Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO), global besin fiyatlarının geçen yıl yüzde 30’dan fazla arttığını açıkladı. FAO, besin fiyatlarının 10 yıldan uzun müddettir görülmedik bir seviyeye ulaştığını duyurdu.
FAO’nun bilgileri dünya çapında tahıl ve bitkisel yağların artan maliyetini gözler önüne serdi.
Bitkisel yağ fiyatları, Ekim ayında yaklaşık yüzde 10’luk bir artışla rekor düzeye ulaştı.
Tedarik kesintileri, yüksek emtia fiyatları, fabrika kapanışları ve siyasi tansiyonlar fiyatların yükselmesine neden oluyor.
FAO, tahıl fiyatlarının da bir evvelki yıla nazaran yüzde 22’den fazla arttığını duyurdu.
Buğday fiyatı; Kanada, Rusya ve ABD üzere büyük ihracatçıların berbat bir hasat periyodu geçirmesinin akabinde son 12 ayda neredeyse yüzde 40 arttı.
Curtin Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden tarım ticareti uzmanı Peter Batt BBC’ye yaptığı açıklamada, “Hububat kelam konusu olduğunda, üretimin düşmesine neden olanın iklim değişikliği olduğunu söyleyebiliriz. Birçok yerde hasatın hayli makus olduğu yıllar geçirdik” dedi.
FAO’ya nazaran, bitkisel yağ fiyatları endeksindeki artış; palmiye, soya, ayçiçeği ve kanola yağı fiyatlarının yükselmesinden kaynaklanıyor.
İşgücü kıtlığı da, dünya çapında besin üretim ve nakliye maliyetlerinin artmasına yol açıyor.
Batt, “Ortaya çıkan bir öteki sorun da eseri ülkeden çıkarmak. Örneğin buraya, Avustralya’ya yiyecekleri götürmek için çok sayıda gemi geldi fakat Covid nedeniyle mürettebatı içeri alamıyoruz” dedi.
Süt eserlerinin maliyeti de geçen yıl, nakliyedeki sıkıntıların da tesiriyle yaklaşık yüzde 16 arttı.
- Dünya Besin Günü: Dünya genelinde besin fiyatları neden artıyor, ne yapılabilir?
- İngiltere’de süpermarket raflarının bazen boş kalmasının sebepleri neler?
‘Orta Doğu ülkeleri tahıl tedarikinde meseleler yaşayabilir’
Macquarie Üniversitesi’nden Brigit Busicchia da, global piyasalardaki spekülasyonların da fiyat dalgalanmasına yol açtığını söyledi:
“1990’lardan bu yana, vadeli emtia süreçlerine yönelik düzenlemelerin azaltılması ya da ortadan kaldırılması, kurumsal yatırımcıların bu pazara geniş ölçekte girmesini mümkün kıldı.
“Bu, bilhassa besin ithalatına bağımlı ülkeleri etkiliyor. Mısır yahut öbür Orta Doğu ülkeleri üzere ülkelerin tahıl tedariğinde meseleler yaşamasını bekliyoruz” dedi.
Busicchia ayrıyeten, dezavantajlı kümelerin daha fazla yoksulluğa itilmesi nedeniyle artan besin fiyatlarının en şiddetli halde fakirler tarafından hissedildiğinin, bunun toplumsal ve siyasal tansiyonları artırma potansiyeline sahip olduğunun altını çizdi.