New York Times gazetesinde, ABD Lideri Joe Biden’ın Afganistan’dan çekilme halini eleştiren ve 20 yıl süren savaşın hakikaten gerekli olup olmadığını sorgulayan bir makale yayımlandı.
”Afganistan’da savaş zarurî muydu?” başlıklı makalede eski ABD’li diplomatların görüşlerine yer verildi.
”2001’de Taliban zayıf ve teslim olmaya hazırken ABD bunu kabul etmedi. Yaklaşık 20 yıl sonra ise Taliban kartları elinde tutuyor.” sözünün kullanıldığı makalede, Taliban’ın, başta ABD’nin el Kural başkanı Usame bin Ladin’in teslim edilmesi ihtarlarını dikkate almadığı lakin birkaç hafta sonra Amerikan bombaları düşmeye başladığında birçoğunun Kabil’den çorak dağlara kaçan harcanmış bir güç haline dönüştüğü söz edildi.
Kasım 2001’de, Taliban’ın o periyot Afganistan’ın süreksiz cumhurbaşkanı olmaya hazırlanan Hamid Karzai’ye ulaşmaya çalışıp mutabakat yapmak istediği kaydedilen makalede, BM’nin siyasi işler ünitesinde çalışan Barnett Rubin’in ”Taliban büsbütün yenilmişti, af dışında hiçbir talepleri yoktu.” görüşüne yer verildi.
O devir Karzai ile Taliban başkanı Mullah Muhammed Omar’ın Kandahar’daki karargahı ortasında gidip gelen iletilerin akabinde, Karzai’nin Taliban’ın ülkenin geleceğinde kıymetli bir rol almasının önüne geçecek bir teslim olma mutabakatını değerlendirdiği belirtilen makalede, Taliban’ın sonsuza dek ortadan kaldırılacağından emin olan ABD’nin ise mutabakata yanaşmadığına dikkat çekildi.
Makalede, devrin ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld’in ”ABD’nin teslim olmayı müzakere etmeyeceği” ve Mullah Omar’ı ”ya yakalamak ya da öldürmek istediği” kelamlarına yer verildi.
20 yıl sonra ise güç istikrarlarının Taliban lehine değiştiği belirtilen makalede, Biden’ın eski lider Donald Trump’ın siyasetini devam ettirmesinin Afganistan’daki ABD ve NATO misyonunu desteklemek için yıllarını harcayan diplomatlar için “ihanet” olduğu tabir edildi.
Makalede, eski ABD Genelkurmay Lideri Joseph Dunford’a üst seviye danışmanlık yapan Carter Malkasian’ın ”Hatalardan biri Taliban’ın müzakere teşebbüsünü reddetmemizdi. 2001’de kendimize çok güveniyorduk, Taliban’ın gittiğini ve geri dönmeyeceğini düşündük. İntikam da almak istedik ve bu yüzden yapmamamız gereken birçok kusur yaptık.” görüşüne yer verildi.
Eski ABD’nin Afganistan Büyükelçisi Ryan Crocker ise “ABD’nin Doha’da Afgan hükümeti olmadan Taliban ile bir ortaya geleceğini duyduğumda, bu bir barış müzakeresi değil, bunlar teslim olma görüşmeleri dedim. Yani görüşmeler, biz çekilirken Taliban’ın bize ateş etmemesi içindi, karşılığında hiçbir şey almadık.” değerlendirmesinde bulundu.
Makalede, eski ABD’li diplomat James Dobbins’ın ”Taliban ile bir arada bir dizi Afgan teslim olduğunda onları Bagram ve Guantanamo’da mahpusa attık ve bunun güzel bir fikir olup olmadığı hiçbir vakit tartışılmadı.” sözüne yer verildi.
