Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, Afganistan’da Taliban’ın süratli ilerleyişinin farkında olduklarını, lakin Afgan idaresinin ve güvenlik güçlerinin Taliban’a karşı koyacak güce sahip olduğunu söyledi.
Psaki, günlük basın brifinginde, Afganistan’daki son durumu ve Taliban’ın ilerleyişi karşısında Joe Biden idaresinin yaklaşımını kıymetlendirdi.
ABD’nin 20 yıl boyunca Afganistan’da güvenliğin sağlanması ve 11 Eylül’ün sorumlularının cezalandırılması için elinden geleni yaptığını savunan Psaki, ABD Lideri Biden’ın vakti geldiği için ülkedeki Amerikan askerlerini çekme kararı aldığını belirtti.
ABD’nin bugüne kadar Afgan idaresine ve güvenlik güçlerine hem silah ve eğitim hem de ekonomik dayanak manasında önemli katkı yaptığını anlatan Psaki, 2022 savunma bütçesinde de Afgan güvenlik güçlerine 3,3 milyar dolar ayrıldığını lisana getirdi.
Psaki, Taliban’ın Afganistan’daki süratli ilerleyişinin farkında olduklarını, fakat burada asıl sorumluluğun Afgan güvenlik güçlerinde olduğunu söz ederek, “Bizim görüşümüz şu ki Afgan ulusal güvenlik güçleri (Taliban’a karşı) savaşabilecek kâfi ekipman ve eğitime sahiptir ve bu durum onların masada elini güçlendirebilecek bir ögedir. Afganistan’a istikrar ve barışı getirebilecek tek tahlilin siyasi süreç olduğuna inanıyoruz” dedi.
Taliban’a karşı Afgan güvenlik güçlerine ve Kabil idaresine her türlü dayanağı vermeye devam edeceklerini vurgulayan Psaki, “Fakat günün sonunda kendi geleceklerinin nasıl olacağına Afganlılar karar verecekler” değerlendirmesinde bulundu.
Afgan güvenlik güçlerinin şimdiye kadar aldıkları eğitim ve ekipmanları mobilize ederek Taliban’a karşı durması gerektiğini belirten Psaki, “Başkan, Taliban’ın Kabil’i ya da ülkeyi ele geçirebilmesinin imkansız olmadığına inanıyor, fakat (Afgan yönetiminin) bu noktada buna karşı durması için siyasi bir irade göstermesi de gerekiyor” halinde konuştu.
Taliban’ın kuzey vilayetlerine yönelmesi
ABD’nin Afganistan’daki askeri güçlerini çekme kararının akabinde hücumları tepe noktaya ulaşan Taliban, ülkenin Orta Asya ile temasını sağlayan kuzey vilayetlerinin merkezlerini de peşi sıra ele geçiriyor.
ABD ile Taliban ortasında imzalanan Doha Mutabakatı’na nazaran, NATO güçlerinin son çekilme tarihi olan 11 Eylül 2021’den evvel vilayet merkezlerine saldırmayacağını ilan eden Taliban, ABD hava taarruzlarını münasebet göstererek vilayet merkezlerine yöneldi.
Taliban, son 5 günde biri ülkenin güneybatısında, biri batısında, öteki beşi kuzey ve kuzeydoğuda olmak üzere toplam 8 vilayet merkezini Afgan hükümet güçlerinden aldı.
Afgan hükümeti, 34 vilayet merkezinden 26’sını hala denetiminde tutuyor.
Taliban’ın denetimine giren yerlerdeki birinci icraatlarından biri, cezaevlerinde bulunan tüm mahkumları hür bırakmak oluyor.