Glasgow kentinde bugün başlayacak ve 12 Kasım’a kadar devam edecek olan 26. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP26), ‘dünya için son şansımız’ olarak tanımlanıyor.
Glasgow’daki İskoç Aktiflik Yerleşkesi’nde (SEC) gerçekleşecek konferansa dünya başkanlarının yanı sıra 30,000 kişinin katılması bekleniyor. Bunların ortasında İngiliz çevreci ve belgesel imalcisi David Attenborough ve iklim aktivisti Greta Thunberg üzere dünyaca tanınan çevreciler, Microsoft ve Unilever üzere milletlerarası dev şirketler, ve sivil toplum kuruluşları da bulunuyor.
Geçtiğimiz Ağustos ayında yayınlanan ve ‘insanlık için kırmızı alarm’ olarak nitelendirilen Birleşmiş Milletler (BM) Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) raporu insanlığın bir dönüm noktasında olduğunu ve iklim üzerindeki ziyanlı tesirinin “gerçek” olduğunu kaydetmişti.
Rapor, Paris İklim Mutabakatı’nın global sıcaklık artışını bu yüzyılda 2 derecenin çok altında tutma amacının dünyada karbon salınımında büyük kısıtlamalar gerçekleşmediği sürece mümkün olamayacağını belirtti. Dünyada birçok ülkenin imzaladığı bu muahedeye Türkiye yeni dahil oldu.
BM, raporun yayınlanmasının akabinde tasa veren yeni açıklamalarda da bulundu.
Bunların ortasında hükümetlerin 2030’a kadar vaatlerinin iki katı fosil yakıt üretimi planladığı, ve güçlü ülkelerin karbon salımlarının 2021’de süratle arttığı bulunuyor.
Bu yıl birçok ülkede yangınların ormanları kasıp kavurduğu yaz aylarından sonra dikkatler dünya başkanlarının COP26’da vereceği kararlara odaklanmış durumda.
COP26’ya hangi dünya başkanları katılıyor?
COP26 konferansına 120’ye yakın dünya başkanının katılması bekleniyor.
COP26’nın mesken sahipliğini yapan İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın yanı sıra İskoçya Başbakanı Nicola Sturgeon da konferansa katılacağını belirtti.
Johnson, hafta başında katıldığı bir aktiflikte COP26’da istediği mutabakatlara ulaşıp ulaşamayacağı konusunda kuşkuları olduğunu söyledi.
Sturgeon ise global ısınmayı 1,5 derecenin altında tutmak için “itibar kurtarmayı hedefleyen sloganlar değil somut eylemler” gerektiğini söyledi.
ABD Lideri Joe Biden’ın konferansa iştiraki kararlar açısında değerli olacak.
ABD’nin Donald Trump’ın başkanlığı devrinde çekildiği Paris İklim Muahedesine tekrar dahil oldu lakin Biden’ın iklim amaçları şimdi Amerikan Kongresi tarafından onaylanmış değil.
Türkiye ise bu yıl konferansa birinci kere Paris Mutabakatı’nı onaylamış ve 2053’te karbon nötr olmayı hedefleyen bir ülke olarak katılacak. Glasgow’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Joe Biden ile de görüşmesi bekleniyor.
Çin Devlet Lideri Şi Jinping ve Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin konferansa katılmayacaklarını bildirdi. İngiltere Kraliçesi de hekimlerinin tavsiyesi üzerine Glasgow’a gitmeme kararı aldı.
COP26’dan neler bekleniyor?
COP26’nın resmi maksatları dört hususta özetleniyor:
- Tüm ülkelerin 2050 yılına kadar net sıfır taahhüdünde bulunması ve global ısınmayı 1,5 derecede tutma amacına yönelik çalışmaların başlaması.
- İnsanları ve doğal hayat alanlarını korumak için işbirliklerinin gerçekleşmesi.
- İklim değişikliğiyle uğraş ve ahenk çalışmaları için güçlü ülkelerden fon sunulması.
- Paris İklim Mutabakatını işler hale getirmek üzere yazılan Paris Kurallar Kitabı’nın tamamlanması.
İki haftalık programda neler olacak?
30 ve 31 Ekim’de iki gün sürecek G20 doruğu için başkanlar Roma’da buluşacak ve koronavirüs ile gayret, pandemi sonrası ekonomik kalkınma, ve iklim krizi bahislerini konuşacaklar.
Akabinde önderler COP26’nın açılışı için Glasgow’a seyahat edecek. 1 ve 2 Kasım boyunca başkanlar açılış konuşmaları yapacak ve iklim amaçlarını iştirakçilere sunacaklar.
3-12 Kasım ortası program: finans, güç, gençlik, kamuoyu takviyesi, tabiat, değişim ve adaptasyon, bilim ve inovasyon ve ulaşım temalı günler halinde devam edecek.
Finans temalı günün açılışını İngiltere Maliye Bakanı Rishi Sunak yapacak. Sunak, Paris Mutabakatının amaçlarına ulaşmak için sunulan fonları anlatacak.
Güç temalı günde ise kömürden pak güce geçiş ve IPCC raporu üzerine konuşmalara Birleşik Krallık Ticaret Bakanı ve COP26 Lideri Alok Sharma öncülük edecek.
Sharma, “Temalı günleri konferans boyunca pratik tahliller üreterek ilerleyebilmemiz için yapıyoruz. COP26’nın boş laflarla dolu bir aktiflik, fotoğraf çekme fırsatı olarak algılanmasını istemiyoruz” dedi.
Greta Thunberg, 5 Kasım Cuma günü Glasgow’da üç yıl evvel başlattığı ve dünyaca tanınmasına sebep olan ‘Gelecek için Cuma Günleri’ hareketini yapacağını bildirdi.
COP26 konferansının tüm aktiflikleri Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Mukavelesi’nin (UNFCCC) internet sitesinde canlı yayınlanacak.