Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) ve Dünya Sıhhat Örgütünün (DSÖ) 2021 raporlarına nazaran, dünyada 3.6 milyar insan hijyenik olmayan, tehlikeli ve insanlık onuruna yakışmayan bir tuvalet kullanmak zorunda.
İnsanlığın temel gereksinimlerinden tuvalete, dünya üzerindeki herkesin sağlıklı bir biçimde ulaşamadığını gören Singapurlu iş insanı Jack Sim, iş ömrünü geride bırakarak, 2001 yılında Dünya Tuvalet Örgütü’nü kurdu. Sim’in hedefi, kurduğu örgütle dünya genelinde herkesin eşit biçimde sağlıklı bir tuvalete erişimini sağlamaktı.
Sim’in teşebbüsleriyle pak ve inançlı tuvalete ulaşılmasını sağlamaya dair eğitimler veren ve farkındalık yaratacak etkinlikler düzenleyen örgüt, 19 Kasım’ı “Dünya Tuvalet Günü” olarak belirledi.
Üye ülke sayısı kısa müddette artan ve hükümetlere vatandaşları için sağlıklı tuvalete erişim hakkını sağlamaları konusunda yol göstericilik yapacak kadar aktifliğe ulaşan örgütün başlattığı Dünya Tuvalet Günü, 2013 yılından itibaren Birleşmiş Milletler tarafından da resmi olarak kabul edildi.
Sıhhatsiz tuvaletler salgın hastalıklara neden oluyor
UNICEF ve Dünya Sıhhat Örgütünün 2021 datalarına nazaran, dünyada 3.6 milyar insan hijyenik, inançlı, diğerleriyle paylaşılmayan, bir kanalizasyon sistemine bağlı yahut atıkları sağlıklı formda bertaraf edilmiş, Birleşmiş Milletlerin de tanımlamasıyla “İnsanlık onuruna yakışan” bir tuvalete ulaşamıyor.
Global ölçekte en az 2 milyar insanın içtiği sulara kanalizasyon karışıyor. Her gün 700’den fazla çocuk, şimdi 5 yaşına bile ulaşamadan sıhhatsiz sular ve hijyenik olmayan tuvaletler nedeniyle yakalandıkları ishal kaynaklı hayatını kaybediyor.
Bu nedenle Birleşmiş Milletler, Sürdürülebilir Kalkınma Gayeleri kapsamında 2030 yılına kadar dünya genelinde herkes için su ve hijyenin sürdürülebilir idaresini sağlamayı hedefliyor.
Tuvalete erişimde Avrupa’da da sorun yaşanıyor
Dünya Sıhhat Örgütü Avrupa Bölge Ofisi Avrupa Etraf ve Sıhhat Merkezi Su ve İklim Programı Program Yöneticisi Oliver Schmoll, Birleşmiş Milletler Genel Heyeti’nin 2010 ve 2015 yılı kararlarıyla içme suyu ve sanitasyona erişimi bir insan hakkı olarak tanımladığını söyledi.
Hijyenik, inançlı, mahremiyeti ve insan onurunu koruyan, uygun fiyatlı bir tuvalete erişmenin her birey için yasal bir hak olduğuna değinen Schmoll, 2030 yılına kadar başta bayan ve kız çocukları olmak üzere, kırılgan nüfusun tuvalet gereksinimi için açık alanları kullanmak zorunda kalmasının sonlandırılmasının hedeflendiğinin altını çizdi.
Elde edilen ilerlemelere karşın dünyanın birçok yerinde hala tuvalet konusunda dertler yaşandığını, buna Avrupa’nın da dahil olduğunu kaydeden Schmoll, “DSÖ Avrupa Bölgesi’nde, nüfusun yaklaşık üçte biri (279 milyon) hala inançlı tuvalet ve sanitasyon hizmetlerinden mahrum” dedi.
DSÖ’nün 2012’de yaptığı bir çalışmayı örnek gösteren Schmoll, bu araştırmaya nazaran sanitasyon alanına yapılan her 1 dolarlık çalışmanın, daha düşük sıhhat maliyetleri, daha fazla üretkenlik ve daha az vefata sebebiyet vermesiyle 5,5 dolar getirisi olduğunun hesaplandığını kaydetti.
Schmoll, tuvaletlerde hijyenin sağlanamayışının başta ishal ve Covid-19 olmak üzere dizanteri, tifo, helmint enfeksiyonları üzere pek çok salgın hastalığa neden olduğunu kelamlarına ekledi.
(AA)
