Yeni yapılan bir tahlilde, COP26 İklim Tepesi’nde verilen taahütlere rağmen, dünyanın global sıcaklık artışını kısıtlama amacına yaklaşamadığını kaydedildi.
Tahlilde, dünyanın global sıcaklıklarda hedeflenen 1,5 derecelik artışın çok ötesinde, 2,4 derecelik artışa hakikat gitti hesaplandı.
İklim Faaliyet Takibi (CAT) isimli kuruluşa nazaran COP26’da büyük bir “güvenilirlik, faaliyet ve taahhüt açığı ” bulunuyor.
Glasgow’daki tepe, iklim değişikliğinin tesirlerini azaltmakta hayati değerde görülüyor. Lakin bu kestirim, ormansızlaşmanın durdurulması da dahil büyük duyuruların yapıldığı tepede geçen hafta ortaya çıkan optimistlikle çelişiyor.
COP26’nın bu hafta sona ermesi gerekiyor.
Projeksiyon, İngiltere Meteoroloji Kurumu’nun, global sıcaklıkların sanayi ihtilali öncesine kıyasla 2 dereceden fazla artması durumunda, ölümcül sıcaklık ve nemden bir milyar insanın etkilenebileceği ikazını izliyor.
İklim Faaliyet Takibi’nin raporunda, hükümetlerin COP26’dan evvel ve tepe sırasında verdiği kelamlar inceleniyor.
Çalışmada, 2030’da gezegenimizi ısıtan sera gazları salımının, sıcaklık artışını 1,5 derecenin altında tutmak için gerekenin iki katı olacağı sonucuna varılıyor.
Uzmanlar, sıcaklık artışını 1,5 derecede tutmanın iklim değişikliğinin en tehlikeli tesirlerini engelleyeceğini söylüyor.
Paris’te 2015’te yapılan COP tepesinde, sıcaklık artışını 1,5 derecenin altında tutmak için girişilen uğraşları takip de dahil bir plan üzerinde anlaşıldı.
Fakat CAT hükümetlerin taahhütleri değil de, gerçekte izlediği siyasetler tahlil edildiğinde 2100’deki sıcaklık artışının 2,7 derece olacağını öngörüyor. CAT’in tahlili, Almanya’daki itibarlı Potsdam İklim Tesiri Enstitüsü de dahil bir çok kuruluş tarafından destekleniyor.
Greenpeace’in Uluslarararası İcra Yöneticisi Jennifer Morgan “Bu yeni hesaplama dünyaya hakikat yaklaşan bir göktaşına çevrilmiş bir teleskop üzere. Aklı başında bir dünyada Glasgow’daki hükümetleri derhal farklılıklarını bir kenara koyup, ortak geleceğimizi kurtarmak ismine çalışmaya yöneltmesi gereken yıkıcı bir rapor.” dedi.
Lakin görünüm, CAT’in siyasetlerin 3,6 derecelik bir artışa yol açacağını söylediği 2015 Paris İklim Doruğu’ndan buy yana biraz gelişti.
CAT, bu durumdan sera gazı zalımını 2030’da azaltmaya yönelik amaç gidişe “duran ivmeyi” sorumlu tutuyor.
Kuruluş, ABD ve Çin’in net sıfır karbon salımına ulaşma taahütlerinin, sıcaklık artışı kestirimlerini bir kesim geliştirdiğini vurgluuyor.
Net sıfır karbon sılımına ulaşmak, sera gazı salımlarını mümkün olduğunca azaltmak ve kalan salımları da örneğin ağaç dikerek dengelemeyi içeriyor.
140’tan fazla hükümet, net sıfır karbon salımına ulaşma kelamı verdi.
Fakat CAT, çok az sayıda ülkenin bu gayeye nasıl ulaşacağına dair planları olduğunu söylüyor.
Kuruluş 40 ülkenin planlarını inceledi ve çok az sayıda ülkenin “kabul edilebilir” planları bulunduğunu vurguladı.
CAT’in gerisindeki kuruluşlardan Climate Analytic’in Lideri Bill Hare “Oraya nasıl ulaşacakları konusunda bir planları yoksa ve 2030 amaçları düşükse ki bir birçoklarının düşük, bu sıfır karbon gayeleri boş kelamlardan ibaret” dedi.
Kuruluşa nazaran, taahhütler ve projeksiyonlar ortasındaki açığın esas sorumlusu devam eden kömür ve doğalgaz üretimi.
COP26‘da neler üzerinde uzlaşıldı?
Tepede hala 197 ülkenin tümünün kabul edebileceği bir mutabakat müzakere ediliyor. Fakat geçen hafta da bir dizi uzlaşma duyurusu yapıldı:
- 100’den fazla ülkenin önderi 2030 itibariyle ormansızlaşmayı durdurma ve geri çevirme kelamı verdi. Buna Amazon yağmur ormanlarının mesken sahibi Brezilya da dahil.
- AB ve ABD, sera gaszı metan salımını 2030 itibariyle azatltmak için global bir iştirak duyurusu yaptı. Atmosferdeki metan gazını azaltmak, global ısınmayı çabuk bir biçimde azaltmak için en âlâ usullerden biri olarak görülüyor.
- 40’tan fazla ülke kömürden uzaklaşma taahhüdünde bulundu. Lakin dünyanın en büyük kullanıcılarından Çin ve ABD bu taahhüde katılmadı.
- Kalkınmakta olan ülkelerin iklim değişikliğine adapte olabilmesi ve getireceği kayıplarla başa çıkabilmesi için yeni finans kaynakları açıklandı. Fakat çok sayıda kişi bunların kâfi olmadığını söyledi.