Avrupa Birliği (AB) Dış Bağlantılar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, AB’nin Afganistan’daki çıkarlarını korumak için birlik gönderememesini eleştirerek “Amerikalılar dahil olmak istemediğinde AB, çıkarlarımızı korumak için müdahale edebilmelidir” dedi.
Borrell, İtalyan Corriere della Sera gazetesine verdiği röportajda, AB için çalışan Afganlardan 520 kişinin İspanya’nın başşehri Madrid’de kurulan merkeze getirildiğini söyledi.
Bu sayının kâfi olmadığını söz eden Borrell, “Peki ya geçmişte tüm AB üye ülkeleriyle çalışan ya da bizimle çalışmayan lakin sivil toplumdan demokratik bir Afganistan inşa etmeye çalışan beşerler ne olacak?” sorusunu yöneltti ve bunlardan binlercesinin tahliye edilemediğine dikkati çekti.
“Kopuş olduğunu görüyoruz”
Borrell, ABD Lideri Joe Biden’ın telaffuzundan “ABD’nin artık oburlarının savaşları için çaba etmeye istekli olmadığı” iletisini aldığını belirtti ve kelamlarına şöyle devam etti:
“Bu açıdan ABD’nin dünya arenasında muhakkak bir kopuşu olduğunu görüyoruz. Fakat bu krizi, transatlantik bağlantımızı daha istikrarlı bir halde inşa ederek güçlendirmek için kullanmalıyız.”
AB’nin çıkarlarını korumak için askeri güce muhtaçlık duyduğunu vurgulayan Yüksek Temsilci, şunları kaydetti:
“Avrupalılar olarak, bölgeyi garanti altına almak için Kabil havaalanının etrafına 6 bin asker gönderemedik. ABD gönderdi, biz gönderemedik. Bu nedenle Stratejik Pusula’mızda acil bir durumda süratli hareket edebilecek kalıcı bir Avrupa ‘İlk Giriş Gücü’ oluşturulmasını öneriyoruz. Amerikalılar dahil olmak istemediğinde AB, çıkarlarımızı korumak için müdahale edebilmelidir. Birinci Giriş Gücümüz, kısa müddette harekete geçebilecek 5 bin askerden oluşmalıdır. ‘AB Savaş Grupları’mız var lakin bunlar hiçbir vakit harekete geçirilmedi. Süratli hareket edebilmeliyiz.”
Stratejik Pusula
“Stratejik Pusula”nın, AB’nin askeri manada gelecekteki maksatlarını, stratejik planlarını, kendisine yönelik tehditleri içeren bir askeri strateji evrakı olması isteniyor.
Stratejik Pusula’nın hazırlanmasında omurgayı oluşturacak doküman ise AB’nin “tehdit analizi” raporu olacak. Bu kapalı rapor, AB üyesi ülkelerin istihbarat kurumlarının tehdit değerlendirmelerinden oluşuyor. Lakin her AB üyesinin tehdit algısı farklı olduğundan şimdi mutabakata varılmış değil.
AB’nin Stratejik Pusula oluşturmak istemesinin esas nedenlerinden biri “Avrupa’nın güvenliğinde özerklik” istemesi.
Avrupa, AB yetkililerinin sık sık lisana getirdiği üzere ABD’nin muhafaza kalkanından çıkmak ve kendi müdafaasını oluşturmak istiyor. AB, bunu “stratejik özerklik” olarak tanımlıyor.
