Avrupa Birliği (AB), Ukrayna, Gürcistan ve Moldova’nın tam üyelik müracaatlarına ait inceleme sürecinin başlatıldığını duyurdu.
AB periyot lideri Fransa, üç ülkenin müracaatının incelenme sürecinin başlatıldığını açıkladı. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde bu üç ülke resmen tam üyelik için AB’ye başvurmuştu.
Euronews’in haberine nazaran Paris tarafından yapılan açıklamada, üye ülkelerin müracaatlarla ilgili görüş belirtmesi için AB Komitesi’ne davette bulunulması konusunda mutabakat sağlandığı duyuruldu. AB Kurulu’nun daha evvel Romanya için görüş bildirmesi yaklaşık 2 yılı bulmuştu.
Müracaat yapan ülkeler için süreç nasıl işliyor?
Üç ülkenin tam üyelik müracaatından sonra AB Komisyonu’nun öncelikle bir rapor hazırlaması ve bu raporunda bu ülkelerin üyelik için ehil olup olmadığı konusunda görüş belirtmesi gerekiyor.
AB’nin müşavere ve yasama organı Avrupa Parlamentosu’nun da bu hususta yapılacak oylamayla görüş belirtmesi öngörülüyor.
AB Komitesi raporunun daha sonra, AB’nin karar organı başkanlar tepesine gönderilmesi ve burada tam üyelik müzakerelerinin başlaması yolunda bir kararın çıkması koşul.
Bundan sonra iştirak müzakereleri başlamadan evvel “tarama süreci” ismi altında AB ve kelam konusu ülkeler ortasında maddelerin ve mevzuatların karşılaştırılması ve eksik yanların tespit edilmesini öngören uzun bir teknik süreç başlıyor.
AB üyeliğine giden yolda 35 fasıl açılıp kapanacak
Bu süreçler bittikten sonra AB’ye iştirak müzakereleri tekrar AB Kurulu kararıyla başlayabilir. İştirak müzakereleri kapsamında AB müktesebatı 35 başlık (fasıl) altında ele alınıyor.
Adaylığı resmen kabul edilen her ülke için Avrupa Komitesi tarafından hazırlanan ve AB Kurulu tarafından onaylandıktan sonra, AB Resmi Gazetesi’nde yayımlanan İştirak İştiraki Evrakı (KOB), üye olmak isteyenler için bir çeşit yol haritası vazifesi görüyor. KOB, hasebiyle AB müktesebatının bir modülü olarak bedellendiriliyor.
AB Komitesi tarafından hazırlanan her İştirak Paydaşlığı Evrakı’na karşılık olarak aday ülkelerin bir Ulusal Program (UP) hazırlamaları gerekiyor.
Müzakere sürecinde fasıllar, aday ülkelerin AB Kurulu tarafından belirlenen açılış kriterlerini yerine getirme durumuna nazaran açılabiliyor ve tekrar her fasıl için AB Kurulu tarafından belirlenen kapanış kriterlerini yerine getirme durumlarına nazaran süreksiz olarak kapatılıyor.
Yalnız bir üyenin bile olumsuz görüş beyan etmesi fasılların açılmasını yahut kapanmasını engelleyebiliyor.
Müzakereler muvaffakiyetle kapandığında AB Komisyonu’nun vereceği üyelik tavsiyesi, sonuncu olarak AB Kurulu ve Avrupa Parlamentosu’nda bir sefer daha oylanmak zorunda.