Dünya çapında daralmanın yaşandığı bir yılda Türkiye otomotiv pazarı koronavirüs etkisi altında geçen 2020 yılını bir önceki yıla oranla büyüme ile kapattı. Bahar aylarında koronavirüs etkisinin Türkiye’de de artması ile birlikte oluşan karamsar ortam yaz aylarında dağıldı ve 2020 yılı otomotiv pazarı beklentileri aştı. Yıl ortasında 800 bin olarak güncellenen tahminler son iki aydaki yavaşlama ile biraz değişti. Pazar, her şeye rağmen bir önceki yıla oranla büyüme kaydetti. Rakamların açıklandığı ODD Gladyatörleri toplantısında aynı zamanda otomotiv dünyasının iletişim ve satış ödülleri de sahiplerini buldu.
RAKAMLAR YÜZ GÜLDÜRDÜ
Dijital ortamda gerçekleştirilen Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Gladyatörleri satış ve iletişim ödülleri toplantısında rakamları açıklayan ODD Başkanı Ali Bialoğlu, “2020 satış rakamlarına göre bir önceki yıla oranla toplam yüzde 63’lük büyüme ile kapanan rakamlar ağır ticari araç pazarı dahil 800 bin adeti buldu” dedi. 2020 yılı otomotiv pazarında 610 bin 109 adetlik satışı otomobil oluştururken, hafif ticari araç satışları ise 162 bin 679 adet oldu. Hafif ticari araç ve otomobil satışları toplamı ise 772 bin 788 adetle geçtiğimiz yıla oranla yüzde 61.3 arttı.
Yılın son 2 ayında otomotiv sektörü yıl genelindeki büyüme beklentilerinin altına düştü. Kasımda otomobil ve hafif ticari araç satışları 90 bin seviyesinde gerçekleşirken, aralık 2020’de 100 bin seviyesini geçen satışlar 104 bin 293 adet ile geçtiğimiz yılı yüzde 15.2 ile geride bıraktı. Buna karşın aralık ayı esas beklentileri karşılayamadı. Değişken kurlar, ÖTV matrahı, BDDK taksit kararları ve değişen faizler otomotiv sektörünü son iki ayda bir miktar da olsa etkiledi. Sene boyunca bir çok ayda 10 yıllık satış ortalamasını geride bırakan satış rakamları aralık ayında düşüş yaşadı. Otomobil pazarı, 10 yıllık aralık ayı ortalama satışlara göre yüzde 13.6 azalırken, hafif ticari araç pazarı, 10 yıllık aralık ayı ortalama satışlara göre yüzde 30 oranında geriledi.
DİZELİN PAYI 2020’DE DÜŞÜŞTE
2020 yılında pazarın yüzde 87.6’ini, vergi oranları düşük olan A, B ve C segmentlerindeki araçlar oluşturdu. C segmenti otomobiller 384 bin 457 adetle yüzde 63 pay alırken, B segmenti yüzde 24.1 pay aldı. Gövde tiplerine göre ise, yüzde 44 pay ve 268 bin 509 adetle en çok tercih edilen gövde tipi yine sedan yüzde 29.8 pay ile SUV modeller oldu. Benzinli araçlar 2020 yılında payını yüzde 40’tan 52.4’e yükseltti. Dizel araçların payı ise yüzde 52.1’den yüzde 39.5’e düştü. Elektikli araçlar satışlarını yüzde 280.2 arttırdı. 2020’de 844 adet elektrikli, 22 bin 272 adet hibrit satışı gerçekleşti.
YERLİ ÜRETİCİLER ZİRVEDE
Yıl ortasında değişen ÖTV matrahı ile hedeflenen yerli üreticilerin teşviki büyük bir ölçüde amacına ulaşmış oldu. Daha düşük fiyat bareminde kalan özellikle yerli üretim yapan markalar 2020 yılını satış rakamları açısından zirvede kapattı. Fiat toplam 137 bin 325 araç satışı gerçekleştirerek zirvede yer alırken, bunların 132 bin 166 adeti Türkiye’de üretilen araçlar oldu. İkinci sırada 101 bin 534 adetle Renault geldi. Fransız üreticinin sattığı araçların 89 bin 561’i Türkiye’de üretildi. 100 bin seviyesini geçen iki üreticiyi 92 bin 487 adetlik toplam satış ile Ford takip etti.
NORVEÇ’TE ELEKTRİKLİ PAYI YÜZDE 50’Yİ GEÇTİ
Geçtiğimiz sene bir çok özelliği ve farklılığı bünyesinde bir araya toplayan bir yıl oldu. Dünya otomotiv sektöründe de özellikle elektrikli mobilite ön plana çıktı. İskandinav ülkesi Norveç, dünya üzerine yüzde yüz elektrikli araç satışlarının yüzde 50’nin üzerinde pay elde ettiği ilk ülke olma başarısını gösterdi. Norveç Karayolu Taşımacılığı Birliği’ne (OFV) göre, 2020 yılında benzinli, dizel ve hibrit araçlar toplamından daha fazla satış rakamı elde eden yüzde yüz elektrikli araçların geçtiğimiz yıl sonu toplamındaki payı yüzde 54.3 oldu. 2019 yılında ise elektrikli araç payı yüzde 42.4’tü. Plug-in hibrit teknolojisine sahip otomobillerin ise yüzde 20 civarında paya sahip olduğu belirtildi. Norveç devlet yetkilileri tarafından yapılan açıklamalarda 2025 yılına kadar satışı gerçekleştirilen araçlarının tamamının yüzde 100 elektrikli araç olması hedeflendiği vurgulandı. 2020 yılında ülkede en çok satılan 4 model elektrikli oldu: Audi e-tron’u Tesla Model 3, Volkswagen ID3 ve Nissan Leaf takip etti.
