Siz de bu yüzden Glasgow İklim Muahedesi’nin hayatlarımıza nasıl temas edeceğini merak ediyor olabilirsiniz. COP26’da alınan kararların günlük işleyişi nasıl değiştirebileceği ile ilgili satırbaşlarını derledik.
BBCKullandığımız araçlardaki değişiklikler
Elektrikli otomobillere geçmek, muhtemelen, hayatımızdaki değişiklikler ortasında olacak.
Uzmanlar, yeni elektrikli araçların gelecek beş yıl içerisinde akaryakıtlı ya da dizel araçlarla birebir fiyatlarda satılacağını düşünüyor. Elektrikli araç kiralamak da mümkün elbette. Dünyada bu çeşit araçların daha ucuz olduğu, büyüyen bir ikinci el pazarı da var.
COP26’da çok sayıda ülke, bölge ve araba şirketi de elektrikli araçların kullanımını artırmayı ve yeni sıfır emisyonlu otobüs ve kamyonları kullanmayı kabul etti.
Bu ortada, pek çok kişi de yollarda daha az otomobile muhtaçlığımız olduğunu savunuyor. Daha fazla yürümek ve daha fazla bisiklete binmek de yaptığımız değişiklikler ortasında olabilir.
- COP26 İklim Zirvesi’nde varılan mutabakat neler öngörüyor?
BBCDaha yeşil güce geçiş
Ülkeler kömürün evreli olarak azaltılması için muahedeye vardı. Pek çok ülke de konutlarımıza ve iş yerlerimize güç sağlamak için pak gücün en emniyetli ve uygun fiyatlı seçenek olarak sağlamayı taahhüt etti.
Bu, İngiltere üzere ülkeler için rüzgar ve güneş gücü üzere yenilenebilir kaynakların daha ön planda durması ve muhtemelen nükleer güce daha fazla itimat duyulması manasına gelecektir.
COP26, Çin ve Hindistan üzere dünyanın en büyük kömür tüketicilerinin, kömür kullanımını sona erdirmek için taahhüt verdiği bir tepe olmadı.
Lakin Glasgow’daki tepede yapılan açıklamaların da, yenilenebilir güce yatırım yapmanın manalı bir şey olacağına dair piyasalara bildiri göndereceği umuluyor.
BBCKonutlarımızın yeşillenmesi
Güneş panelleri ve ısı pompaları konutlarımızda standart hale gelebilir. Çimento ve betona nazaran düşük karbonlu alternatifler kullanarak yeni konutlar inşa edeceğiz. Eskilerini de düzeltmeye çalışacağız.
Ayrıyeten binalarımızın ve altyapılarımızın iklim değişikliğinin tesirlerine karşı durabilmesini sağlamaya çalışacağız.
Arup Sürdürülebilir Kalkınma Yöneticisi Eva Hinkers, “[Binaların] daha makus felaket senaryolarına uygun olduğundan emin olmamız gerekiyor” diyor.
Çok yağışları emmesi için konutlarımızın etrafındaki ve içindeki yeşil alanların güzelleştirilmesi, güneş ışığını yansıtan ve çok ısınmayı önleyen “serin çatıların” kurulması ya da konutların kasırgalara karşı sağlam olabilmesi için yerleştirilecek kepenkler bunlardan kimileri.
- İklim değişikliği: BM emisyon raporu ‘uyarı alarmı’ veriyor
BBCKarbon ödemeleri
İstersek ithal besin eserleri satın alalım, istersek yabancı bir ülkeye yapacağımız tatili uçakla yapalım, ömür usullerimiz karbon emisyonlarına bir halde katkıda bulunuyor.
Mesela gelecekte İngilizler, Birleşik Krallık’ta üretilmiş olsun ya da olmasın, bir eserin karbon emisyonunun maliyetinin, ödedikleri fiyata eklendiğini görebilir.
