Ülkeler, 26. BM İklim Değişikliği Konferansı’nda (COP26) “hayal kırıklıkları” ortasında muahedeye vararak, gelecek yılın sonuna kadar 2030 emisyon azaltma amaçlarını güçlendirmeyi kabul etti.
İskoçya’nın Glasgow kentinde yapılan COP26’da müzakereler, kimi itirazlara karşın tüm iştirakçi ülkeler tarafından imzalandı.
Bir muahedeye varmak için belirlenen mühletin cuma 18.00’de sona ermesine karşın, fosil yakıtlarla ilgili lisanda uyuşmazlık nedeniyle çıkmaza giren müzakereler bir tabir değişikliğiyle tamamlandı.
Taslak metinde yer alan, ülkelerin “azaltılmamış kömür gücü ve verimsiz fosil yakıt sübvansiyonlarını kademeli olarak kaldırmayı hızlandırmaları” gerektiği halindeki söz, “aşamalı olarak azaltmaları” biçiminde değiştirildi.
Kimi Avrupa ve ada ülkeleri; Çin ve Hindistan’ın ağır itirazları sonucu yapılan değişiklik karşısında hayal kırıklıklarını lisana getirse de metni kabul etti.
“Derin hayal kırıklığını anlıyorum”
COP Lideri Alok Sharma, mutabakata varılmasının akabinde yaptığı konuşmada, “Bütün delegelere bu sürecin gelişme halinden ötürü özür dilediğimi ve çok üzgün olduğumu söylemek istiyorum” dedi.
“Derin hayal kırıklığını da anladığını” kaydeden Sharma, lakin tekrar de muahedeyi müdafaanın hayati kıymet taşıdığını vurguladı.
Ada ülkesi Fiji delegasyonundan yapılan açıklamada ise “sadece şaşkınlık değil, tıpkı vakitte büyük hayal kırıklığı içinde oldukları” söz edilerek, “Bu bizi 1,5 dereceye yaklaştırmak yerine bu maksada ulaşmayı zorlaştıracak” denildi.
Bununla birlikte birinci kere bir BM iklim muahedesinde fosil yakıtlardan bahsedilmiş oldu. Varılan muahedede ülkeler global sıcaklık artışının sanayi ihtilali öncesine oranla 1,5 derece ile sonlandırılması için gelecek yılın sonuna kadar 2030 emisyon azaltma maksatlarını güçlendirmeyi kabul etti.
Yansılar
Greenpeace Milletlerarası İcra Yöneticisi Jennifer Morgan, muahedeye ait, “Silik, zayıf ve 1,5 derece maksadı yalnızca nefes alıyor. Fakat kömür çağının sona erdiğine dair bir sinyal gönderildi ve bu önemli” açıklamasında bulundu.
Yardım kuruluşu Christian Aid’in CEO’su Amanda Mukwashi de “COP26’nın 1,5 dereceyi canlı tutmak için en düzgün talih olduğu söylendi fakat 1,5 derece ömür dayanağına alındı” değerlendirmesini yaptı.
