Amerikan ilaç devi Pfizer, geliştirdiği deneysel Covid-19 ilacının gelişmekte olan 95 ülkede imal edilip, satılmasına müsaade veren bir mutabakat yaptı.
Birleşmiş Milletler takviyeli İlaç Patent Havuzu’yla varılan mutabakatla, Covid tedavisi dünya nüfusunun yüzde 53’üne sunulabilecek.
Pfizer yetkilileri, ilacın tehdit altındaki yetişkinlerin hastalığı ağır geçirme riskini azalttığını söylüyor.
Şirketten yapılan yazılı açıklamada, muahedenin ilacın, “küresel nüfusun daha büyük oranda erişimini sağlamak amacıyla” lokal imalatçılar tarafından üretilmesine imkan sağlayacağı belirtildi.
Düşük gelirli ülkelerden telif hakkı almayacak
Pfizer, düşük gelirli ülkelerden telif hakkı almayacak ve koronavirüsün neden olduğu Covid-19 hastalığı, Dünya Sıhhat Örgütü tarafından “kamu sıhhati acil durumu” olarak tanımlandıkça, mutabakattaki tüm ülkelerden telif hakkı talep etmeyecek.
Pfizer, ay başında yaptığı açıklamada, Paxlovid isimli Covid-19 hapının, yüksek riskli yetişkin hastalarda hastaneye yatışı ve mevt riskini yüzde 89 azalttığını açıklamıştı.
İlaç Patent Havuzu’nun yöneticisi Charles Nazaran, “Ağız yoluyla alınan ilaç, bilhassa düşük ve orta seviyede gelişmiş ülkelere uygun. Mutabakat da, hayat kurtarmada kritik bir rol oynayabilir” dedi.
Mutabakata dahil olan ülkelerin birçok Asya ya da Afrika’da. Lakin büyük Covid salgınların görüldüğü Brezilya, Çin, Rusya, Arjantin ve Tayland üzere ülkeler mutabakata taraf değil.
Kimi uzmanlar, bunun Covid-19 tedavileri ve aşılarına erişimdeki eşitsizlikleri azaltmak için kâfi olmadığını söylüyor.
- Pfizer: Covid ilacımız hastaneye yatma ve mevt riskini yüzde 89 azaltıyor
- AstraZeneca, Covid aşısı satışlarından kâr edeceğini açıkladı
Pfizer ve başka ilaç şirketleri ayrıyeten, Covid aşılarındaki patentlerini kaldırma davetlerine da direniyor.
Hudut Tanımayan Hekimler örgütü de, mutabakatın Pfizer’ın Covid-19 hapını her yerde erişime sunmamasından ötürü “hayal kırıklığına uğradığını” açıkladı.
Geçen ay da, bir öteki ilaç devi Merck, kendi Covid-19 ilacı Molnupiravir’in lokal imalatçılar tarafından üretilebilmesi için İlaç Patent Havuzu ile muahede yapmıştı.