Lübnan Tarım Bakanı Abbas Hacı Hasan, Hint keneviri üretiminin ülke iktisadına katkısının yıllık 1 milyar dolar olabileceğini belirterek, kenevir üretimi için ABD, İspanya ve Kanadalı şirketlerin şimdiden talip olduğunu söyledi.
Bakan Hasan, Suudi Arabistan ve öbür Körfez ülkeleriyle yaşanan diplomatik krizin tarım dalına tesirleri, alternatif pazar, Türkiye ile iş birliği ve Hint keneviri hakkında açıklamalarda bulundu. 2019 yılından bu yana önemli ekonomik krizle çaba eden Lübnan’daki Hint keneviri üretimini ‘yeşil altın’ olarak niteleyen Hasan, kenevirin Lübnan iktisadı için can damarı olabileceğini söz etti.
“Hint keneviri maddelere nazaran tıbbi ve endüstriyel maksatlar için yetiştirilecek”
Uzun yıllardır kenevirin üretimi için Meclis ve hükümet nezdinde çalışmalar yapıldığına ve bunun avantajlarına değinen Hasan, şöyle devam etti:
“Bekaa Vadisi’nde yasal olmayan (uyuşturucu) unsurların üretiminin yerini tutacak, çiftçilere önemli bir finansal kaynak sağlayacak. (Hint keneviri), Başka tarım eserlerine göre, önemli bir halde su ve zirai ilaç tüketimini azaltıyor.”
Lübnan’da kenevirin uyuşturucu maddesi olarak kullanılmasının yasak olduğunun altını çizen Hasan, “Hint keneviri ise maddelere nazaran tıbbi ve endüstriyel emeller için yetiştirilecek” diye konuştu.
Hasan, çiftçilere yasal müsaade verilmesini öngören kararnamenin de kısa müddet içinde çıkarılacağını belirtti.
Lübnanlı Bakan, tıbbi ve sanayi kesiminde kullanılmak üzere Hint keneviri üretimi tesislerinin kurulması için ABD, Kanada ve İspanya’dan birtakım şirketlerin şimdiden Lübnan ile temasa geçtiğini tabir etti.
Lübnan, esrar üretiminde dünyada 4’üncü sırada
ABD merkezli ‘McKinsey & Company’ adlı iktisat danışmanlık firmasının Lübnan hükümeti için 2018’de hazırladığı kenevirin ülke iktisadına katkı raporuna değinen Hasan, “Kenevir üretimi iktisada yıllık bir milyar dolar katkı getirilebilir” dedi.
Lübnan Meclisi, 2020’de Hint keneviri ekimine müsaade veren bir yasa çıkarsa da üretimin kimin tarafından yapılacağını izah eden kararnamesi bulunmuyor. Bu da ekim için gerekli lisansların verilmesini engelliyor. Lakin Lübnan’ın bilhassa orta kesitinde bulunan ve uygun coğrafik yapısı nedeniyle Bekaa Vadisi’nde şu anda kimi çiftçiler lisans almadan üretim yapıyor. Lübnan’da halihazırda Hint kenevirinin daha çok uyuşturucu üretiminde kullanıldığı argüman ediliyor.
Birleşmiş Milletlerin (BM) 2017’deki datalarına nazaran Lübnan, esrar üretiminde dünyada 4’üncü sırada yer alıyor.
Türkiye ile iş birliği çalışmaları
Lübnanlı Bakan, Türkiye öncülüğünde İslam Besin Güvenliği Teşkilatı tarafından kısa bir mühlet evvel düzenlenen toplantıda Türkiye-Lübnan ortasında tarım konusunda iş birliğinin görüşüldüğünü hatırlattı.
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli ile görüştüklerini söyleyen Hasan, “Türkiye’nin muazzam tarım üretimi ve her şeyi üretebilecek kapasitede olduğu gerçek. Lakin buna karşın Türk mevkidaşım iki ülke ortasında hayvancılık ve tarım iş birliği için teknik bir kurulun kurulması temennisinde bulunmuştu. Önümüzdeki günlerde bu iş birliği için görüşmeler yapılacak” dedi.
“Hiçbir pazar Körfez’e alternatif olamaz”
Başta Suudi Arabistan olmak üzere Körfez ülkeleriyle ekim ayında meydana gelen diplomatik krizin çözülmesi temennisinde bulunan Hasan, “Mevcut kriz, Lübnan’ın tarım eserlerinin ihracatını önemli halde etkileyecektir” tabirlerini kullandı. Körfez ülkeleriyle bozulan bağlantılar nedeniyle duran ihracatın yerine yeni alternatif pazar arayışında olduklarını belirten Hasan, “Hiçbir pazar Körfez’e alternatif olamaz lakin öteki dost ülkelerle tarım ihracatı için yeni kapılar açmak zorundayız” sözlerini kullandı.
Lübnan, krizden evvel tarım eserlerinin yüzde 25’ini Suudi Arabistan’a, yüzde 44’ünü de öbür Körfez ülkelerine ihraç ediyordu. Lübnan’ın Riyad’a 2020’deki tarım ihracatı 24 milyon dolar, Kuveyt’e 21 milyon, BAE’ye 14 milyon civarındaydı.
Lübnan ile Körfez ülkeleri ortasındaki kriz
Lübnan Enformasyon Bakanı George Kardahi, daha evvel katıldığı belirtilen ve 27 Ekim’de yayınlanan bir televizyon programında, Yemen’deki tavrı nedeniyle Suudi Arabistan’a yönelik suçlayıcı tabirler kullanmıştı.
“Hizbullah üzere Husilerin de silahlı bir örgüt olarak kendi toprağını savunduğunu düşünüp düşünmediğine” ilişkin soruya Kardahi, “Olağan ki toprağını koruyor. Şahsi görüşüm, Yemen’de bu savaşın sona ermesi gerekiyor. Savaş uçaklarıyla konutlar, binalar, köyler ve kentler taarruzlara maruz kalıyor” cevabını vermişti.
Kardahi’nin özellikle Riyad yönetiminin reaksiyonunu çeken sözleri üzerine Lübnan Başbakanı Necib Mikati, yazılı bir açıklama yayımlamış ve Kardahi’nin açıklamalarının hiçbir formda Lübnan’ın Arap ülkeleri ve bilhassa Suudi Arabistan ile olan siyasetini yansıtmadığını bildirmişti. Buna karşın Suudi Arabistan ve Bahreyn 29 Ekim’de, Kuveyt ve BAE 30 Ekim’de, Yemen de 2 Kasım’da Lübnan’daki büyükelçilerini geri çağırmıştı. (AA)
