Binlerce adayın üniversiteli olmak için ter dökeceği Yükseköğretim Kurumları Sınavı’na (YKS) bir ay kaldı. 2.5 milyon kişinin katılacağı sınav, 15-16 Haziran’da yapılacak. YKS’nin ilk oturumu olan Temel Yeterlilik Testi’ne (TYT) 2 milyon 446 bin 51, Alan Yeterlilik Testi’ne (AYT) 1 milyon 985 bin 689, Yabancı Dil Testi’ne (YDT) ise 134 bin 323 aday başvurdu. Uzmanlar, son bir ayda yapılması gerekenlerle ilgili adaylara önerilerde bulundu. Hocalara Geldik Platformu’ndan eğitimci Onur Soğuk’a göre, adayların bu dönemde yapabileceği şey bol bol deneme çözmek. Ancak denemeler sadece çözülüp bırakılmamalı, analizi yapılmalı. Soğuk’un önerileri şöyle:
“YKS hazırlığında belli dönemlerde adayların üzerinde durması gereken çalışma yöntemleri var. Son dönemde bu yöntem, denemeler oluyor. Özellikle TYT adına yapılacak sık ve düzenli denemeler adayların sınav stratejisi geliştirmede ve süreyle ilgili sorunlarını gidermede en önemli çalışma. Denemeleri bitince bir kenara kaldırmadan analiz etmek, yanlış ve boş soruların çözümlerini kontrol etmek gerek. Analiz edilmeyen bir denemenin tek getirisi tekrar yapmış olmaktır, ama eğer analiz edilirse aynı zamanda konu çalışması da yapılmış olur.
AYT’DE KONU ÇALIŞMASI YAPILABİLİR
‘Artık konu çalışması yapılmaz’ gibi yargılar doğru değil. Özellikle AYT gibi bilgi temelli bir sınavda son güne kadar konu çalışması yapılabilir. AYT çalışmalarına dikkat edilmeli. Zamanın kısıtlı olması nedeniyle tüm eksikler kapatılamayabilir. Unutmamak gerekir ki testlerin içindeki her sorunun getirisi aynı. Öyleyse bu kısıtlı zamanda kolay bitirilebilecek konulara odaklanmak çok daha mantıklı. Zaten iyi netlere ulaşılmış derslere çok fazla zaman ayırmak doğru olmaz, onlara kısa tekrarlarla unutulmayacak kadar çalışmak yeterli.
EKSİKLERİN ÜZERİNE GİTMEK NETLERİ ARTTIRIR
Netleri arttıracak asıl strateji eksiklerin fazla olduğu derslerin üzerine gitmek. Bu her ne kadar çalışan kişi için sıkıcı olacaksa da getirisi çok fazla. Özellikle temel konuları öğrenmek gerekiyor. Örneğin; matematikte temel kavramları bilmek, işlem yeteneğine sahip olmak, problem çözme yöntemlerine hakim olmak TYT için doğrudan ama AYT için dolaylı önemli. AYT’de aynı şekilde matematik temel konuları önem taşıyor, 10 ve 11’inci sınıf konularına hakim olmadan 12’nci sınıf konularına ait soruları çözmek zor olacak. Türkçe için anlam sorularının önemi yıllardır belli ama geçen seneki değişimden sonra bu testin yüzde 30’unu dil bilgisi oluşturuyor. Dil bilgisi için konu çalışması ve çok sayıda örnek görmek yarar sağlıyor. Edebiyat için genele hakim olmak, dönem özelliklerini, edebi türleri ve akımlar gibi geniş konuları bilmek detayları ezberlemekten daha önemli. Tarih için temel bilgilerin yanında bunların yorumlanması gerek, bunun için olabildiğince farklı tarzda soru çözülmeli. Coğrafyada son yıllarda artan harita soruları, sadece konuları öğrenmenin yetmeyeceğini harita bilgisine de sahip olunması gerektiğini gösteriyor. İklimi, bitki örtüsünü, çölleri soruyorlar yine ama bunları harita üzerinden soruyorlar.
NOKTA ATIŞI İÇİN İYİ PLANLAMA
Fizik, kimya ve biyolojide TYT-AYT farkının diğer derslere göre daha az olduğunu söyleyebiliriz. Soru sayısı da az olunca, nokta atışı için iyi bir planlama gerekiyor. Bu derslerin olmazsa olmaz konuları öyle ya da böyle sorulacak. Özellikle 9 ve 10’uncu sınıf konuları. Bunları bilmeden diğerlerine çalışmak doğru olmaz. Herkesin atladığı ama aslında belirleyici olan iki ders daha var: Felsefe ile din kültürü ve ahlak bilgisi. TYT’de fark yaratmak adına bu derslerin sadece terimlerinin anlamlarını bilip soru çözmek yeterli olabilir. Üzerinde çok durulmadığı için buraya önem verenler diğer derslerde olan eksiklerini de kapatmış olur. Adaylar, bu dakikadan sonra her şeyi değiştirmek zor olsa da çok şeyin değiştirilebileceğini unutmadan çalışmalarını sürdürmeli.”
