Yunanistan, Doğu Akdeniz’deki “Oruç Reis” krizi devam ederken, gerginliğin yatışması ve diyalog için uluslararası girişimleri önşartlar öne sürerek ısrarla reddediyor. Atina son olarak, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in Doğu Akdeniz’de olası kaza riskini azaltmak üzere çatışmayı önleme mekanizması oluşturulması önerisini “Önce ‘Oruç Reis’ ve beraberindeki savaş gemileri bölgeden uzaklaşsın” şartını koşarak teknik bir konuda bile Türkiye ile görüşme masasına oturmayacağını açıkladı.
GENEL SEKRETERİ SUÇLADILAR
Hükümet Sözcüsü Stelyos Peças, önceki gün “Türkiye ile Yunanistan teknik görüşmelere başlamakta anlaştılar” diyen Stoltenberg’i gayrı ciddi olmakla suçladı. Peças, “Resmi mevki sahibi her kişi, gereken ciddiyetle hareket etmelidir. Stoltenberg de çok önemli bir mevkidedir” dedi.
NATO Genel Sekreteri’nin sadece kaza riskinin azalması için teknik içerikli önerilerde bulunduğunu, bu çerçevede de tarafların görüşlerinin sorulduğu bir belge sunduğunu öne süren Peças “Bu asla diyalogun başlaması mutabakatı değildir. Diyalogun başlaması için ‘Oruç Reis’ ve refakatindeki savaş gemilerinin bölgeden uzaklaşması şarttır” dedi. Ana muhalefetteki Radikal Sol Koalisyon (SYRİZA) açıklamasında “NATO’nun arabuluculuğu ile ilgili yaşananlar milli çıkarlara zarar verdiği gibi, ülkeyi uluslararası alanda zor durumda bırakıyor” ifadesini kullandı.
ATİNA’DA ‘GÜNAH KEÇİSİ’ ARANIYOR
Edinilen bilgilere göre, Yunanistan, NATO girişimine önce ‘Evet’ cevabı verdi. Ancak, bu cevabın başbakanlıktan, dışişleri bakanlığından ya da savunma bakanlığından mı verildiği meçhul. Diplomasi kulislerinde, ‘NATO’ya ‘Evet’ diyen ‘günah keçisi kim’ sorusuna cevap aranıyor.
Yunan Hükümeti muhtemelen, gelebilecek “Hani Oruç Reis araştırmalarını sürdürürken, Türkler ile masaya oturmayacaktık” eleştirileri ve bu adımın Fransa, İsrail ve Mısır’ı memnun etmeyeceğini hesaplayarak son anda yan çizdi. Yunanistan daha önce de Almanya’nın arabuluculuk girişiminde varılan mutabakatı, Mısır ile deniz yetki sınırları anlaşması imzalayarak ihlal etmişti. Atina, AB Yüksek Temsilcisi Josep Borell’in iki ülke dışişleri bakanlarının buluşması önerisini de reddetmişti.
TÜRKİYE’Yİ BM’YE ŞİKÂYET EDECEKLER
Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis ise dün bir kez daha “Tahriklere son verilsin (Oruç Reis ve savaş gemilerini kastediyor) görüşmeler başlasın” diye açıklama yaptı. Bu aşamada, görüşme masasına oturmaya niyetli olmayan Yunanistan, Türkiye’nin ‘yok hükmünde’ saydığı Mısır ile imzaladığı anlaşmayı tescil için önümüzdeki günlerde BM’ye gönderecek. BM görüşmeleri için New York’a giden Yunaninstan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Miçotakis’ten Türkiye’yi şikâyet eden bir mektubu da BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e iletecek.
STOLTENBERG: HENÜZ ANLAŞMA YOK
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Doğu Akdeniz’de yaşanan gerilimin azaltılması, deniz ve hava unsurları arasında istenmeyen kazaları önlenmesi için Türkiye ile Yunanistan arasında askeri düzeyde teknik görüşme yapıldığını ancak henüz anlaşma olmadığını söyledi. Görüşmelerin amacının askeri ayrıştırma mekanizmaları oluşturmak olduğunu belirten Stoltenberg, “Bunlar Yunanistan ile Türkiye arasındaki sorunların çözülmesine ilişkin müzakerelerden ziyade teknik nitelikli görüşmeler” dedi.
SİYASİ MÜZAKERE DEĞİL
NATO bünyesindeki bu askeri düzeydeki teknik görüşmelerin Almanya’nın başlaması için uğraştığı ve buna çerçeve hazırlamaya çalıştığı siyasi nitelikli müzakerelerden ayrı tutulması gerektiğini söyleyen Stoltenberg, “NATO bu çabalara doğrudan müdahil değil. Çabaları destekliyorum ama bunlar Almanya’nın önderliğinde yürütülüyor ve sorunların çözümüne yönelik” diye konuştu. NATO’nun karar alma organı Kuzey Atlantik Konseyi’nin (NAC) daimi temsilciler düzeyinde yaptığı toplantı sonrasında açıklama yapan Stoltenberg, “Yunanistan ve Türkiye değerli müttefikler ve NATO, ortak güvenliğimizi etkileyen her konudaki istişareler için önemli bir platform” ifadelerini kullandı. (Güven ÖZALP / BRÜKSEL)