Afganistan bahisli G20 Harikulâde Başkanlar Tepesi’nde Avrupa Birliği, 1 milyar Euro bedelinde bir yardım paketi açıkladı. Türkiye de, G20 bünyesinde göç konusunda bir çalışma kümesi kurulması ve Türkiye’nin bu kümeye başkanlık etmesi teklifinde bulundu.
İtalya’nın başkanlığını yürüttüğü, G20 kapsamında düzenlenen harika tepeye, üye ülkelerin yanı sıra AB ve BM temsilcileri, IMF ve Dünya Bankası üzere milletlerarası finans kurumları ve Katar üzere konuk ülkeler de katıldı.
Video-konferans usulüyle yapılan tepede Afganistan’a milletlerarası insani yardımlar, göç, terör, bayan hakları üzere problemler görüşüldü.
Dorukta Türkiye’yi temsil eden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Ülkemiz, Afganistan kaynaklı yeni bir göç yükünü taşıyamaz” dedi. Erdoğan, Türkiye’nin güney ve doğu hudutlarından maruz kalacağı göç baskısından Avrupa ülkelerinin de etkileneceğini vurguladı.
“G20’nin global iktisada yansımaları da akılda bulundurularak göç ve zorla yerinden edilme bahislerini gündeminde tutması” gerektiğini belirten Erdoğan, “Bu global sıkıntıya, sistematik bir bakış açısının getirilebilmesi niyetiyle G20 bünyesinde bir çalışma kümesi oluşturulmasını öneriyorum” diye konuştu.
Erdoğan, Türkiye’nin bu kümenin başkanlığına talip olduğunu da söyledi.
Tepe sonrası bir basın toplantısı düzenleyen İtalya Başbakanı Mario Draghi, Türkiye’den gelen bu teklifin “ilgi çekici” olduğunu, lakin öbür G20 üyelerinin de bunu kabul etmesi gerekeceğini söyledi. Draghi, bu mevzuyu başka üyelerle birlikte ilerleyen günlerde değerlendireceklerini belirtti.
Draghi, İtalya’nın da Avrupa’ya göçün idaresi konusunda yalnız bırakıldığı şikayetini tekrarlayarak “Biz, memleketler arası göç problemine cevabın koordine edilmesinden yanayız. Bu teklif de, bu istikamette bir girişim” dedi.
Birleşmiş Milletler koordine edecek
Afganistan krizinin G20 bünyesinde ele alınması için özel efor sarf eden İtalya Başbakanı, tepenin “tatmin edici ve verimli” geçtiğini söyledi. Afganistan’daki acil “insani felakete” karşı birlik içinde harekete geçme gayesinin iştirakçiler tarafından paylaşıldığını belirten Draghi, bu bahiste uyumun Birleşmiş Milletler’e ilişkin olacağını belirtti.
Draghi, Avrupa Komitesi Lideri Ursula von der Leyen’in bu tepede Afganistan’a 1 milyar Euro insani yardım açıkladığını, ABD’nin de yardımları artırma vaadinde bulunduğunu belirtti.
Reuters Turkey will now hold a referendum on the new constitution Ursula von der Leyen, 1 milyar eruo’luk Afgan Dayanak Paketi’nin Afgan halkına ve komşu ülkelere dayanak emeliyle kullanılacağını açıkladı. AB Kurulu Lideri, “Afganistan’da büyük bir insani ve sosyo-ekonomik çöküşü önlemek için elimizden geleni yapmalıyız…Taliban’ın hareketlerinin bedelini Afganlar ödememeli” dedi.
Öte yandan İtalya Başbakanı Draghi, insani yardımların gerçekleştirilebilmesi için Afganistan’ın iktisadının ve bankalarının çökmesinin önlenmesi, ayrıyeten Kabil Havalimanı’nın açılması gerektiğini de vurguladı.
Draghi, Taliban idaresinin tanınmasıyla ilgili tartışmalara da değinerek “İnsani krizle gayret için Taliban’la temas kurulması gerekecek lakin bu onları tanımak manasına gelmiyor” diye konuştu.
Dorukta, insani yardım ve göç sorunlarının yanı sıra Afganistan’daki insan hakları ve terör telaşları de ele alındı. İtalya Başbakanı, “Tüm önderler bayan haklarına değindi. G20’nin tüm iştirakçileri, bayanların eğitime erişiminin garanti altına alınması, 20 yıl geriye gidilmemesi gerektiğini belirtti” dedi.
G20 Afganistan tepesine ABD Lideri Joe Biden da katılırken, Rusya ve Çin’in devlet lideri seviyesinde temsil edilmemesi dikkat çekti.