BAŞARI İÇİN TÜYOLAR
YKS’nin ilk oturumu olan TYT’den en az 150 puan alan adayların ikinci oturum puanları da hesaplanacak. Alamayanların ise puanları oluşturulmayacak.
TYT’den 150-180 puan alanlar, sadece iki yıllık önlisans programına başvurabilecek, 180 ve üzeri alanların lisans tercihi yapma hakkı olacak.
TYT’nin sınava katkısı yüzde 40. AYT’nin ise yüzde 60.
Soru sayısı Türkçe’nin önemini arttırdı. Türkçe soru sayısıyla adaylar için önemli bir test oldu.
Matematik de Türkçe gibi belirleyici. 40 matematik sorusunun tümünü doğru yanıtlayan, Türkçe’de benzer performansı gösterene göre ileri geçecek.
Sosyal bilimler soru sayısı az olmasına rağmen katsayı değeri en yüksek test. Kesinlikle göz ardı edilmemeli.
Özellikle başarı sırası yüksek programlara yerleşmek isteyen adaylar için, fen bilimleri soruları önemli. Adaylar, sınava hazırlanırken Türkçe ve matematiğe verdiği özeni, bu test için de göstermeli.
TYT, AYT ve YDT ile ilgili soru çıkabilecek konular ve kazanımlar Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı’nın internet sitesinde yer alıyor. Adayların, buradan soru gelebilecek konuları incelemesinde yarar var.
ADAYLARA: YAPABİLECEKLERİNİZE ODAKLANMANIZ ÖNEMLİ
Prof. Dr. Oya Yerin Güneri (ODTÜ Eğitim Bilimleri Bölümü, ODTÜ Öğrenme ve Öğretmeyi Geliştirme Merkezi Müdürü): Son bir ay, adayların uzun ve onlara hiç bitmeyecekmiş gibi gelen sınava hazırlık sürecinin sonuna yaklaştıklarını fark ettikleri dönem. Adayların bu aşamada daha yapıcı ve kendilerini destekleyici bir düşünce biçimi benimseyerek geçmiş aylarda yapamadıklarına değil, kalan sürede yapabileceklerine odaklanmaları önemli. Böylece son bir ayı, eksiklerinin olduğu bazı konulara yönelmek, bunları olabildiğince iyi öğrenmek, hazırlıklarının son aşamasını tamamlamak için önemli bir fırsat olarak görebilir ve verimli değerlendirebilirler. Geçmiş yılların sınav soruları ve deneme sınavlarını zaman tutarak çözmek adaylara hem eksiklerini fark etmeleri hem de zaman kullanımını iyileştirmeleri için yardımcı olacak. Bu dönemi formülleri, önemli bazı bilgileri tekrar etmek için de kullanabilirler. Sınav yaklaştıkça adayların fiziksel olarak kendilerine iyi bakmaları, beslenme ve uyku düzenlerine dikkat etmeleri de önemli. Kısa fiziksel egzersiz ya da yürüyüş yapmayı günlük planlarına dahil etmeleri, kendilerini bu süreçte daha iyi hissetmelerine yardımcı olabilir.
AİLELERE: ÖNCE KENDİ KAYGINIZI YATIŞTIRIN, SONRA ONUNKİNİ
Prof. Dr. Halil Ekşi (Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Bölümü Başkanı, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı Öğretim Üyesi): Çocuğunuzu gözlemleyin. Varsa ondaki değişimi fark edin. Kaygılı olduğunu anladığınızda kendi bedeninizdeki duyumları ve zihninizde geçenleri analiz edin. Önce kendi kaygınızı yatıştırın. Sakin bir ses tonuyla onun duygusunu paylaşabileceği bir konuşma atmosferi oluşturun. Ona nasıl yardımcı olabileceğinizi sorun. O anlatırken yargılamadan, duygusunun adını koymasına yardımcı olun. Çocuğunuz isterse alternatifler üretme ve bunları deneme aşamasında ona destek verin. Kaygıyla aile içinde başa çıkamıyorsanız, bir uzmandan yardım alın.