ABD Başkanı Joe Biden görevdeki ilk haftasında, eski Başkan Donald Trump’ın Ortadoğu’ya barış getireceğini savunduğu ‘Yüzyılın Planı’yla bağlantılı birçok politikayı yeniden masaya yatırma kararı aldı. Biden’ın 20 Ocak’ta göreve gelmesinden sonraki ilk dış politika adımlarından birisi Trump’ın ilişkileri tamamen kopardığı Filistin yönetimiyle ilişkileri yeniden tanımlama girişimi oldu. ABD’nin fiili BM Daimi Temsilcisi Richard Mills, Biden yönetiminin Trump’ın Filistin’e kestiği yardımların yeniden başlatmayı ve Washington’daki Filistin’e ait diplomatik temsilcilikleri yeniden açmayı planladığını duyurdu. Mills, yeni yönetimin Filistin yönetimi ve Filistin halkı ile ilişkileri yenileme amacında olduğunu vurguladı. Trump yönetimi, Filistin’i ‘Yüzyılın Planı’nı kabul etmeye mecbur bırakmak için 200 milyon dolarlık yardım programına 2018 yılında son vermişti.
Eski ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri dışişleri bakanlarını Beyaz Saray’da masaya oturtmuştu.
İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜM
Trump’ın bu yardımları kesmesi, öngörüldüğü gibi Filistin ile diplomatik ilişkilerin artması yerine ülkedeki yoksulluğun artmasına neden oldu. Sharq al Awsat haber sitesine konuşan üst düzey Filistinli bir yetkili ‘Yüzyılın Planı’nın Biden gündeminde olmadığını iddia etti. Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki ise Biden’ın İsrail-Filistin sorununun çözümünde ‘iki devletli çözümü’ desteklediğini açıklamıştı.
‘VAATLER GÖZDEN GEÇİRİLECEK’
Trump’ın kapsamlı ‘Yüzyılın Planı’nın bir ayağı ise Arap ülkeleri ve İsrail arasındaki yakınlaşmaydı. Biden yönetimi, özellikle Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve İsrail arasında herhangi bir silahlı çatışma geçmişi olmamasına rağmen ‘barış planı’ olarak sunulan girişim akabinde Washington’dan askeri taleplerde bulunan BAE’ye F-35 talebi konusunda ‘frene basma’ mesajı gönderdi. Bu kapsamda, ABD Dışişleri Bakanlığı, aralarında BAE’ye satışına onay verilen F-35 uçakları dahil, eski yönetim tarafından başlatılan çok sayıda askeri satış işlemini askıya aldığını duyurdu. Trump, İsrail ile normalleşme anlaşması karşılığında BAE’ye F-35 satışına onay sözü vermişti ve bu taahhüdünü görevden ayrılmasının hemen öncesinde yerine getirmişti. Geçen hafta Senato’da konuşan yeni ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, normalleşme anlaşmalarını desteklediğini belirtirken, “İsrail ile ilişkileri normalleştirme karşılığında bazı ülkelere verilen bazı vaatler var ki bunları çok iyi gözden geçirmek gerektiğini düşünüyorum” demişti.
