Avrupa’nın birçok büyük kenti, Covid-19 tedbirlerine karşı hareketçilerin otomobil yakarak ve havai fişeklerle polisle çatışarak gerçekleştirdiği aksiyonlara sahne oluyor. Ülkelerdeki polis güçleri ise göz yaşartıcı gaz ve tazyikli su ile aksiyoncuları dağıtma gayretinde.
Daha birkaç ay evvel, Avrupa’daki Covid-19 olay sayıları salgın boyunca görülen en düşük düzeylere gerilemişti.
Fakat son haftalarda hem hadise sayıları tırmanışta, hem de Avrupa kentlerinde şiddet içeren hareketler…
Öfkenin nedenini ve Avrupa’da ortaya çıkan Covid-19 isyanının arkaplanını araştırdık.
Hareketler Avrupa’yı sardı
Hollanda’da hareketçilerle polis ortasında gergin anlar yaşandı. Hafta sonu birçok Avrupa ülkesinde sokaklara gerginlik hakimdi.
Hollanda genelinde aksiyoncular polisle çatıştı, taşlar havada uçuştu, havai fişekler ateşlendi, otomobiller ateşe verildi.
Kolluk güçleri copla, köpeklerle, atlarla, tazyikli suyla ve hatta havaya ateş açarak eylemcilere karşılık verdi.
Hollanda Başbakanı Mark Rutte, birkaç gece üst üste gerçekleşen hareketleri “katıksız şiddet” olarak tanımladı.
Belçika’da polis tazyikli suyla eylemcilere müdahale ediyor.Belçika’da da büyük protesto şovları şiddetle sonuçlandı. Polis otomobilleri tahrip edildi. Karşılık olarak ise göz yaşartıcı gazlar kullanıldı ve polis tazyikli suya başvurdu.
- Belçika 10 yaşından büyük herkese maske mecburiliği getirdi, 5-11 yaş ortası çocuklar aşılanacak
Avusturya’nın başşehri Viyana’da da Cumartesi günü sokaklarda 40 bin kişi, çok sağcı Özgürlük Partisi’nin düzenlediği hareketlerde bir ortaya geldi.
İtalya, Danimarka ve Hırvatistan’da da şovlar düzenlendi.
Öfkenin kaynağında ne var?
Avusturya’da aşılama zarurî tutulacak.Kısa cevap, yeni Covid-19 kısıtlamaları.
Hollanda’da Covid olaylarındaki rekor yükselişin akabinde üç haftalık kısmi kapanma devreye sokuldu. Barlar ve restoranlar erken saatte kapanacak, spor etkinliklerinde kalabalıklar bir ortaya gelemeyecek.
Belçika’da maske uygulamaları sıkılaştırıldı. Covid sertifikasının istendiği restoranlar da maske zorunluluğuna tabi tutulacak. Aralık ortasına kadar birçok iş yerinde haftada dört gün meskenden çalışma uygulanıyor.
Almanya, Yunanistan ve Çek Cumhuriyeti üzere ülkeler başta olmak üzere bölgenin geri kalanında da emsal uygulamalar ya uygulanıyor, ya da gündeme geliyor.
Fakat en sert kısıtlamalar Avusturya’da görülüyor.
Zarurî haller dışında herkesin konutta kalmasını gerektiren tam kapanmanın yanı sıra, Avusturya Covid aşısını yasal mecburilik haline getiren birinci Avrupa ülkesi oldu. Yasa, Şubat ayında yürürlüğe girecek.
Reaksiyonlara karşın Başbakan Alexander Schallenberg, kısıtlamaların, aşı zıddı muhalefet nedeniyle gerekli olduğunu savundu.
Başbakan, “Radikal aşı zıtları ve palavra haberlerin tetiklemesiyle, ortamızdan çok fazla kişi aşı olmadı. Sonuç, ağır bakım servislerinin çok kalabalıklaşması” dedi.
Kısıtlamalar neden artık gündemde?
Kısıtlamalar, Avrupa’da Covid hadiselerinin büyük bir sıçrama göstermesi karşısında devreye sokuldu.
- Avrupa’da ‘4. Covid dalgası’: Ülkelerde son durum ne?
Dünyanın geri kalanıyla kıyaslandığında yüksek bir aşılama oranına sahip olmasına karşın, Avrupa’da son haftalarda Covid testi olumlu çıkanların sayısı önemli bir yükseliş gösterdi.
Almanya ve Hollanda’da geçen aya nazaran haftalık hadise sayısı dörde katlandı. Avusturya’da ise beş katına çıktı.
Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) Avrupa Yöneticisi Hans Kluge, bölgede acil tedbir alınmazsa Mart ayına kadar yaklaşık 500.000 kişinin koronavirüs nedeniyle ölebileceği konusunda uyardı.
- WHO: Acil tedbir alınmazsa Avrupa’da Mart’a kadar koronavirüsten yarım milyon kişi ölebilir
Birçok kısıtlamayı desteklediğini söyleyen Kluge, zarurî aşılama uygulamalarının ise “son çare” olduğunu lisana getirdi.
Kluge, maske takmanın ve birtakım kalabalık ortamlara girerken Covid pasaportları göstermenin destekçisi olduğunu da ekledi.
Olay sayıları neden süratle arttı?
Aşı sertifikaları birçok ülkede uygulamaya sokuldu.Farklı ülkelerde bu sorunun karşılığı, birden çok nedenin kombinasyonu olabiliyor.
Dr. Kluge’ye nazaran kış mevsimine girilmiş olmasının yanı sıra, yetersiz aşılama ve bölgede hakim olan daha bulaşıcı Delta varyantı üzere nedenler, Covid-19 olaylarındaki artışın arkaplanında yer alıyor.
Birçok Avrupa ülkesi, toplumsal ara ve maske üzere uygulamaları, olay sayılarının azalması ve aşılama oranlarının artması sonrasında gevşetmişti.
Lakin aşılı bireylerde de Delta varyantının süratle yayılabiliyor olması, tabloyu değiştirebiliyor.
Covid-19 kaynaklı vefat sayıları da artıyor mu?
Aşıların mevt oranlarını düşürdüğü görülüyor.Bu hususta birtakım güzel haberlere sahibiz.
Ortaya çıkan bilgilere nazaran aşılar, insanların ağır hasta olmasını ve ölmesini önlüyor.
Salgının başlarında olay sayılarındaki tırmanışa mevt sayıları da eşlik ediyordu, lakin aşılamanın yaygınlaşması sonrasında hadise sayılarına kıyasla mevt oranlarının tıpkı seviyede artmadığı ortaya çıktı.