AB ile Çin ortasında bugün iki yıl sonra birinci defa düzenlenen başkanlar doruğuna Rusya’nın Ukrayna işgali ve bunun Avrupa ile Çin ortasındaki mümkün tesirleri damgasını vurdu.
Videokonferans yoluyla gerçekleşen tepede AB önderleri, Pekin idaresinden Ukrayna’ya dayanak vermesini ve Rusya’ya ara koymasını talep etti. Pekin idaresi ise Ukrayna’da barışın sağlanmasına dayanak olmak için “kendi bildiği yolda” gayret göstereceğini duyurdu.
AB Kurulu Lideri Charles Michel, AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen, AB Dış İlgiler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, tepe kapsamında evvel Çin Başbakanı Li Kıçiang, daha sonra da Devlet Lideri Şi Cinping ile görüştü.
AB’den “mali ve askeri yardım” uyarısı
Tepe sonrasında açıklama yapan AB Kurulu Lideri Charles Michel, AB ve Çin’in Ukrayna’daki savaşın global güvenliği ve dünya iktisadını tehdit ettiği konusunda mutabık olduklarını söyledi.
“Yaptırımları baypas edecek her teşebbüs ve Rusya’ya yapılacak yardım savaşın daha uzun sürmesine yol açar” diyen Michel, Rusya’ya yapılacak muhtemel mali ve askeri yardımlar konusunda “teyyakuzda olacaklarını” açıkladı.
“Yaptırımlarımıza müdahale etmemesi gerektiğini Çin’e çok net bir formda ilettik” bilgisini paylaşan Michel, Çin’in savaşın sona erdirilmesi için atacağı adımların ise hem Avrupalılar hem de milletlerarası toplum tarafından memnuniyetle karşılanacağını söyledi.
Dolaylı tehdit
AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen ise, Rusya’ya takviye vermesi halinde bunun Çin’in Avrupa’daki saygınlığına büyük ziyan vereceğine dikkat çekerek, “Rusya’nın savaşı sürdürmesi için verilecek takviyesi hiç bir Avrupa vatandaşı kabul edemez” dedi.
Von der Leyen, ayrıyeten Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin yalnızca Avrupa kıtasının geleceğini belirlemeyeceğini, tıpkı vakitte Avrupa’nın dünyanın geri kalanı ile alakalarının geleceğini de tayin edeceğini vurguladı.
Pekin “ABD’den bağımsız politikalar” talep etti
Çin devlet televizyonu CCTV’ye nazaran ise Çin tarafı, görüşmede AB’ye “ABD’den bağımsız” hareket etmesi istikametindeki beklentisini iletti.
Çin Devlet Lideri Şi Cinping’in, AB’den Çin ile görüşlerini “bağımsız” bir halde oluşturmasını beklediklerini aktardığı belirtildi. Şi’nin ayrıyeten AB başkanlarına Ukrayna krizi konusunda birlikte çalışmayı, krizin diğer alanları etkilemesini önlemeyi önerdiği bildirildi.
Başbakan Li’nin ise yaklaşık iki saat süren görüşmesinde AB önderlerine Ukrayna’da barışın sağlanmasına takviye olmak için ülkesinin “kendi bildiği yolda” uğraş göstermeye devam edeceğini söylediği açıklandı.
Çin devlet televizyonu CCTV’ye nazaran Li, ülkesinin barışı desteklediğini, müzakereleri teşvik ettiğini, ülkelerin toprak bütünlüğünün korunması ve memleketler arası hukuka bağlı kalınmasından yana olduğunu vurguladı.
“Taraf tutmaya zorlanmayı reddediyoruz”
Tepe öncesinde açıklama yapan Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijan ise Batı’nın Rusya’ya yönelik yaptırım siyasetlerini eleştirdi.
Soğuk Savaş yaklaşımları ile bloklaşmalara direnilmesi gerektiğini söyleyen sözcü, Çin’in meselelere yaptırımlar yoluyla tahlil bulunması arayışına karşı olduğunu, taraf tutmaya zorlanmayı da reddettiklerini vurguladı.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun daimi üyesi Çin, Batı’nın tenkitlerine karşın bugüne kadar Rusya’nın Ukrayna işgalini kınamayarak Rusya- Ukrayna ihtilafına taraf olmayacağını tabir ediyor.
