Almanya ve Avusturya, Rusya ile muhtemel bir ödeme krizi sebebiyle doğal gaz arzında sorun yaşanması ihtimaline karşı “acil durum planlarını” devreye soktu.
Rusya, Ukrayna işgaliyle başlayan süreçte Ukrayna’ya takviye olan ve kendisine yaptırım uygulayan ülkeler için “Dost olmayan ülkelerin 31 Mart’tan itibaren doğal gaz ithalatında ruble ile ödeme yapmasını talep ediyoruz” açıklaması yaptı.
Çoğunlukla euro ile ödeme yapan Avrupa Birliği ise bu talebi reddetti.
Moskova, bu gelişmenin akabinde tavrını bir ölçü yumuşattı ve rublenin ödemelerde basamak etap devreye sokulacağını duyurdu.
Lakin Almanya ve Avusturya, bu yumuşamaya karşın doğal gaz arzında acil durum planı devreye sokma kararı aldı.
Almanya, müşterilerine ve şirketlere doğal gaz kullanımını kısıtlama daveti yaptı; kimi kesintiler olabileceğini duyurdu. Avusturya da doğal gaz piyasasındaki denetimlerini sıkılaştıracağını açıkladı.
Almanya, kullandığı doğal gazın yarısını ve petrolün üçte birini Rusya’dan satın alıyor. Bu sebeple arzın durması halinde resesyon olabileceği konusunda ihtarda bulunuyor.
Komşusu Avusturya ise Rusya’ya doğal gazda çok daha bağımlı; gereksiniminin yüzde 80’i buradan geliyor. Avusturya Şansölyesi Karl Nehammer’ın ofisinden yapılan açıklamada, acil bir kriz anında doğal gaz kullanımı konusunda kısıtlamaya gidilebileceği belirtildi.
Mevcut “doğal gaz acil durum planı”nda, erken ikaz evresi, üç kademeli planın birinci ayağı. Bu kademede ülke, mümkün bir doğal gaz arzı eksiğine hazırlanıyor. Almanya ve Avusturya, işte bu kademeyi uygulamaya koydu.
Planın son etabında hükümetler doğal gaz kullanımını kısıtlıyor ve paylaşımlı kullanım konusunda çeşitli protokoller devreye sokuluyor.
Almanya İktisat Bakanı Robert Habeck de ülkenin şu an için kâfi doğal gazının bulunduğunu; lakin Rusya’yla yaşanan tansiyonun artması ihtimaline karşı tedbirleri artırdığını duyurdu.
Batılı ülkeler, 24 Şubat’ta Ukrayna’ya işgal hareketi başlatan Rusya’ya karşı Şubat ayı sonundan bu yana çeşitli yaptırımlar uyguluyor.
Bunun karşılığında Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin de, doğal gazda yüzde 40 oranında kendisine bağlı olan Avrupa’nın doğal gaz satışlarında ruble ile ödeme yapmasını talep etti.
Uzmanlar, yaptırımlardan büyü koranda etkilenen ve pahası düşen rublenin bu atakla korunacağını ve yine paha kazanacağını söylüyor. Lakin bir yandan da halihazırda imzalanan mutabakatların güncelleme vakti gelmeden değiştirilmesi mümkün gözükmüyor.
Bu görüşe karşın Rusya Parlamentosu’nun alt kanadının lideri Vyacheslav Volodin, Çarşamba günü yaptığı konuşmada “Avrupalı siyasetçiler konuşmayı bırakmalı, neden ödemeyi ruble ile yapamayacaklarını açıklamak için mazeretler üretmeye son vermeli” dedi. “Doğal gaz istiyorsanız ruble bulun” sözlerini kullandı.
Kremlin de, Rusya’nın metal, tahıl, kereste üzere doğal gaz dışındaki ihracat eserlerinde de ruble ile ödeme isteyebileceğini açıkladı.