Ayşe Sayın-Ankara
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) olağan kurallarda Haziran 2023’te yapılacak kritik kıymetteki seçimleri kazanmak için başta iktisat olmak üzere, seçmen tabanını genişletme ve oy kaybını önlemeye dönük bir dizi düzenlemeyi 2022’de yaşama geçirmeyi hedefliyor.
AKP’nin önceliğini, en fazla oy kaybına neden olabilecek etken olarak bedellendirilen hayat pahalılığından en fazla etkilenen dar gelirli kesitlerin rahatlatılmasına dönük adımlar oluşturacak.
Bu kapsamda taban fiyatın kimi AKP sözcülerinin de lisana getirdiği üzere “insani düzeye” çekilmesi, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT), 3600 ek gösterge düzenlemelerinin yaşama geçirilmesi planlanıyor.
Ayrıyeten, Seçim Yasası değişikliği, yeni anayasa çalışması, Cumhur İttifakı’nın genişletilmesi de AKP’nin seçime dönük amaçları ortasında.
Minimum ücretliye ve emekliye artırım
İktidar partisinde en değerli sorun olarak vatandaşa “hayat pahalılığı” olarak yansıyan enflasyon görülüyor. Bu nedenle de dar gelirli kısımların “cebini rahatlatacak” adımların, seçimlere dönük çalışmalarda önceliği oluşturacağı tabir ediliyor. Bunların başında da minimum ücretliler ve emekliler bulunuyor.
- Faturaların önlenemeyen yükselişi: Doğalgaz ve elektriğe neden artırım yapılıyor?
- Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay: Enflasyonu tekrar tek haneye indirmeye kararlıyız
- Merkez Bankası Lideri Kavcıoğlu: Cari istikrar sağlandığında kur dengelenecektir
Türkiye’de çalışan kesitlerin yaklaşık yarısını taban fiyat yahut altında fiyat alanlar oluşturuyor. İktidar partisine de en çok şikayet bu kısımlardan geliyor.
Birtakım AKP sözcüleri de “asgari fiyatın insani seviyeye” getirilmesi gerektiğini lisana getiriyor. Bu nedenle de gözler hükümetin taban ücretliye vereceği artırıma çevrilmiş durumda.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, 2022 yılında dönük minimum fiyat amacını “enflasyon karşısında emeği koruyacak bir fiyat düzeyinin belirlenmesi” olarak açıkladı. AKP kulislerinde ise taban fiyatın en az yüzde 20 artması gerektiği, bunun üzerine de bir ölçü refah hissesinin konulabileceği söz ediliyor.
Emekli aylıklarının artırılması için de çalışma yapıldığı belirtilirken, AKP kulislerinde “2 bin liranın altında emekli maaşı kalmamasının” hedeflendiği söz ediliyor.
EYT’li sıkıntısına formül aranıyor
İktidar için sıkıntılı alanlardan birisini ise kısaca EYT’li olarak isimlendirilen “ emeklilikte yaşa takılanlar” oluşturuyor.
2019 lokal seçimleri öncesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, EYT’lilere “Tutturmuşlar EYT, Niye erken emeklilik? Bırakalım ne vakit emekli olmaları gerekiyorsa olsunlar. İskandinav ülkelerinin hepsi erken emeklilik sistemiyle battı” diye reaksiyon göstermiş ve bu alanda düzenleme yapılmayacağı bildirisi vermişti.
Lakin hala sayıları 6 milyonu bulduğu belirtilen birçok EYT’li iktidarın tavrını, seçimlerde oy pusulalarına “EYT” yazarak protesto etmişti.
EYT’lilere düzenlemeye aralıklı duran Erdoğan’ın, 2023 seçimleri öncesinde sorunun tahlili için çalışma yapılması talimatı verdiği belirtiliyor.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı tarafından yürütülecek çalışma kapsamında AKP içinde formül arayışı sürüyor. Bu kapsamda prim mühleti dolmuş lakin emeklilik yaşı gelmeyen bölümlere “erken emeklilik” öngörülmüyor. Lakin, geçmişe dönük prim borçları ve her ay ödenen genel sıhhat sigortası aylık primlerini devletin karşılaması seçeneği üzerinde duruluyor.
Ayrıyeten, hala gazeteciler, madenciler, sağlıkçıların da ortalarında bulunduğu kimi meslek kümelerindeki “yıpranma hakkı”nın kapsamının genişletilmesi de tartışılıyor. Yıpranma hakkı kapsamına giren meslek kümelerinin sayısının artırılarak, erken emeklilik yolunun açılması formülü üzerinde duruluyor.
3600 ek gösterge
AKP’nin 2018’deki seçim vaatleri ortasında yer alan 3600 ek gösterge düzenlemesi de iktidarın gelecek yıl yaşama geçirmeyi düşündüğü düzenlemeler ortasında.
Kapsama giren meslek kümesindeki devlet memurlarının emekli maaşlarında artışa yol açacak düzenleme için Çalışma Bakanlığı, sendikalarla çalışma yapacak.
Düzenleme yaşama geçerse Ek göstergesi 3600 olan bir memur, göstergesi daha düşük olan bir memurdan emeklilikte daha fazla maaş ve ikramiye alabilecek.
Yeni anayasayı yapacak çoğunluk için oy istenecek
İktisada dönük düzenlemelerin yanı sıra MHP ile birlikte “yeni Anayasa” maksadı koyan AKP, seçim öncesinde anayasa değişikliğini kamuoyuna açıklamayı ve TBMM’ye de sunmayı planlıyor.
