Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye’de gündem olan göçmenler bahsiyle ilgili olarak, “Dönmek isteyen ve kaideler oluştuğu vakit, insanların ülkelerine dönmesini de sağlamak lazım. İnançlı istekli onurlu bir geri dönüş olmalı.” dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ahmet Hakan’ın Tarafsız Bölge programına konuk oldu. Bakan Çavuşoğlu, Rusya-Ukrayna krizi, Türkiye-ABD ilşkileri, İsrail’in Mescid-i Aksa baskını ve gündeme dair sıcak gelişmeleri pahalandırıyor.
Rusya ile Ukrayna’nın İstanbul’daki müzakerelerinin olumlu geçtiğini söyleyen Çavuşoğlu “İstanbul’daki görüşmelerden sonra savaşın bu kadar uzayacağını düşünmüyorduk. Bu savaşın devam etmesini isteyenler var. NATO’ya bağlı ülkelerden savaşın devam etmesini isteyenler var. Savaş devam etsin Rusya zayıflasın istiyorlar. Olan Ukrayna’ya oluyor.” sözlerini kullandı.
Bakan Çavuşoğlu’nun konuşmasından öne çıkanlar şu formda:
“Bu işi siyasete alet etmemek gerek”
“Yaklaşık 3.7 milyon Suriyeli göçmen var. Başka problemli bölgelerden de Türkiye’ye gelenler oldu. Nizamlı, sistemsiz göçmenler 5 milyona yakın. Kimileri ülkelerine döndü. Kimileri Batı ülkelerine gittiler.
Uzun yıllardır süren uzun bir bahis. BM, AB’yle yapılan insani bir işbirliği var. Bu meseleye ne açıdan baktığınız değerli. Bu işi siyasete alet etmemek gerek. Bir olgu bu. Türkiye’de bu kadar göçmen var. Kabahat işlenme olarak baktığınız vakit Türkiye ortalamasına nazaran kıymetlendirmek gerekir. Siyasetçilerin abarttığı seviyede mi ona bakmak gerekir.
Kaideler oluştuğu vakit, insanların ülkelerine dönmesini de sağlamak lazım. İnsan haklarına saygılı, kendi hukukumuza nazaran bu yapılmalı.”
“85 milyona baktığımızda demografik bir bozukluk yok”
“Sınıra yakın kentlerde bu sorunun olduğunu görüyoruz. Kilis’te Hatay’da meselelerin arttığını görüyoruz. 85 milyona baktığımızda bu türlü bir sorun yok. Kent kent bakmak lazım. 85 milyona baktığımızda demografik bir bozukluk yok. Değerli olan bunları geri göndermek.
Bizim terörden arındırdığımız yerleri Suriyeliler inançlı olarak görüyor. Ama hepsi oradan gelmiyor. Önümüzdeki süreçte Türkiye’deki göçmenleri göndermek üzere bir proje başlattık. 4 ülkeyle bir arada. AB ve yüksek temsilci artık bu bahiste daha yapan bir işbirliği yapmak istiyorlar. BM, Suriye Rejim’i ile görüşmelere başladı. İnançlı bir ortamın oluştuğundan emin olmak için bu görüşmeler başladı.
Alanda biz kolaylaştırıcı bir rol üstlendik. İnsani bahislerde BM üzerinden memleketler arası örgütlerden, sivil toplum örgütlerinden bu tıp işbirliği yapılabilir. Öncelikle insani can güvenliğini sağlamak lazım. Daha sonra bu beşerler ülkelerine döndükten sonra temel gereksinimlerini karşılamak lazım. Okul, hastane, barınma üzere.”
“Bu sene gönderilen göçmen sayısı birinci 3 ayda 21 bin”
“Rejim orta sıra af ilan ettiğini söylüyor. Denetim ettiği yerdeki insanlara da gerekli hizmeti veremiyor. Lakin en değerlisi can güvenliği. O denli olsaydı Lübnan’da göçmen kalmazdı. Ayrıyeten döndükten sonra temel gereksinimlerin karşılanabileceğinden de emin olması lazım insanların.
Tüm bu kurallara karşın Türkiye olarak biz bu göçmenleri göndermeye devam ediyoruz. Geçen sene yurt dışına gönderdiğimiz göçmen sayısı yüzbinlerdi. Bu sene gönderilen göçmen sayısı birinci 3 ayda 21 bin.
Afganistan’a bile Taliban’dan sonra 9 bin 700 Afgan uçaklarla geri gitmek istediler. Geliyorlar hudutta yakalanıyorlar. Avrupa’ya gidemeyeceğini görünce ülkelerine geri gitmek istiyorlar. Ayrıyeten girişi engellenenler var Geçen sene 451 bin göçmenin hudutta geçişini engelledik.
Burada duvarlar, çitler, optik kameralar var. AB’de Türkiye’nin huduttaki projelerimize takviye veriyor. Zira Türkiye’den bu mülteciler geçmesin Avrupa’ya gelmesin istiyorlar. Güya Türkiye’nin hudutlarında hiçbir önlem yok. Hiçbirisi engellenmiyor ve geri gönderilmiyor üzere algı var. Bu türlü olmadığı için bu sayıları paylaştım.”
