Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü ile İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) NOVA Teknoloji Transfer Ofisi iş birliğince “Türkiye Depozito İade Sistemi Projesi (TÜDİS) Açılış Toplantısı” yapıldı.
Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Mehmet Emin Birpınar, burada yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayesinde yürütülen Sıfır Atık Projesi kapsamında Türkiye genelinde plastik poşet kullanımının azaldığını belirtti.
Manav reyonlarında plastik poşet kullanımında ciddi artış görüldüğünü ancak kese kağıdı uygulamasına geçilmesinin hedeflendiğini bildiren Birpınar, 20 yıl içerisinde oluşan atık miktarının 32 milyon tona çıktığını, ancak 2000’li yılların başında yüzde bir olan geri dönüşüm oranının ise yüzde 13’e ulaştığını kaydetti.
TÜDİS projesinin depozito iade sistemi kapsamında dünyada ve Türkiye’de ne tür çalışmaların yapıldığının görülmesi için başlatıldığını anlatan Birpınar, “Sonuçları iyi olacak. Belki pilot bölge ve şehir uygulamasıyla bunu yapacağız çünkü biz bunu başarabiliriz. Türkiye’de eğer pet şişeye 10 kuruş depozito koyarsanız, vatandaş onu öder, sonra da alır makineye atar ve parasını geri alır. Onu mobiliteye döndürmek lazım. Onun karşılığında ulaşım imkanı verilebilir.” diye konuştu.
“DEPOZİTO UYGULAMASI EKONOMİYE FAYDA SAĞLAYACAK”
Birpınar, depozito uygulamasının doğru işletilmesi durumunda hem ekonomi hem de vatandaşa fayda sağlanacağını belirterek, şöyle devam etti:
“Çevre Kanunu değişikliği üç şey getirdi. Geri kazanım katılım payını getirdi. O kanun geldi, yönetmeliği de önümüzdeki günlerde çıkar. 2020 itibarıyla onu uygulayacağız. Plastik poşetlerin ücretlendirilmesi usul ve esaslarıyla yürürlükte. Zorunlu depozito uygulaması da 2021’de bu projeden sonra başlayacak. Bu sayede birçok çevre problemini çözmüş olacağız.
Bizim hedefimiz atık miktarını mümkün olduğu kadar azaltmak ve geri dönüşüm oranlarını yüzde 10 ila yüzde 50 arasına çıkarmak, 2023 hedefimiz bu. Hedefimiz yıllık ortalama 40-50 milyar içecek ambalajını, piyasa sürülen ambalajın yüzde 50’sini geri toplayabilmek. Şu anda her 10 cam şişeden biri, her 10 pet şişeden 3’ü ve 10 alüminyum içecek kutusundan ancak 5’i geri dönüşebiliyor. Gerisi de maalesef gelişi güzel doğaya atılıyor.”
MÜHENDİSLİK BÖLÜMÜ SAYISINDA DÜNYA REKORU
İTÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Lütfihak Alpkan ise kaynakların israfının çok büyük zararlara yol açmasının ardından sıfır atık, sıfır karbon emisyonu ve çevreye duyarlı sürdürülebilir projelerin, kamu ve özel sektörde önemli hale gelmeye başladığını söyledi.
İstanbul Teknik Üniversitesince kalkınma, üretim ve geri dönüşüme ciddi katkılar yapıldığını aktaran Alpkan, “Bizim mühendislik bölümü sayısı dünya rekorudur. 24-25 bölümümüz var. Bu bölümler sadece çevre bölümü değil, birçok bölümümüzde çevre duyarlılığıyla ilgili projelerimiz ve çalışmalarımız var. Bu sayede hem kampüsün çevre düzenlemesi açısından hem de dünyadaki araştırmalar, yayınlar ve dünyadaki küresel iklim değişliğine katkı açısından da birçok projemiz var.” ifadelerini kullandı.