Hasebiyle sattığı malların emisyonlarını azaltmaya çalışmayan bir işletme, fiyatlarını artırmak zorunda kalabilir. Bu durumun, hem tüketicilerin hem de işletmelerin eserleri nasıl tükettiğimizi ve paramızı nelere harcadığımızı düşündürmesi umuluyor.
Buna cevaben, Amazon, Unilever ve Ikea üzere kimi büyük isimler artık malları teslim etmek için kullandıkları kargo gemilerinin daha pak yakıtlarla çalışmasını sağlamak istediklerini söyledi.
BBCDaha fazla doğal alan
Glasgow’daki gündemin üst sıralarında, tabiatın iklim değişikliğiyle çabadaki rolü ve doğal ömrü onarma muhtaçlığı vardı.
Cambridge Üniversitesi’nden Dr. Emily Shukburgh, “Doğaya sahiden hak ettiği saygıyı göstermeye çalışırsak, tabiat bize burada yardımcı olabilir” diyor.
The Wildlife Trusts’ın CEO’su Craig Bennett’e nazaran tabiata daha fazla alan açma görüşleri artık her zamankinden daha net ve daha yüksek:
“Ormanları ve öbür hayat alanlarını müdafaa ve doğayı düzgünleştirme konusunda bir ivme var.”
- İngiltere’de şirketlerden ‘net sıfır’ karbon emisyonu maksadına nasıl ulaşacaklarını açıklamaları istenecek
- Avustralya ‘net sıfır’ emisyon gayesine 2050’de ulaşmayı planlıyor
BBCYiyecekler daha mı kıymetli olacak?
Güney yarım küredeki ormanların kesilmesi ile kuzeyde tüketilen soya, sığır eti ve palm yağı üzere eserler ortasındaki ilişkiyi koparmak, ucuz besin çağını sona erdirebilir.
Ormansızlaşmayı sonlandırmayı amaçlayan Glasgow Başkanlar Orman Bildirgesi’ne 100’den fazla ülke imza attı.
Uzmanlar, güç bir seçimle karşı karşıya kalınabileceğini söylüyor. Sürdürülebilirlik telaşları fiyatlar tarafından alt edilirse, ormansızlaşma asla durdurulamayacak.
Stockholm Etraf Enstitüsü’nden Toby Gardner, “COP26 taahhütlerini yerine getirmek istiyorsak; kaçınılmaz olarak tüketiciler bu maliyetlerin bir kısmını daha fazla para ödeyerek ve daha az tüketerek karşılamak zorunda kalacaklar” diyor.
BBCFinans kuruluşları
COP26’da, varsayımı 130 trilyon dolarlık özel finansmanı denetim eden 400’den fazla finans kuruluşu, yeşil teknoloji için daha fazla para sağlama konusunda anlaştı.
Bu, birçok büyük emeklilik finansörlerinin paranızı daha etraf dostu dallara yatırmaya yöneleceği manasına geliyor.
Lloyds Banking Group’tan Janet Pope, bankalarının artık sürdürülebilir hayat için eserler geliştiren şirketlere yatırım yapacağını söylüyor.
BBCDüşünme biçimimiz
Düşünme biçimimizde de bir değişime tanıklık edebiliriz.
Manchester Üniversitesi’nden Dr. Stephanie Sodero 1,5C gayesine bağlı kalma fikri, toplumsal hareketleri de harekete geçirebileceğini söylüyor:
“İngiltere toplumunda ya da öbür yerlerde, genç aktivistlerin öncülüğünde yöneticilerin kararları bence daha daima ve ağır bir biçimde irdelenecek. Lokal toplu taşıma kararlarından tutun da, güce kadar pek çok şey iklim merceğinden geçecek.”
- COP26: İklim doruğuna rağmen, ‘dünya 2,4 derecelik bir sıcaklık artışına yanlışsız gidiyor’
- COP26’ya katılan fosil yakıt sanayisi delegeleri, her ülke heyetinden daha kalabalık