Afganistan’ı denetim altına alan Taliban yeni bir hükümet kurmaya hazırlanırken, 1999’da ülke örgütün idaresi altındayken babası kaybolan bir bayan yaşadıklarını anlatıyor.
Bugün İngiltere’nin başşehri Londra’da yaşayan Friba, Afganistan’ın batısındaki Herat’ta bulunan konutunda babasını son defa gördüğünde 10 yaşındaydı.
Ailesi, Taliban savaşçılarının babasını kaçırdığına inanıyor.
Bu öyküdeki bireylerin isimleri güvenlikleri nedeniyle kullanılmamıştır.
“
“Siz düzmece bir güvenlik duygusu içinde rehavete kapılırken, onlar planlar yapıyor. Kısa mühlet sonra da dünya Afganistan gündeminden yavaş yavaş sıkılıp, medya kuruluşları öteki haberlere odaklanmaya başlerken, ufak ufak güçlerini artırıyorlar. Böylelikle bir sefer daha o yırtıcı döngü başlıyor.”
“Babam Herat’ta doğdu ve Kabil Üniversitesi’nden mezun oldu. Üniversiteden sonra devrin Afgan hükümetine bağlı küçük bir takım için çalışmaya başladı. Ruslar ülkeyi terk ettiği ve Mücahitler gücü eline geçirdiği sırada babam bir sivil toplum kuruluşunda çalışmaya başlamıştı.“
“Taliban Herat’a ulaştığında babamın kaçma fırsatı vardı ancak o kalmayı tercih etti. İşini de Herat’ı da çok seviyordu.“
‘Annemin yüzünü asla unutamayacağım’
“Taliban rejimi altında ömür çok acımasızdı. Babamın eğitim hakkı elinden alınan dört kızı, bir de küçük yaşta bir oğlu vardı.
Lakin onurlu bir mesleği ve hem kendi, hem bizim için birtakım hayalleri vardı. Hayvanlarla çalışmak da hayatı biraz olsun katlanabilir kılıyordu.
1999’un Haziran ayının ortalarında bir sabah, babam kahvaltısını bitirip işe gitmek için hazırlanmaya başladı. Yüzüme baktı, gülümsedi, bisikletine binip ayrıldı.
Bundan birkaç dakika sonra komşular babamın bisikletiyle kapımızın önündeydi. Taliban’ın babamı götürdüğünü söylediler.
Annemin yüzündeki ifadeyi hiç unutmuyorum. Şok içinde donakalmıştı.
Annem beş yaşındaki erkek kardeşimin elinden tutup çaresizce babamı bulmak için sokaklara düştü. O akşam konuta geri döndüğünde omzunda bütün dünyanın yükü vardı güya.
Babamdan hiçbir haber alamıyorduk, hayatta olup olmadığını dahi bilmiyorduk.
Amcalarım ve babamın arkadaşları nerede tutulduğunu öğrenmek için çabaladılar fakat hiçbir şey bulamadılar.“
“Annem her gün Taliban’ın bütün ofislerine tek tek gidiyordu lakin onu dinlemeyi daima reddettiler.
Tüm yolları tükettikten sonra bu kere amcam Taliban’ın hapsindeki birtakım insanları buraya taşıdığını öğrenip Kandahar’a gitti. Yeniden bir haber yoktu.
Annem bir kaplan üzere güçlüydü, işin peşini bırakmadı. Aile üyelerinin itirazlarına rağmen erkek kardeşimi de alıp (çünkü Taliban rejimi altında çocuk bile olsa bir erkekle seyahat etmeliydi) ve Kandahar’da Taliban önderi ve kurucusu Molla Ömer’in ofisine gitti.
Örgüt anneme orada dayak attı ve onu tehdit etti. Bir daha buralarda görünürse taşlanarak öldüreceklerini söylediler.
Annem hayal kırıklığı ve hezimet hissiyle meskene döndü.“
‘Taliban’ı affedemeyiz’
“Taliban rejimi altında hayat, yeryüzünde cehennem olmaktan ümitsizlikle dolu bir kara delikte olmaya dönüştü.
Annem can güvenliğimizden telaş ettiği için ülkeyi terk etmeye karar verdi. Bizi de aldı, İran’ın Meşhed kentine götürdü.
2004 yılında bir şeyler düzelmeye başladığında Afganistan’a geri döndük. Okuyup bir gelecek kurmak istiyorduk.
Babamın bizim için kurduğu hayalleri bizler gerçekleştirmek istiyorduk.”
Babamın o etkileyici gülümsemesini hala hatırlıyorum. Bana verdiği kalemi daima sakladım.
Onun için yas tutamayız, onu unutamayız.
Taliban’ın Afganistan’ı tekrar ele geçirmesini televizyondan izlerken, tarihin tekrar edeceğinden korkuyorum.
Artık evliyim ve İngiltere’de yaşıyorum lakin hâlâ orada yaşayan annem, kız kardeşlerim ve erkek kardeşim kadar, bizim üzere büyük acılar ve kayıplar yaşayan milyonlarca aile için de endişeleniyorum.
Onların tek cürmü, Afganistan’da doğmuş olmak.“
Üretimci: Rozina Sini