“Irkçılık yapmadan, insanlık anlayışından ve hukuktan uzaklaşmadan bu mevzuyu ele almak lazım”
“Halkımızın elbette hisleri var. Biz bu manzaraları kışkırtanları eleştiriyor. İftiraya varan aşağılayıcı tenkitler yurt dışına giden vatandaşlarımıza yapılmadı mı? Türkler gettolaşıyor Avrupalı olmadı diye tenkitler yok mu? Asimilasyon çabucak olacak diye bir şey yok. Yanı başımızdaki ülkeden gelse bile kültürel farklılıklar var. Bu bir sorun. Biz bu sorunu yönetiyoruz. Lakin ırkçılık yapmadan, insanlık anlayışından ve hukuktan uzaklaşmadan bu mevzuyu ele almak lazım.
Elbette şu anda AB ve Mülteciler Yüksek Kurulu Suriyeliler ile görüşmeler yapıyor. Ayrıyeten BM temsilcisi bu hususları da ele alıyor. Biz ne diyoruz. Taliban’la angajmana giriyoruz. Ülke çökmesin daha fazla mülteci gelmesin, teröristler tekrar türemesin diye. Biz tanımadan angajmana girmesinin yararlı olduğuna inanıyoruz. Son günlerde Rejim YPG ve PKK ile önemli çatışıyor. Biz Suriye’nin toprak bütünlüğünü destekliyoruz. Bu YPG/PKK’nın da Suriye’yi bölme planları var.
Ülkedeki idareyle aramız uygun değil diye ülkenin parçalanmasını destekleyemeyiz ki. Terör örgütünü destekleyemeyiz. Bunlar esasen istihbaratı ilgilendirdiği için geçmişte istihbarat seviyesinde görüşmeler olmuştu. Bunu da Cumhurbaşkanımız lisana getirmişti. Göçmen konusu milletlerarası bir sorun olduğu için BM’nin ve milletlerarası örgütlerin angajmana girmesi lazım.”
“Bu savaşın devam etmesini isteyenler var”
“İstanbul’daki görüşmelerden sonra savaşın bu kadar uzayacağını düşünmüyorduk. Bu savaşın devam etmesini isteyenler var. NATO’ya bağlı ülkelerden savaşın devam etmesini isteyenler var. Savaş devam etsin Rusya zayıflasın istiyorlar. Olan Ukrayna’ya oluyor.
Ukrayna’yı rekabet alanı olarak görmemek lazım. Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı kabul edilemez. Güvenlik garantileri ve başka hususlara geldiğimiz vakit bu savaşın devam etmesine yönelik bir kanaat oluştu bizde. Trajik imgeler geldikten sonra bunun devam etmemesi lazım.
Putin’in Rusya’da amaçları var. Bizim kabul etmediğimiz sebepler lakin kendisine nazaran haklı olduğunu düşüyor. Sonuçta müzakere ettikleri hususların içinde sıkıntı mevzular var.
Antalya’daki görüşmede bir sonuç çıkmayacağını biliyorduk fakat onları bir ortaya getirmek kıymetliydi. Bizimle yapılan görüşmelerde söyledikleri konuşmalara baktığımızda umutlarımız artmıştı. Biz de ona nazaran açıklamalar yapmıştık. Katliam imajları gelince ortamı gerginleşti. İstanbul mutabakatından uzaklaştılar.
Her şeye karşın iki tarafta müzakerelere devam etmek için görüşmeler yaptılar. İki taraf şu anda da müzakerelere devam ediyorlar. Art kapı diplomasisi de başkanlar ortasında devam ediyor. Zelenski ‘Görüntülere karşın ülkenin Cumhurbaşkanı olarak görüşmelere devam etmem lazım’ dedi”
“Zelenski ve Putin’in Antalya’da bir ortaya gelmesi hala masada”
“Bu hususta değişik toplantılara katıldık, daima telefonda da görüşüyoruz. O nedenle bir taraf barışa daha yakın dersek arabuluculuk misyonumuza saygısızlık yapmış oluruz.
Zelenski Ukrayna’nın devlet lideri. Zelenski bu savaş başladıktan sonra güçlü bir liderlik sergiledi. Elbette ki savaş başlayınca dışarıdan yardıma muhtaç oldu. Fakat dışarıdan yardım istedi diye “onların güdümüne girdi” demek hakikat olmaz.
Zelenski savaş başlamadan evvel de Putin ile bir ortaya gelmek istiyordu. Savaş başladıktan sonra her Cumhurbaşkanımızla konuştuğunda Putin ile bir ortaya gelmek istediğini belirtiyordu. Zelenski ve Putin’in Antalya’da bir ortaya gelmesi hala masada. İkisi de görüşme için olumlu bildiriler veriyorlar lakin kurallar oluştuğunda.”