Avrupa Komitesi, Avrupa genelinde güç fiyatlarında yaşanan artışı durdurmak için bir dizi tedbir teklifleri açıkladı. Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin de, Avrupa’da yaşanan güç fiyatlarındaki artıştan Rusya’nın sorumlu tutulmaması gerektiğini söyledi.
Tedbir paketi içinde, vergi indiriminin onaylanması ve AB üyesi devletler tarafından ortak yakıt alımı teklifleri de var.
Güç fiyatlarındaki rekor artışın nedeni birçok farklı nedenden kaynaklanıyor. Covid-19 salgını sonrası iktisatların tekrar hareketlenmesiyle doğal gaza duyulan gereksinimin, hasebiyle talebin de artması bunların başında gösteriliyor.
Avrupa Kurulu fiyat artışının önüne geçilmesi için üye devletlerin baskısı altındaydı.
Gazın toptan satış fiyatı Ocak ayından bu yana %250 arttı. Bu da tüketici ve işletmelere maliyet ve fiyat artışları olarak yansıdı.
Avrupa Komitesi’nin güçten sorumlu üyesi Kadri Simson alınan bir dizi tedbirle, AB idaresinin ‘harekete geçilmesi’ davetlerine cevap verdiğini söyledi.
Teklif paketinin içinde, üye devletlerin AB maddelerini delmeden güç faturalarını düşürmek için atabileceği adımlar yer alıyor. Paket, ulusal hükümetlerin hali hazırda uygulayabilecekleri tedbirlerin teyit edilmesi manasına geliyor ancak birebir vakitte Komite’nin da neler yapabileceğine dair bir plan sunuyor.
Simson, kış yaklaşırken artan güç fiyatlarının yarattığı yükü en yanlışsız ve uygun biçimde üye devletlerin hafifletebileceğini söyledi.
‘Fatura ödemeleri durdurulsun’
Simson ayrıyeten, AB ülkelerine düşük gelirli hane halklarının desteklenmesi, şirketlere yardım ve vergi indirimleri için acil yardım paketlerini devreye sokma teklifinde bulundu.
Komite üyesinin teklifleri ortasında, üye devletlerin gerekli görüldüğü durumlarda fatura ödemelerini süreksiz olarak durdurması, şebekelerle irtibatların kesilmemesi için teminat sağlanması da var.
Simson, “Küresel güç fiyatlarındaki artış AB için önemli bir korku oluşturuyor. Pandemiden çıkarken ve ekonomilerimiz tekrar toparlanırken sıkıntı durumdaki tüketicilerin korunması ve Avrupalı şirketlerin desteklenmesi önemli” dedi.
Simson, tedbirlerin başında AB ülkelerinin ortak doğal gaz almasının getirebileceği yararların incelenmesi olduğunu tabir etti ve böylelikle birlik için stratejik bir rezerv oluşturulabileceğini belirtti. Ancak Covid-19 aşılarında olduğu üzere ortak doğal gaz satın alma teşebbüsüne iştirakin da gönüllülük temelli olacağını kaydetti.
Bu fikir daha evvel AB müdahalesinin daha çok olmasını savunan İspanya üzere kimi üye devletler tarafından da ortaya atılmıştı.
EPA Kadri Simson Tüm üye devletler ayrıyeten, iklim amaçlarının tutturulabilmesi için pak güç yatırımlarında kullanılmak üzere, AB’nin 750 milyar euro’luk ‘Covid-19 kurtarma’ fonundan yararlanmaya teşvik edilmişti.
Simson, “Fiyat artışı iklim siyasetimizden kaynaklanmıyor. Fosil yakıtlar artıyor. Yeşil dönüşümü hızlandırmalıyız, yavaşlatmamalıyız” dedi.
Güç fiyatları neden artıyor?
Güç fiyatlarındaki artışın birçok nedeni var. Ülkeler, pandemiyle yavaşlayan ekonomilerini yine canlandırmak istiyor hasebiyle güce olan talep de artıyor. Bu da dünya genelinde tedarikte zahmetler yaşanmasına neden oluyor.
Sıvılaştırılmış doğal gaza talep bilhassa Çin’de arttı. Pekin, karbon ayak izini azaltmak için pak yakıt kullanımını arttırma teşebbüslerinde bulunuyor.
Avrupa’da ise kış aylarının soğuk geçeceği öngörüsü de birlik genelinde tedarik üzerindeki baskıyı artıran münasebetlerden.
Rüzgar şiddetindeki zayıflık da Avrupa’da yenilenebilir güç tedariklerinin kısıtlı kalmasına neden oldu.
Güç külfetiyle Avrupa’nın Rusya’ya bağımlılığı da tekrar tartışma konusu oldu. Rusya, Avrupa’nın en büyük gaz tedarikçisi. Birçokları, Rusya’yı taammüden gaz tedarikini kısıtlamakla suçladı. Moskova’yı eleştirenlere nazaran Rusya bu atağıyla, Ukrayna’yı paypas eden tartışmalı Kuzey Akım 2 (Nord Stream 2) boru çizgisinin Almanya tarafından onaylanması sürecini hızlandırma hedefi güdüyor.
Bütün bu faktörler birleşince, gazın toptan satış fiyatında dünya genelinde artış yaşanıyor.
ReutersPutin: Güç fiyatlarının sorumlusu biz değiliz
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ise Çarşamba günü Moskova’da düzenlenen güç forumunda yaptığı açıklamada Avrupa’nın yüksek güç fiyatlarıyla ilgili cürmü Rusya’nın üzerine atmaması gerektiğini söyledi.
Putin, güç fiyatlarının düşük olduğu yaz aylarında Avrupa’nın gereğince stok yapmadığını söz etti.
Rus başkan, yaşanan güç badiresinin da Avrupa’nın güç sistemindeki ‘sistematik hatalardan’ kaynaklandığını belirtti ve rüzgar üzere yenilenebilir güç kaynaklarında çeşitliliğin sağlanmamasını bu yanılgılar ortasında gösterdi.
Putin ayrıyeten bu tip problemlerin, yanılgıların Rusya’da yaşanmasının imkansız olduğunu söyledi.
Rusya Devlet Lideri, yüksek güç fiyatlarının piyasalarda istikrar bekleyen güç ihracatçıları için de olumsuz olduğunu tabir etti.