İki partinin sandalye sayısı anayasa değişikliği yapmaya kâfi olmadığı için AKP muhalefetten de dayanak aramayı planlıyor. Lakin muhalefet sözcüleri, “başkanlık sistemi” içeren anayasa çalışması içinde olmayacaklarını lisana getirdiği için bu değişikliğin yaşama geçme bahtı düşük görülüyor.
“Başkanlık sisteminin aksayan istikametlerinin düzeltilmesi, parlamentonun güçlendirilmesi”ne dönük tekliflere de yeni Anayasa çalışmasında yer vermeyi düşünen AKP, seçim kampanyasında bunu koz olarak da kullanmayı düşünüyor.
Bu çerçevede “sivil anayasa yapmaktan kaçan muhalefetin, halka şikayet edileceği” belirtilirken, seçmenden “Yeni Anayasa yapacak çoğunluk için oy isteneceği” belirtiliyor.
- AKP’de oy kaybına karşı hangi tedbirler tartışılıyor?
- AKP’de oy verme sisteminin değişmesi tartışılıyor: ‘Zarfsız oy kullanmayı önermeyi düşünüyoruz’
- AKP, yeni anayasa için muhalefete ‘sistem revizyonu’ teklifiyle gitmeye hazırlanıyor
Z jenerasyonunu kazanma hesabı
AKP’nin amaç kitlesinde yer alan bölümlerden birisini de Z nesli olarak isimlendirilen gençler oluşturuyor.
Seçimlerde iktidarı belirlemede kıymetli rol oynayacağı söz edilen gençleri, partiye kazandırmak için önümüzdeki haftalardan itibaren bir dizi aktifliğin yaşama geçirilmesi planlanıyor.
Bu kapsamda birinci olarak 16 Kasım’da Ankara Millet Bahçesi’nde “Belediyeler Gençlik Festivali” düzenlenecek ve bunların devamı da gelecek.
Ayrıyeten parti içinde Z jenerasyonunun beklentilerinin belirlenmesi ve buna dönük siyasetler oluşturulması da gündemde.
İttifakı genişletme arayışı
AKP, MHP ve BBP ile yapılan seçim ittifakını 2023 seçimlerine de taşımayı hedefliyor.
Lakin karşısında geniş bir muhalefet cephesi oluşan iktidar partisi, ittifakı genişletmenin yollarını arıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, buna dönük birinci adımı Saadet Partisi Yüksek İstişare Heyeti Lideri Oğuzhan Asiltürk’le görüşerek atmıştı. Saadet Partisi’nin Millet İttifakı içinde yer almasına karşı çıkan Asiltürk, Cumhur İttifakı’na sıcak baktığının iletilerini da vermişti. Lakin Asiltürk’ün 1 Ekim’de ömrünü yitirmesi bu görüşmelerin yarım kalmasına yol açtı.
“İttifakların seçim sathı maline girildiğinde” konuşulabileceğini sık sık lisana getiren Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu’nun ise iktidar partisine aralı duruşu biliniyor. AKP, bu partinin Cumhur İttifakı’nda yer almasa da 2019’daki İstanbul seçimlerinde olduğu üzere seçimlere tek başına girmesinin de kendilerine yarayacağını hesaplıyor.
Vatan Partisi ile ittifaka “Biz kendimize benzeyen partilerle ittifak yaparız” denilerek karşı çıkılırken, Fatih Erbakan’ın liderliğindeki Tekrar Refah Partisi ile ittifaka sıcak bakılıyor.
GÜZEL Parti’nin de Cumhur İttifakı’na katılması için geçmişte davet yapan AKP, Meral Akşener’in bu seçeneğe kapıları kapatması nedeniyle, bu mümkünlüğü gündeminden çıkarmış görünüyor.
Alevi ve Kürt seçmenle tabanı genişletme amacı
AKP ayrıyeten bir müddettir cemevlerinin statüsü ve Alevi yurttaşların taleplerine ait İçişleri Bakanlığı ve Kültür ve Turizm Bakanlığı eliyle bir çalışma yürütüyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da 25 Ekim’deki kabine toplantısında “58 vilayetteki 1585 cemevini ziyaret ederek, taleplerini içeren bir raporu” görüştüklerini açıklamıştı.
AKP içinde “Alevi açılımı” olarak nitelendirilmese de geçmiş yıllarda yapılan çalıştay raporlarının güncellenerek Alevi toplumunun ortak taleplerine dönük düzenlemeler yapılması gündemde.
Bu kapsamda Diyanet İşleri Başkanlığı üzere bir “Alevi Cemaati Başkanlığı”nın kurulması ve yeni Anayasa teklifinde de bu kısımlara dönük düzenleme seçenekleri tartışılıyor.
- AKP’de Alevilerin talepleri ve cemevlerinin statüsü konusunda hangi seçenekler tartışılıyor?
AKP’de tartışılan bir diğer husus ise Kürt seçmenin dayanağını almak için atılması gereken adımlar.
AKP kulislerinde, partiye oy veren Kürt seçmenden büyük bir kopuş olmadığı savunulsa da bilhassa “kararsız Kürt seçmeni” kazanmak için alanda çalışma yapılması gerektiği tabir ediliyor.
2023 seçimlerinde yüzde 1 oyun bile çok pahalı olduğuna dikkat çeken AKP kaynakları, ekonomik alanda yatırım odaklı düzenlemelerin yapılabileceğini tabir ediyorlar.