlenecek. Bu planda yıkımın hangi metotla, nasıl yapılacağına ilişkin tüm detaylar yer alacak. Planla birlikte yıkım ruhsatı alınacak. Mal sahiplerince, bir yıkım müteahhidi ve yıkım işinin fenni mesuliyetini üstlenecek bir inşaat mühendisi ile anlaşılması gerekecek. Binaların yıkılmasında ana sorumlu yıkım müteahhidi olacak. İdareler, yıkım planını inceleyecekler ve eksik yoksa 15 gün içinde ruhsat düzenlenecek. Ruhsattan sonra 3 ay içinde yıkıma başlanacak, 3 ayda içinde de tamamlanacak. Aksi takdirde yeniden ruhsat alınacak. Yıkıma başlamadan 7 gün önce de idareye bildirim yapılacak. İdare, komşu parsellerdeki yapılara 3 gün önceden haber verecek. Her türlü çevre koruma tedbirleri yıkım müteahhidi tarafından alınacak. Patlatmalı yıkımlarda idarece kolluk ve acil yardım ekiplerinin alanda bulunması sağlanacak.
SINIFLANDIRMA YAPILACAK
Yapı inşa edecek müteahhitler için yapılan sınıflandırma düzenlemesi yıkım için de uygulanacak. Yıkım müteahhitlerinde mali yeterlilik değil, sadece mesleki ve teknik yeterlilik aranacak. Teknik yeterlik olarak makine, teçhizat ve ekipman durumu ile personel durumu değerlendirilecek. Yıkım müteahhitleri ‘Y1, Y2 ve Y3’ olmak üzere sınıflandırılması planlanıyor. Bu düzenlemeyle 20 katlı bina ile 5 katlı bina yıkımı yapacaklarda farklı özellikler aranacak. Yine patlatmalı yıkım için ayrı bir müteahhit uzmanlığı, uzun erişimli makinelerle yıkacak yapılar için aynı bir uzmanlık gerekecek.
ATIKLARIN GERİ KAZANIMI SAĞLANACAK
Yönetmelikle atıkların bertaraf edilmesi ve geri kazanımını da sağlanacak. Yıkım müteahhitleri ortaya çıkacak her türlü atığın kaynağında ayrılması, yeniden kullanımı, geri kazanımı, çevre lisanslı geri kazanım tesislerine gönderilmesinden de sorumlu olacak. Yönetmelikte, yıkım esnasında toz emisyonu kontrolü, gürültü ve titreşim kontrolünün de kuralları belirlenecek.
‘ÖNÜNE GELEN YIKAMAYACAK’
Bakanlık yıkım sırasında yandaki binaların zarar görmesi olayları üzerine çalışma başlattı. Son olarak önceki gün İzmir’de riskli olduğu için yıkılan 8 katlı bir bina 4 katlı başka bir binanın üzerine çöktü. Yeni yönetmelikle bu tip kazaların önüne geçileceğini belirten Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürü Vedad Gürgen, “Yıkım sektörü zapturapt altına alınacak. Önüne gelen yıkım yapamayacak” dedi. Kimi firmalarca hızlı ve düşük maliyetli yıkım için önemli konuların göz ardı edildiğini, yönetmelik sonrasında ise sürecin kontrollü ve planlı bir şekilde ilerleyeceğini belirten Vedad Gürgen, “Yıkımı yapacak müteahhit sertifikalandırılacak. Herkes kendi teknik kabiliyeti ve kapasitesine göre yıkım yapabilecek. Hatalı yıkım yapanlara da ceza kesilecek” diye konuştu.