ABD, Afganistan’da kız öğrencilere yönelik ortaokul ve liseleri açacağını duyuran Taliban’ın bu kararı askıya alması üzerine, Doha’da yapılacak müzakereleri iptal etme kararı aldığını duyurdu. ABD Dışişleri Bakanlığı’nın bir sözcüsü, Reuters’a yaptığı açıklamda, Taliban’ın kararından geri adım atarak Afgan halkına ve milletlerarası topluma verdiği taahhütlerden açıklanamaz biçimde caymasının “son derece üzücü olduğunu” söz etti. Yetkili, Doha’da ekonomik problemler üzerine yapılması planlanan görüşmeler de dahil Talibanla kimi temaslarını kestiklerini kaydederek, “Bu kararı (Taliban’la) temaslarımız açısından potansiyel bir dönüm noktası olarak gördüğümüzü açık biçimde söz ettik” dedi.
ABD’li yetkililerle Taliban idaresinin Katar’ın başşehrinde Cumartesi ve Pazar düzenlenecek bir konferans çerçevesinde masaya oturmasının planlandığı bildirilmişti. Reuters kaynaklarına nazaran, kimi toplantılara Dünya Bankası ve Birleşmiş Milletler temsilcilerinin de katılması planlanıyordu.
Müzakerelerde Afgan merkez bankasının bağımsızlığı ve Afgan para ünitesinin banknotlarının basımı üzere sorunların masaya yatırılması planlanıyordu. Kaynaklara nazaran, Dünya Bankası Tekrar Yapılandırma İnanç Fonu’nda tutulan ve bilhassa ülkenin eğitim bölümü için tahsis edilmiş milyonlarca doların aktarılmasının da gündeme alınması bekleniyordu.
Afganistan’da Taliban’ın idaresi yine ele geçirmesinden bu yana para ünitesinin süratle kıymet kaybetmesi, enflasyonu tetikleyerek ekonomik krizi daha da derinleştirdi. Taliban’ın, ABD dahil yurt dışında bulunan milyarlarca dolarlık rezervlere de erişimi bulunmuyor.
“İptal kararı anlaşılabilir, fakat halk için trajik”
İnsan Hakları İzleme Örgütü Asya Yöneticisi John Sifton, ABD’nin Doha’daki görüşmeleri iptal etme kararını anlaşılabilir olarak nitelendirerek, Washington ve öbür donörlerin, hareketlerinin kabul edilemez olduğunu Taliban’a tabir etmeleri gerektiğini belirtti. Sifton, öbür yandan Afgan iktisadının çöktüğüne, milyonlarca kişinin yetersiz beslendiğine ve her gün insanların açlıktan hayatını kaybettiğine dikkat çekerek, bu kıymetli toplantının iptalinin “trajik” olduğunu savundu.
Birleşmiş Milletler bilgilerine nazaran, ülkede yaklaşık 23 milyon yetersiz beslenmeden muzdarip ve Afgan halkının yüzde 95’i kâfi besine erişemiyor.
