Büyük indirim ve alışveriş günü Black Friday (Kara Cuma), ABD’li e-ticaret devi Amazon’un çalışanlarının 20 ülkede grev ya da aksiyonlarına sahne olacak.
Çalışanlarının haklarıyla ilgili tenkitlerin odağındaki Amazon’da çalışanlar, İngiltere, ABD ve kimi AB ülkelerinin de ortalarında olduğu 20 ülkede iş durdurma ya da protesto şovları yapacak.
Black Friday indirimlerinin ve alışverişlerin bu sene doruğa çıktığı gün 26 Kasım. İnternetten alışveriş devi Amazon’un da 26 Kasım gününe kadar yılın en ağır günlerini yaşadığı iddia ediliyor.
Amazon’da çalışanların haklarını savunmak ve daha adil fiyatlar talep etmek için örgütlenen “Make Amazon Pay” (Amazon ödesin) isimli kümenin açıklamasında, “Amazon çok alıp az veriyor” sözleri yer aldı.
Kümeye, emekçi sendikaları ve ülkelerdeki kâr gayeli olmayan örgütler dayanak veriyor.
Amazon’un çalışanları ortasında son yıllarda sendikal faaliyetler ağırlaşsa da, ABD’deki tesislerde şirket sendikalaşmaya karşı sert tedbirler uygulamakla eleştiriliyor.
İngiltere’de ise Amazon’un tedarik merkezlerinde sendikal örgütlenme yok. Yasal olarak grev yapamayacak olsalar da birçok kentte çalışanların Amazon binaları etrafında aksiyon yapması bekleniyor.
Almanya’da sendika Verdi, Çarşamba gününden başlayarak birçok tedarik noktasındaki emekçilere grev daveti yaptı.
Make Amazon Hisse isimli birliğin “ortak talepler” listesine, dünya genelinde 50 örgüt imza attı.
Bu talepler ortasında şunlar var:
- Depolarda çalışan personellerin maaşları artırılsın, risk primi eklensin, ağır saatler fark olarak ödensin.
- Emekçiler üzerindeki kontroller ve katı performans gayeleri kaldırılsın.
- Hastalık müsaadesi artırılsın, Covid-19’un takibi ve bildirimi geliştirilsin.
- Süreksiz işçiliğe son verilsin, sendika aksiliği bitsin.
İngiltere’de 600 bin üyesi olan GMB Sendikası’ndan Mick Rix, “Pandemiyi kâra çeviren bu şirket daha fazlasını yapmalı. Amazon’un emekçilerine kulak verip daha inançlı bir iş ortamı yaratmasının vakti geldi” dedi.
Kârlarını üçe katladı
Amazon yılın başında kârlarını üçe katladığını bildirmişti.
Şirket, bilhassa ABD’de sendika zıddı bir tavır takınmakla eleştiriliyordu. Nisan ayında Amazon kimi sürücülerinin idrarını şişelere yapmak zorunda kaldığını kabul etmişti.
ABD’de Demokrat Partili siyasetçi Marc Pocan, bir Twitter iletisinde Amazon’un hesabını etiketleyerek “Çalışanların sendikalaşmasını engelleyip idrarlarını şişelere yapmalarına zorlarken, saatte 15 dolar fiyat vermek sizi ilerici yapmaz” yazmıştı.
Amazon, BBC’nin İngiltere’deki aksiyonlara ait yorum talebine karşılık vermedi.
- Amazon kimi sürücülerinin idrarını şişelere yapmak zorunda kaldığını kabul etti
- Amazon’un kurucusu Jeff Bezos, CEO’luğu bırakıyor
