Burası, gerçek manada açlık endişesinin hissedilmeye başladığı bir ülke.
Artık hava da sonbahardan kışa dönerken uygundan düzgüne soğumaya başladı. Pek çok bölgede ise su kıtlığı haberleri geliyor.
Başşehir Kabil’in yaklaşık 80 kilometre batısındaki Maidan Wardak’ta birkaç yüz kişilik bir erkek kümesi un kuyruklarında bekliyor. Kelam konusu un, Dünya Besin Programı (WFP) tarafından sağlanıyor.
Taliban askerleri küme içerisinde büyük ölçüde sükuneti sağladı. Lakin yardımı hak etmeyen beşerler ise öfkeli ve korkmuşlardı.
Yaşlı bir adam, “Kış neredeyse geldi. Şayet ekmek yapamazsam ne yapabilirim bilmiyorum” diyor.
WFP, 22 milyondan fazla beşere yardım etmek üzere besin tedarikini artırıyor.
Bu kış hava şayet uzmanların öngördüğü kadar makus gidecek olursa, çok sayıda insanın akut açlık ve yaygın kıtlık tehdidiyle karşı karşıya kalmasından telaş ediliyor.
Pazar günü Kabil’i ziyaret eden WFP Yöneticisi David Beasley ile konuştum.
Beasley’in durumla ilgili değerlendirmeleri telaş vericiydi.
“Hayal edebileceğiniz kadar kötü” diyen Beasley, şu anda dünyanın en makûs insani krizi ile karşı karşıya olduklarını söylüyor ve şöyle devam ediyor:
“İnsanların yüzde 95’i, kâfi besine sahip değil. 23 milyon insanın açlık yolunda olduğunu düşünüyoruz. Gelecek altı ay durum bir felaket olacak. Beşerler için Dünya bir cehennem olacak.”
Getty Images Beşerler besin yardımı sırasında beklerken, Taliban militanları da nöbet tutuyor Taliban’ın Ağustos ayında ülkede idaresi ele geçirmesinden evvel Eşref Gani hükümetinin milletlerarası toplumun yardımlarıyla kara kışla baş edebileceğine yönelik bir itimat vardı. Lakin bu yardım, Gani hükümetinin çökmesiyle birlikte yok oldu.
Batılı ülkeler, kız çocuklarını okula kabul etmeyen ve şeriat kurallarını yine yürürlüğe sokan bir rejime yardım ediyor görünmemek için Afganistan’a yönelik yardımlarını kesti.
Pekala bu ülkeler öylece durup milyonlarca saf insanın büyük bir açlıkla karşı karşıya kalmasına müsaade mi verecek?
Beasley, gelişmiş ülkeleri ve milyarderleri acil yardım konusunda harekete geçmeye davet ediyor.
“Dünya önderlerine ve milyarderlere sesleniyorum: Bu insanların sizin küçük kızınız, küçük oğlunuz yahut açlıktan ölmek üzere olan torununuz olduğunu hayal edin” diyen Beasley, kelamlarını şöyle sürdürüyor:
“Elinizden gelen her şeyi yapardınız. Çocukların açlıktan ölmesine müsaade veriyoruz. Yazık bize. O çocuğun nerede olduğu umurumda bile değil.”
‘Yakında dışarı çıkıp dilenmek zorunda kalacağım’
Taliban’ın 2001 yılında, altıncı yüzyılda inşa edilmiş antik ve hoş Buda heykellerini yıktığı bir yer olan Bamiyan kentinde, Fatma ve yedi çocuğuyla buluşmaya gittik.
Fatma’nın kocası kısa bir müddet evvel mide kanserinden öldü.
Sersefil bir fakirlik içindeler. Budalardan birinin hala ayakta olduğu bir uçurum kıyısında bir mağarada yaşıyorlar.
Son hükümet devrinde Fatma epeyce tertipli bir biçimde un ve yağ tedarik edebildi. Lakin daha sonra Taliban rejimiyle birlikte bu yardımlar durdu.
Fatma, yakınlardaki bir çiftlikte yaptığı işlerle küçük paralar kazanıyordu. Lakin bölgeyi etkileyen kuraklık, daha az mahsulün yetişmesine imkan tanıyor. Bu da Fatma için iş olmadığı manasına geliyor.
Getty Images“Korkuyorum” diyor Fatma:
“Çocuklarıma verecek hiçbir şeyim yok. Yakında dışarı çıkıp dilenmek zorunda kalacağım.”
Birtakım ebeveynler kızlarını evlilik için daha yaşlı erkeklere sattı. Fatma bunu yapmayı reddediyor. Lakin besin tedariki olmazsa, Fatma da, çocukları da gerçek bir açlıkla yüzleşecek.
Artık yakındaki dağların doruklarına karlar yağmaya başlıyor. Soğuk başlıyor.
Kış çok yakında gelecek ve Fatma ve ailesi üzere çok sayıda insan felaketin eşiğinde olacak.
- Taliban’dan kaçan Afgan sığınmacılar nereye gidecek?
- BM’ye sunulan istihbarat raporu: ‘Taliban, Afganistan’da insan avına başladı’