Trabzon havalimanından yaklaşık iki saat süren bir kara yolculuğuyla ulaşılan Rize’nin Çamlıhemşin ilçesinden 13 km. yukarıdaki Zilkale’ye vardığınızda, kalenin etrafını seyre dalın. Fırtına Vadisi’ni en iyi gören seyir noktalarından biri olan Zilkale, 14. yy’da Cenevizliler tarafından yapılmış bir ticaret kalesi. Trabzon’u Tebriz’e bağlayan İpek Yolu’nun geçit noktasında kurulan kaleden Mollaveyis Köyü’nün de uzandığı vadiyi izlemenizi öneririm.
Zilkale’den ayrıldıktan sonra rotanızı Palovit Vadisi’ne çevirin. Palovit Vadisi, Fırtına’nın yağmur ormanları niteliğinde. Porsuk, kayın, ladin, ardıç gibi ağaç türlerinin anıtsal formlarını görebileceğiniz, bine yaklaşık bitki türüne baharda ev sahipliği yapan, eskiden de memleketin en önemli ballarının üretildiği özel bir yer. Palovit Vadisi’nin gürül gürül akan şelalelerinin yanından yürüye yürüye, ormangüllerinin kokusuyla havayı ciğerlerinize çekin. Zilkale ve Palovit ziyaretlerini bitirdikten sonra Çat Vadisi’ne doğru yol alabilirsiniz. Ama önce Meydan Köyü mevkiindeki şimşir ormanına uğramayı ihmal etmeyin. Sarı ormangüllerinin etrafını sardığı ormanın bugünkü görüntüsü içinizi burkabilir. Yol kenarındaki Şimşir Kafe’ye uğrayıp ballı kaymaklı bir atıştırmalık yemeyi, bölgenin alameti farikası yemeklerinden muhlamalı bir ziyafet çekmeyi unutmayın.
Hemşin ile Elevit’in karşılaştığı yer
Meydandan ayrılıp Karareşit rampasını tırmanmaya başladığınızda, Çat Vadisi sizi içine doğru çekecek. Geniş ladin ve gürgen ağaçlarının kucağındaki vadi, Hemşin ve Elevit derelerinin ‘çat’tığı yer, yani bir karşılaşma yeri. Şimdi baharla birlikte ‘rhododendron’ denilen ormangüllerinin, yerel ifadeyle ‘kumar’ların mevsimini yaşıyor. En çok da kara kumar ve eğri (sarı) kumar hâkim oluyor doğaya. Envai çeşit çiçeğin yamaçlara yayıldığını, meyve ağaçlarının çiçeklendiğini, ağaçların delicesine yeşerdiğini, derenin eriyen karlarla depreştiğini görmek bambaşka bir his veriyor insana.
Fırtına Deresi, mayıs-haziran aylarında karların erimesiyle yıl içindeki en büyük debisine ulaşır ve genellikle bu mevsimde çocuklara dere kenarlarına inmemeleri tembihlenir. Orman altlarındaki mor kumar çiçekleri ile orman içindeki sarı kumar çiçeklerinin kokusu biz insanları olduğu gibi arıları da cezbeder. Ve arıların kumar çiçeklerinden aldığı özler, Karadeniz vadilerinin tadına doyulmaz ballarına güzelliklerini katar. Karayemiş (hencoyik), ayı üzümü (mehovah), çobanpüskülü ve böğürtlenlerle birlikte yoğun bir örtü oluşturan kara kumarlar ise dik ve ormansız alanlarda toprak erozyonunu önler. Çat Vadisi’nin göze çarpan bir diğer kumar çeşidi de Çamlıhemşin’de ‘eğri çiçeği’ denilen ‘rhododendron luteum’dur. Kışın yaprağını döken tek kumar türü olan eğriler, sarı ve keskin kokulu ama zehirli çiçeklerini mayıs ayında açar.
YAPMADAN DÖNMEYİN
-Çamlıhemşin Konaklar Mahallesi’ndeki tarihi konakları ziyaret edin.
-Çinçiva Köyü’ndeki Zua Kafe’de, orman meyveli muhallebi ve mürver gazozunu tadın.
-Çat Vadisi’ne girişteki Toşi’de ya da ilerisindeki Cancık’ta konaklayın ve yemek yiyin.
-Vadiyi bir taç gibi süsleyen Çat Köprüsü’ne çıkıp dereyi izleyin.
-O kadar yol gelmişken, 7 km. yukarıdaki Elevit Yaylası’nı görün.
-Çat’tan sonra sağa ayrılan yoldan devam edip Kale-i Bala’yı da ziyaret edin.