Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, dünya başkanlarına yeni tip Koronavirüs (Covid-19) salgını ve iklim krizi konusunda, “Tehlike çanlarını çalmak için buradayım. Dünyanın uyanması gerekiyor. Uçurumun kenarındayız” dedi. İnsanların, eşitsizlikler karşısında hükümetlere ve BM dahil kurumlara itimadını yitirdiğine dikkati çeken Guterres, “Milyonlar açken milyarderler zevkine uzaya gidiyor” tenkidinde bulundu.
BM 76. Genel Konseyi Görüşmeleri 100’den fazla devlet ve hükümet liderinin iştirakiyle başladı.
Dünya başkanlarına, “Tehlike çanlarını çalmak için buradayım. Dünyanın uyanması gerekiyor. Uçurumun kenarındayız ve yanlış tarafta ilerliyoruz” ikazıyla konuşmasına başlayan Guterres, “Dünyamız hiç bu kadar tehdit altında olmamıştı” tabirini kullandı.
Covid-19 salgınından iklim krizine, Afganistan, Etiyopya, Yemen ve öbür ülkelerdeki krizlerden insan hakları ihlallerine, bilime yönelik akınlardan aşı dağıtımındaki eşitsizliklere kadar birçok bahse değinen Guterres, “Dünyanın kimi yerlerinde son kullanma tarihi geçmiş, kullanılmamış Covid-19 aşılarını çöpte görüyoruz. Kimi ülkelerde aşı bolluğu, başkalarında boş raflar. Varlıklı ülkelerin çoğunluğu aşılandı. Afrikalıların yüzde 90’dan fazlası hala birinci dozunu bekliyor” diye konuştu.
Guterres, aşının rekor müddette bulunduğunu fakat dağıtımdaki eşitsizlikler yüzünden dünyanın “ahlaki ve etik manada başarısız olduğunu” söyledi.
“Milyonlar açken milyarderler zevkine uzaya gidiyor”
İnsanların, eşitsizlikler karşısında hükümetlere ve BM dahil kurumlara inancını yitirdiğine dikkati çeken Guterres, “Milyonlar açken milyarderler zevkine uzaya gidiyor” tenkidinde bulundu.
Kaybolan itimadın tekrar tesis edilmesi gerektiğini vurgulayan Guterres, “Birleşmiş Milletlerin yeni çağa ayak uydurmasını sağlamamız gerek” dedi.
Öncelikle Afganistan, Myanmar, Suriye, Libya ve Yemen’deki krizin yanı sıra İsrail ve Filistin’deki çıkmazların tahlili ile barış ve güvenliğin sağlanması gerektiğini söz eden Guterres, “Jeopolitik bölünmeler memleketler arası iş birliğini baltalıyor ve Güvenlik Kurulunun gerekli kararları alma kapasitesini kısıtlıyor” diye konuştu.
ABD-Çin uyuşmazlığı “belayı çağırıyor” uyarısı
Dünyanın en büyük iki iktisadı ABD ve Çin’in iktisat, ticaret, finans, teknoloji ve yapay zeka alanlarında iki farklı yaklaşım ve nihayetinde iki farklı askeri ve jeopolitik strateji ile uyuşmazlığa sürüklendiğine dikkati çeken Guterres, kelam konusu uyuşmazlığın “belayı çağırdığı” ve Soğuk Savaş’tan daha berbat olabileceği uyarısı yaptı.
Dijital bilgilerin korunması daveti
Dijital platformlara ait tasalarını de lisana getiren Guterres, “Karşılaştığımız en büyük tehlikelerden biri de artan dijital platformlar, bilgilerin kullanımı ve berbata kullanılması. Her birimiz hakkında geniş bir bilgi kütüphanesi oluşuyor ancak o kütüphanenin anahtarları biz de değil” dedi.
Bilgilerin ne maksatla kimler tarafından toplandığının bilinmediğine ve davranış biçimlerinin metalaştırılıp satıldığına dikkati çeken Guterres, dijital platformlarda bilgi toplanmasına ait yasal çerçeveler belirlenmesi daveti yaptı.
Gelecek jenerasyonlara kendi geleceklerini tasarlayabilmeleri için Özel Temsilci
Guterres, ayrıyeten şu an alınan kararların gençlere ve gelecek kuşaklara miras kalacağını ve bu yüzyılın sonuna kadar 10,9 milyar kişinin doğmasının beklendiğini belirterek, gelecek kuşakların kendi geleceklerini tasarlayabilmesi için Gelecek Jenerasyonlar Özel Temsilcisi atayacağını ve yeni bir BM Gençlik Ofisi kuracağını açıkladı.
